Linh thiêng tái hiện lễ tế đàn Xã Tắc

14:30 | 09/03/2012

701 lượt xem

Theo dõi PetroTimes trên

(Petrottimes) 23h tối 8/3 (tức ngày 16/2 âm lịch), lễ tế đàn Xã Tắc mở màn cho Năm du lịch Quốc gia Bắc Trung Bộ Huế và Festival Huế 2012 đã long trọng được tổ chức tại đàn Xã Tắc (phường Thuận Hòa, TP Huế).

Hàng ngàn người dân Cố đô và du khách dâng hương tại lễ tế đàn Xã Tắc.

Đây là một trong những lễ hội cung đình truyền thống tiêu biểu, mang đậm tính nhân văn đặc trưng cho nền văn hóa nông nghiệp lúa nước dân tộc Việt Nam được hình thành từ thời Nguyễn, tổ chức vào mùa Xuân và được xếp vào hàng Đại tự (chỉ đứng sau lễ tế Nam Giao) với ý nghĩa cầu cho mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an, mùa màng tươi tốt…

23h lễ phục dựng các hình thức nghi lễ như: Lễ Quán tẩy (rửa tay tẩy trần), Lễ Thượng hương (dâng hương), Lễ Nghinh trần (rước thần đến dự), Lễ Điện ngọc bạch (dâng ngọc trắng), Lễ Truyền chúc (đọc chúc văn), Lễ Hiến tước (dâng rượu), Lễ Phú tộ (hưởng lộc), Lễ Triệt soạn (hạ cỗ), Lễ Tống thần (đưa tiễn thần) và Lễ Tư chúc bạch soạn (đốt chúc văn, ngọc lụa, bài vị) là một trong 2 phần chính lễ tế Xã Tắc mới diễn ra. Theo nhận định của nhiều người lễ tế đàn Xã Tắc năm nay chọn thời giờ theo cách của người xưa, bắt đầu lúc gần nửa đêm, vào giờ Tý ngày Bính Thìn tháng Trọng Xuân (giao thời ngày 8 và 9/3/2012) nên sẽ ít nhận được sự theo dõi của người dân và du khách.

Theo ghi nhận PV Petrotimes, khoảng từ 21h30 đã có hàng ngàn người dân đất cố đô cùng hàng trăm du khách thập phương đã nườm nợp kéo nhau về tham dự lễ hội đã tạo nên không khí nhộn nhịp, ấm cũng nhưng cũng hết sức trang nghiêm.

Lễ tế Xã Tắc diễn ra với 2 phần chính: Phần đầu là phục dựng các hình thức nghi lễ và phần tiếp theo là dành cho mọi người dâng hương. Tham gia lễ tế, có sự góp mặt của hơn 600 diễn viên và nhạc công Đoàn nghệ thuật Cung đình Huế.

Điểm mới của lễ tế Xã Tắc năm nay là không có đoàn ngự đạo rước Hoàng Thành đến Xã Tắc và đoàn ngự đạo hồi cung. Không có diễn viên sắm vai vua như các năm trước, thay vào đó là ông Trần Phùng – Chủ tịch UBMTTQ tỉnh Thừa Thiên – Huế là người đại diện cho nhân dân đứng ra làm lễ. Cũng vì vậy, lễ tế Xã Tắc năm nay giảm bớt những lễ tiết nghi thức không cần thiết; mục đích chính là phục vụ cho nhu cầu tâm linh của quần chúng. Ngay sau khi các hình thức nghi lễ được tái hiện, phục dựng xong, hàng ngàn người dân cố đô và du khách đã đến dâng hương cầu xin tài lộc, bình an, may mắn; cầu mong mưa thuận gió hòa; cầu mong một cuộc sống hạnh phúc, an vui, thái bình.

Tương truyền, Lễ tế Xã Tắc sau khi triều Nguyễn được thiết lập, lòng dân trăm họ chưa phục nên vua Gia Long đã cho xây dựng đàn Xã Tắc vào tháng 4/1806 để tế cúng thần đất (xã) và thần ngũ cốc (tắc) cầu cho mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an, mùa màng tốt tươi… Đàn được đắp dựng bằng đất sạch do tất cả các dinh trấn trong cả nước cống nạp với hàm ý: “Giang sơn đã về một mối, quốc gia đã thống nhất”. Đàn có quy mô 2 tầng hình vuông. Tầng trên cao 1,6m, mỗi cạnh dài gần 30m, mặt nền tô năm màu theo ngũ phương, tầng dưới cao 1,23m, mỗi cạnh dài 73m. Cả hai tầng đều có xây lan can gạch cao 90cm, lan can tầng trên tô màu vàng, tầng dưới tô màu đỏ. Xung quanh đàn có tường thấp bao quanh…

Lễ tế xã Tắc được tổ chức 1 năm hai lần vào mùa xuân và mùa thu. Lễ tế đàn Xã Tắc được xếp vào hàng “đại tự”, cách ba năm (vào các năm Tý, Ngọ, Mão, Dậu) đích thân nhà vua đến làm lễ tế. Trải qua bao biến thiên lịch sử, đàn Xã Tắc (nay thuộc phường Thuận Hòa, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên – Huế) đã trở thành phế tích, dấu tích còn lại chỉ vẻn vẹn một tấm bia “Thái xã chi thần”.

Năm 2007, UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế quyết định khôi phục và tổ chức lễ tế đàn Xã Tắc theo nghi thức truyền thống nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa cổ truyền của dân tộc.

Một số hình ảnh tại đêm Lễ tế: