Giờ mới nghe rõ chuông báo động?

Tình trạng gas giả, gas lậu lại được riết róng "đưa vào tầm ngắm” của các cơ quan chức năng. Nhưng quan trọng hơn, người dân đã có ý thức tự bảo vệ mình bằng cách nhao đi sắm thiết bị báo động rò khí gas. Một "cơn sốt” mới bùng lên, loại sản phẩm vốn ế ẩm đến mức chả mấy người nghĩ đến chuyện kinh doanh bỗng trở nên đắt hàng…

"Cháy hàng” thiết bị báo động

Được tung ra thị trường đúng thời điểm người dân đang hoang mang trước những tai nạn đau lòng vì nổ bình gas, các loại thiết bị báo động rò khí gas trở nên đắt hàng, “cháy” hàng. Đến giờ thì thực trạng gas giả, gas lậu được sang chiết vô tội vạ không theo một tiêu chuẩn quy trình kỹ thuật nhất định mới được nhìn nhận một cách thực tế. Người tiêu dùng đã không còn chủ quan, tự cho phép mình bất cẩn trong quá trình sử dụng.

Ông Trần Hưng ở khu đô thị Đền Lừ cho biết: “Không dễ để mua được bộ thiết bị báo rò khí gas, tôi đã mất nửa ngày mới tìm mua được. Khi lắp ở nhà thấy có hiệu quả rất tốt, thử để một lượng gas rất nhỏ xì ra từ bật lửa là thấy chuông báo ngay. Đây cũng là biện pháp hỗ trợ về mặt tinh thần cho mẹ và vợ tôi, sau những thông tin về các vụ nổ gas vừa qua, cứ bật bếp gas là các bà nội trợ thấy sợ…”.

Chị Nguyễn Thị Thùy Dương – Giám đốc Công ty Newtec Việt Nam chuyên phân phối sản phẩm thiết bị báo động rò khí gas cho biết: Sản phẩm báo động rò khí gas mới được công ty nhập về phân phối tại thị trường Hà Nội từ tháng 11 đến nay đã bán được trên 1.000 chiếc. Việc nhập hàng của công ty không đáp ứng kịp nhu cầu của thị trường. Công ty này đã có kế hoạch nhập thêm hai loại thiết bị cảnh báo rò gas hiện đại hơn, sau khi tung ra loại thiết bị cảm ứng đầu tiên. Loại thiết bị mới sẽ được gắn với van khóa bình gas, bộ phận cảm ứng khi phát hiện khí gas sẽ tự ngắt khóa nguồn gas. Loại thiết bị hiện đại hơn sẽ có hệ thống xử lý trung tâm để thực hiện cuộc gọi đến một số điện thoại cài đặt sẵn.

Thiết bị báo động rò rỉ khí gas trên thị trường hiện nay thường là loại cảnh báo bằng chuông với giá dao động từ 500 nghìn đến 1 triệu đồng/chiếc. Bộ thiết bị được lắp đặt trong phòng bếp, cách bình gas từ 1-1,5m và cách sàn nhà 30cm. Khi phát hiện có khí gas, ở mức độ rất nhỏ, thiết bị này lập tức rung từng hồi chuông báo động.

Lại nói đến quy trình sang chiết gas

Quả thực việc sang chiết gas ở nhiều cơ sở được thực hiện mà không có một quy trình kiểm tra chất lượng, độ an toàn nào. Chỉ cần dùng bộ nối có một đầu dây từ bình gas lớn chia ra ba đầu chụp vào loại vỏ bình 12kg, việc chiết gas được thực hiện nhanh chóng. Và quy trình chiết gas vào bình mini cũng vậy. Từ bình 12kg được chia ra các đầu nối chụp vào bình mini. Chỉ cần nối rồi mở khóa gas thì gas cứ tự động chuyển sang bình nhỏ. Thợ chiết gas thường ngâm bình nhỏ trong nước đá để hút gas. Nói về thủ đoạn ăn gian gas trong quy trình sang chiết này thì những cơ sở gas lậu chẳng bao giờ bơm đủ lượng gas như quy định; vỏ bình gas vẫn mang tên các hãng gas chính hiệu; màng co của những bình gas giả cũng có màng niêm phong giả; tem nhãn cũng bị làm giả nhằm che mắt người tiêu dùng.

Một người đã có 2 năm kinh nghiệm làm việc cho 9 cửa hàng bán gas tại Hà Nội đã viết thư gửi một số báo chí, chia sẻ: “Tất cả 9 cửa hàng tôi làm, các hộ kinh doanh này đều sang chiết gas trái phép. Họ sang chiết gas từ các bình gas giá thấp như gas Vạn Lộc, gas Gia Định sang bình gas Shell (màu xanh lam), Total (màu vàng), Elf (màu đỏ). Họ sử dụng những niêm phong giả giống niêm phong chính hãng để chụp lên bình gas sang chiết. Mỗi lần như vậy họ ăn chênh lệch giá từ 30.000 đến 50.000 đồng/bình.

Các bình gas Shell, Total, Elf cũ tồn tại ở các cửa hàng không được đổi bình mới từ công ty chính hãng mà chúng sẽ luôn được sử dụng quay vòng tại các cửa hàng hay hộ gia đình. Do đó, các bình gas này ngày càng xuống cấp, độ an toàn giảm, những gioăng cao su giữ kín gas sẽ hở gây nguy hiểm cho người tiêu dùng. Các hộ kinh doanh này chủ yếu sử dụng cách làm thủ công đơn giản khi sang chiết gas, không có thiết bị an toàn. Thực tế đã chứng minh có nhiều trường hợp cháy nổ tại các cửa hàng gas mà nguyên nhân chính là sang chiết gas trái phép…”.

Những "quả bom nổ chậm” trên đường phố

Việc vận chuyển gas trên đường phố cũng tiềm ẩn những nguy cơ khôn lường. Các cơ sở sản xuất gas lậu còn dùng cả xe gắn máy để vận chuyển bình gas. Theo Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN 6223:1996) về yêu cầu vận chuyển chai khí đốt hóa lỏng (gas), xe gắn máy chỉ được phép chở một chai có dung tích chứa đến 50 lít và chở theo phương thẳng đứng. Tuy nhiên, phần lớn các nhân viên chở gas bằng xe máy hiện nay không đảm bảo tiêu chuẩn này, thậm chí còn chở một lúc tới 3-4 bình gas 12kg, dựng ngang dựng dọc.

Theo một chuyên gia kỹ thuật về khí hóa lỏng, thông thường bình gas chỉ được phép nạp một lượng nước gas chứa không quá 85% dung tích của chai gas. Còn lại 15% dung tích giữ vai trò cực kỳ quan trọng, đó là buồng chứa hơi gas. Với cơ cấu này, bình gas không được phép để nằm ngang, vì nếu để nằm ngang, buồng chứa hơi lúc đó không còn nằm ở vị trí van đóng mở của bình gas nữa. Khi đó, nếu không may xảy ra hiện tượng van bị xì, do đường xóc hoặc va chạm mạnh, lượng gas thoát ra ngoài sẽ lan tỏa cực lớn trong không gian. Một khi gặp nhiệt độ lớn hoặc nguồn lửa hở sẽ gây ra hậu quả khôn lường đối với người đi đường. Trong khi đó, nếu bình gas để theo chiều thẳng đứng, không may van bình gas có bị xì, thì buồng hơi thoát ra ngoài chứ không phải nước gas, nên không gây nguy hiểm cho người đi đường.

Siết chặt quản lý hộ kinh doanh gas

UBND thành phố Hà Nội vừa chỉ đạo các sở, ngành có liên quan phải kiên quyết đình chỉ ngay các cửa hàng kinh doanh, cung cấp khí đốt không đảm bảo an toàn cháy nổ, ảnh hưởng đến tính mạng người dân. Thành phố chỉ đạo Sở Công Thương thường xuyên kiểm tra điều kiện đảm bảo an toàn chất lượng các thiết bị phục vụ sản xuất, sang chiết, cung cấp, tồn trữ, vận chuyển, kinh doanh của các cơ sở sản xuất, cung cấp, kinh doanh khí đốt hóa lỏng; Hướng dẫn, huấn luyện cho các tổ chức, cá nhân thực hiện việc sản xuất, sang chiết, cung cấp, vận chuyển khí đốt theo quy định của pháp luật. Sở Công Thương phối hợp với Sở Cảnh sát PCCC, UBND các quận, huyện, thị xã kiên quyết xử lý theo quy định và đình chỉ ngay các cửa hàng kinh doanh, cung cấp khí đốt không đảm bảo an toàn cháy, nổ.

Sở Cảnh sát PCCC phối hợp với các đơn vị liên quan phải tăng cường kiểm tra công tác phòng chống cháy, nổ xử lý vi phạm. Thành phố yêu cầu các đơn vị kinh doanh gas khắc phục ngay những tồn tại và kịp thời đình chỉ ngay cơ sở, đơn vị không đảm bảo an toàn. Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thế Thảo đã trực tiếp giao Sở Cảnh sát PCCC phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường công tác kiểm tra, rà soát, chấn chỉnh hoạt động sản xuất, tiêu thụ gas và xử lý các cơ sở sang chiết gas trái phép; yêu cầu sử dụng bình gas mới, đảm bảo chất lượng và an toàn cho người sử dụng.

Phú Duy