Đà Nẵng vẫn rất đáng sống!

Đây là vấn đề mà dư luận cả nước đang quan tâm, khi mà nhiều thông tin được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng trong những ngày qua. Trước hết có thể khẳng định: “Đà Nẵng vẫn là một thành phố đáng sống”.

Đáng sống không chỉ ở nhịp độ tăng trưởng kinh tế; ở công tác xóa đói, giảm nghèo; ở công tác an sinh xã hội… Đà Nẵng vẫn “đáng sống” vì chính sự quan tâm của các cấp chính quyền; ở kỷ cương phép nước, và tình hình an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Nếu lấy thời điểm từ vào tháng 12/2012, khi mà ông Nguyễn Bá Thanh rời chức vụ Bí thư Thành ủy ra làm Trưởng ban Nội chính Trung ương, tình hình an ninh trật tự tại Đà Nẵng vẫn tiếp tục được duy trì khá tốt.

Báo cáo Tổng kết tình hình an ninh, trật tự của Đà Nẵng trong năm 2013 của Công an TP Đà Nẵng cho thấy: Năm 2013, tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn thành phố không có chiều hướng đi xuống hay đột biến bất ngờ. Trong năm, công an thành phố đã phát hiện 583 vụ phạm pháp hình sự (tăng 34 vụ so với năm 2012). Trong đó, lĩnh vực trật tự xã hội có 484 vụ (chiếm 83%), lĩnh vực ma túy 99 vụ (chiếm 17%)… Một số loại hình phạm tội giảm so với năm 2012 như: cố ý gây thương tích, cướp tài sản, hiếp dâm trẻ em. 

Thành phố Đà Nẵng nhìn từ trên cao

Năm 2013, Công an TP Đà Nẵng đã điều tra, phá được 362/484 vụ án (chiếm tỷ lệ 74,79%), bắt giữ và xử lý 703 đối tượng. Tỷ lệ phá thành công các vụ án nghiêm trọng đạt 100%, bắt xử lý 23 đối tượng, đồng thời triệt phá 29 nhóm tội phạm gồm 155 đối tượng hình sự. Phần lớn các vụ án nghiêm trọng đều được phá trong thời gian ngắn. Trong đó, nổi bật là vụ án cướp một tiệm vàng tại quận Thanh Khê ngày 15/9/2013, được các chiến sĩ công an thành phố phá trong chưa đầy 24 giờ; bắt giữ một đối tượng, thu giữ lại tài sản trị giá 175 triệu đồng.

Năm 2014, tình hình an ninh trật tự của Đà Nẵng cơ bản vẫn được giữ vững, đặc biệt không để xảy ra điểm nóng trong điều kiện có những biến động do tình hình Biển Đông; đẩy mạnh công tác phòng chống, kiểm soát tội phạm và tệ nạn ma túy, tai nạn giao thông giảm trên cả 3 tiêu chí. Tập trung kiểm soát tội phạm và tệ nạn ma túy, phát hiện triệt phá các tụ điểm phức tạp về ma túy, các đường dây mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy liên tỉnh.

Công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông được tăng cường; thực hiện tốt công tác tuần tra, kiểm soát, đảm bảo trật tự, an toàn giao thông; tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với các hoạt động trong lĩnh vực vận tải, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, năm 2014 giảm mạnh trên cả 3 tiêu chí về an toàn giao thông về số vụ tai nạn, số người chết và số người bị thương.

Mới đây, TP Đà Nẵng đã tổ chức Hội nghị đảm bảo an ninh trật tự tại cơ sở xã, phường năm 2015 có sự tham dự của hàng trăm đại biểu là lãnh đạo các sở, ban, ngành hữu quan của TP Đà Nẵng; Bí thư và Chủ tịch cùng Trưởng Công an các quận, huyện, xã, phường.

Báo cáo trong hội nghị, Đại tá Lê Văn Tam, Giám đốc Công an TP Đà Nẵng cho biết, tình hình tội phạm được kéo giảm, tỷ lệ điều tra khám phá án hình sự đạt mức cao. Trong số 462 vụ phạm pháp hình sự đã xảy ra, lực lượng công an đã điều tra, khám phá được 375 vụ, đạt tỷ lệ 81,2%, bắt giữ xử lý 599 đối tượng, thu hồi tài sản trên 8 tỉ đồng. Trong đó triệt phá 13 nhóm, xử lý 62 đối tượng vi phạm, không để xảy ra băng nhóm hoạt động theo kiểu xã hội đen. Tội phạm ma túy đã phá 111 vụ với 160 đối tượng. Phát hiện, xử lý 2.518 trường hợp nghiện ma túy, đưa đi cai nghiện tập trung 600 trường hợp. Trên lĩnh vực kinh tế, Công an thành phố Đà Nẵng đã làm rõ 7 chuyên án về lừa đảo, buôn bán hàng giả, chiếm đoạt tài sản... xử lý 355 vụ với 1.480 đối tượng cờ bạc, số đề.

Theo nhận định của Công an TP Đà Nẵng, do tình hình kinh tế - xã hội khó khăn làm nảy sinh một số vấn đề phức tạp trong công tác quản lý xã hội. Điều đó ảnh hưởng nhiều đến tình hình an ninh, trật tự của thành phố.

TP Đà Nẵng lung linh với Lễ hội Pháo hoa

Tuy nhiên, cái người dân cần, du khách cần không hẳn là ở những số liệu trên. Cái cần cũng không phải là những việc to tát ở tầm “vĩ mô”, mà chính là những việc cụ thể. Sinh thời, cố Bí thư Thành ủy Nguyễn Bá Thanh nói rằng: Chúng ta đang sống trong hòa bình, nhưng dân ta chưa có được cuộc sống thanh bình! Thanh bình sao được khi ra đường cứ nơm nớp lo sợ bị kẻ gian móc túi; nơm nớp lo sợ bị kẻ lưu manh, tội phạm dàn cảnh trấn lột…

Lo lắng về những điều ấy, ông Nguyễn Bá Thanh đã mạnh tay xây dựng và truyền lửa cho các cấp chính quyền, cho các cơ quan bảo vệ pháp luật. Và dưới thời ông thương hiệu “thành phố đáng sống” đã được xây dựng từ những điều người dân và du khách cần như vậy.

Có mặt chủ trì hội nghị, Tân Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh đã chỉ ra những bất cập trong an ninh, trật tự xã hội của Đà Nẵng hiện nay và cho rằng “tình hình đang xấu đi”. Ông Nguyễn Xuân Anh nhấn mạnh: “Đà Nẵng từ khi chia tách đến giờ, phải nói thành công rất lớn là xây dựng được thương hiệu thành phố đáng sống, an bình… Nhưng không khéo sẽ trở thành dĩ vãng, chỉ còn là quá khứ mà bây giờ ngồi nhắc lại cho vui, nhắc lại như một hoài niệm nào đấy của một thời”. Ông Nguyễn Xuân Anh cũng đọc cho toàn thể hội nghị 2 trong rất nhiều tin nhắn ông nhận được từ người dân và khách du lịch trong thời gian gần đây.

Một tin nhắn kể về chuyện người này tối hôm trước bị một nhóm người dàn cảnh hỗn loạn để lấy trộm điện thoại iPhone 6, sáng hôm sau đi chợ Đống Đa (quận Hải Châu, TP Đà Nẵng) lại bị rạch túi lấy trộm tiền; người này tỏ ra “rất buồn và sốc trước thực trạng của quê hương mình gần đây”. Tin nhắn còn lại thì phản ánh tình trạng lấn làn, đi ngược chiều, vượt đèn đỏ xảy ra rất nhiều nhưng không thấy cảnh sát giao thông đâu và đề nghị xử lý nghiêm những trường hợp này để giữ gìn văn hóa, văn minh đô thị.

Ở chừng mực nào đó, ở địa chỉ, thời điểm cụ thể nào đó tình trạng này là có thực và cũng không thể tránh khỏi. Tất nhiên, đấy là điều nhức nhối, là thách thức đối với chính quyền. Vấn đề đặt ra là “công cụ” của chính quyền hoạt động như thế nào. Lâu nay du khách đến Đà Nẵng luôn có nhận xét rất tốt về nhận thức của người dân trong việc tham gia giao thông. Người dân ra đường ý thức được mình đi ở làn đường nào; chính sự tự giác ấy mà tai nạn giao thông trong thành phố ít xảy ra; Đà Nẵng cũng không có cảnh ùn tắc xe ở các nút giao thông trong giờ cao điểm.

Nhưng giờ đây, ở không ít tuyến đường việc “lấn làn”, việc đi sai làn đang có dấu hiệu trở lại. Giờ cao điểm ở một số khu vực đã xảy ra ùn tắc vì sự tranh nhau vượt lên trước của người tham gia giao thông. Việc du khách phản ánh “không thấy bóng dáng cảnh sát giao thông” là xác đáng. Cảnh này có nguy cơ sẽ quay lại trước thời điểm cố Bí thư Thành ủy Nguyễn Bá Thanh chỉ đạo “tập cho người dân tham gia giao thông đúng với làn đường quy định”.

Nói như vậy để thấy rằng, một khi lơi lỏng công tác kiểm tra, kiểm soát của lực lượng công an; sự lơi lỏng của chính quyền các cấp trong việc giáo dục người dân, thì sự “tự do” trong tham gia giao thông sẽ trở lại “hình ảnh” cũ, hình ảnh lộn xộn xảy ra như sự mặc nhiên của một số thành phố lớn. “Thương hiệu giao thông” cũng chính là một phần “thương hiệu của thành phố đáng sống” có dấu hiệu mai một là vậy.

CSGT chỉ dẫn người điều khiển phương tiện giao thông đi đúng làn đường

Gần đây, ở Đà Nẵng cũng đã xảy ra nạn “cò mồi” bắt ép khách sử dụng dịch vụ của một số cơ sở kinh doanh. Nạn đầu gấu “hù dọa”, bắt buộc hướng dẫn viên các tua du lịch phải đưa khách vào các cơ sở mua sắm để hưởng tiền hoa hồng… “Đà Nẵng được xem là mảnh đất lý tưởng để tội phạm ra tay; đầu gấu bảo kê cũng đã manh nha xuất hiện; ma túy, mại dâm đang có chiều hướng gia tăng”.

Hiện tượng này cũng từng được ông Nguyễn Bá Thanh cảnh báo từ thời đang là Bí thư Thành ủy. Theo ông Thanh, khi Đà Nẵng mở đường bay thẳng đến các thành phố trong cả nước, thì “chỉ tiếng trước, tiếng sau là tội phạm ở Cần Thơ, TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, hay Hải Phòng… đã có mặt ở Đà Nẵng”.

Sự cảnh báo này đang trở thành hiện thực. Những quán ăn, những cơ sở kinh doanh thời gian vừa qua có những hành vi làm xấu đi bộ mặt thành phố như: kinh doanh hải sản khô Hưng Phát (đường Võ Văn Kiệt, quận Sơn Trà) và Ba Na Miền Trung (quận Thanh Khê)… đều là những người ngoài Đà Nẵng đến kinh doanh. Tất nhiên, những hành vi ấy đã được các cơ quan chức năng của thành phố lập biên bản xử lý thỏa đáng. Song, đây chính là một trong những thách thức mới đối với chính quyền, nếu không có biện pháp và chỉ cần lơi lỏng công tác quản lý, công tác kiểm tra là sẽ “bùng phát” tệ nạn.

“Cán bộ nào, phong trào ấy”, câu nói này cấm có sai. Ở Đà Nẵng, chưa phải đến mức sau thời ông Nguyễn Bá Thanh, phong trào đang “tụt dốc”. Song ở công việc cụ thể nào đó đang bộc lộ những bất cập. Và chính những bất cập ấy, người dân hoàn toàn có quyền làm phép tính so sánh “thời nay” với thời của ông Nguyễn Bá Thanh.

Nếu thời ông Bá Thanh, hiện tượng “vô lễ” của cán bộ với dân, hiện tượng “sáng cắp ô đi, tối cắp ô về” bị phê phán và lên án gay gắt, thậm chí có cán bộ bị kỷ luật, bị cho thôi việc. Thì nay hiện tượng ấy đang có dấu hiệu quay trở lại với một bộ phận công chức thành phố. Bí thư Thành ủy Nguyễn Xuân Anh mới đây nói rằng: “Hình ảnh thành phố nói chung và lực lượng công an nói riêng thời gian qua đã mất đẹp đi rất nhiều”. Để chứng minh cho nhận định trên, ông Nguyễn Xuân Anh nêu ra một loạt tình trạng như: việc chèo kéo đeo bám du khách hoạt động trở lại; nạn chặt chém giá, “bảo kê du lịch” xuất hiện; nạn học sinh đánh nhau quay clip tung lên mạng; rồi trộm cắp cướp giật gia tăng, xe ben quá tải chạy mịt mù đầy đường nhưng không thấy bóng cảnh sát giao thông và thanh tra giao thông; đã có hiện tượng tiếp dân  mang dép lê, quần đùi bị dân quay clip tung lên mạng, CSGT chặn đầu ôtô chạy ngược chiều suýt gây tai nạn trên đường Bạch Đằng... Tất cả những hiện tượng này là hồi chuông báo động về sự “xuống cấp của thương hiệu”.

Nếu chịu khó quan sát rất dễ thấy tình trạng “xe dù, bến cóc” tái xuất hiện tại Đà Nẵng, nhất là trong những ngày mưa. Ngoài những chiêu trò “núp bóng” xe du lịch đón, trả khách tận nhà, đang “qua mặt” cơ quan chức năng khá dễ; hiện tượng xe “rùa bò” để vét khách dọc đường ngày xuất hiện một nhiều. Người dân bình thường cũng “đọc vị” được những chiêu trò này, huống hồ cảnh sát giao thông!

Rồi xe quá tải, quá khổ sau thời gian dài tung hoành trên tuyến Quốc lộ 14B. Những chiếc xe “hổ vồ” gây bao sự kinh hoàng này đang chuyển hướng, chuyển giờ hoạt động về nội thành, gây náo loạn trong các khu phố bình yên. Vẫn biết thành phố có hàng ngàn tuyến đường, lực lượng cảnh sát giao thông mỏng, không sao tránh khỏi sự “để trống” địa bàn. Nhưng không phải không có biện pháp mà vấn đề là có gì “nhân nhượng” với những vi phạm này. Đây là câu hỏi và cũng là thực trạng đang đặt ra hiện nay.

Ngay trong những ngày đầu tháng 11 này, tại khu danh thắng Ngũ Hành Sơn, là điểm du lịch hấp dẫn của Đà Nẵng, ngày nào cũng xảy ra hiện tượng cò mồi “áp sát” khách du lịch ngoại quốc. Lực lượng bảo vệ ở đây có “đẩy đuổi”, phải dùng đến hai từ này vì sự hoạt động công khai, với thái độ hung hãn. Chính những người làm công tác bảo vệ, giữ gìn trật tự tại đây phải thốt lên hai tiếng “bất lực” trước những người này. Lạ thay, khi đặt vấn đề với một vị lãnh đạo quận Ngũ Hành Sơn về tình hình trên, vị này thừa nhận đấy là hiện tượng “nhức nhối” trên địa bàn; nhưng lại viện dẫn lý do, những người đang vi phạm ấy có “hoàn cảnh khó khăn”, làm gì cũng phải “từ từ”, không thể “triệt đường sống” của họ!? Người đứng đầu UBND quận nhận thức như vậy, quả là “cán bộ nào phong trào ấy”.

Rồi ở một vài khu dân cư, tình trạng nhiều năm qua nước ngập úng quanh năm suốt tháng, dân không chỉ kêu đến các cấp chính quyền mà còn “thấu cả trời xanh”, nhưng đâu vẫn còn đó. Ừ thì do dự án đang quy hoạch hoặc là dự án đang còn “treo” vì nhiều lý do. Nhưng không phải vì thế mà để nhân dân mãi sống trong tình trạng “ngâm chân cả ngày dưới nước”.

Các hộ dân ở các tổ 115, 116, 128, 129, 132, 133... thuộc khu vực Đà Sơn, phường Hòa Khánh Nam (quận Liên Chiểu) nói rằng, cái thời bác Nguyễn Bá Thanh dù là dự án có đang làm, hay bị “treo” đi chăng nữa, xảy ra tình trạng này là bác ấy quyết cái rẹt. Quan trọng là chính quyền, là ban quản lý dự án có nhìn ra vấn đề, có đặt mình vào hoàn cảnh người dân sở tại để tìm ra biện pháp khắc phục. Dân không đồng tình, dân so sánh là so sánh về trách nhiệm chứ không phải so sánh nơi khác sướng, nơi mình cực.

Nêu những hiện tượng trên đây, hoàn toàn không để “phủ nhận sạch trơn” những gì Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố Đà Nẵng phấn đấu trong những năm qua. Năm 2014, Đà Nẵng tiếp tục được Phòng Thương mại & Công nghiệp Việt Nam xếp ở vị trí “quán quân”, là năm thứ hai liên tiếp giành vị trí số một về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (CPI). Đây là là sự phấn đấu không mệt mỏi, hay nói cách khác Đà Nẵng đang vượt lên chính mình để làm hài lòng những vị khách khó tính đến với Đà Nẵng.

Mới đây nhất, Bộ Tài chính vừa công bố chỉ số sẵn sàng cho phát triển, ứng dựng công nghệ thông tin (CNTT) và thống kê trong toàn tài chính (ICT Index) năm 2015. Ngành tài chính Đà Nẵng được xếp hạng khá cao so với các tỉnh, thành trong cả nước; trong đó Sở Tài chính và Cục Hải quan xếp thứ 2; Cục Dự trữ Nhà nước Đà Nẵng xếp thứ 4; Cục Thuế Đà Nẵng tăng 11 bậc so với năm 2014. Và Đà Nẵng 6 năm liên tục (năm 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014), dẫn đầu về chỉ số này.

Vậy Đà Nẵng hiện nay có còn “đáng sống” không? Theo tôi, chính những động thái quyết liệt của Bí thư Thành ủy Nguyễn Xuân Anh là sự tiếp nối của những người tiền nhiệm, đang làm cho “thương hiệu” của thành phố “đáng sống” ngày một hoàn thiện hơn. Vạch ra những khiếm khuyết, những tồn tại; chỉ ra sự “chững lại” ở những vị trí nhạy cảm; công khai dấu hiệu của lơi lỏng… Đấy là lòng dũng cảm của sự cầu thị. Và trong những ngày qua, cả thành phố như “sôi” lên với thông điệp mạnh mẽ phải làm cho “Đà Nẵng đáng sống với người lương thiện, đáng sợ với bọn tội phạm” của Bí thư Thành ủy.

Hai bờ Sông Hàn chiều nay vẫn như bao ngày khác, khung cảnh thanh bình, tươi đẹp của thành phố bên sông, với những cây cầu tỏa bóng lung linh xuống dòng sông trong sự trầm trồ, thích thú của du khách. Đà Nẵng đang sửa mình, đang “gột rửa” những “bụi bặm” để sáng đẹp hơn, mở rộng vòng tay đón bè bạn…