Bộ GD-ĐT bất ngờ với kết quả PISA

Các bài kiểm tra PISA thuộc Chương trình đánh giá sinh viên quốc tế của Tổ chức Hợp tác và Phát triển quốc tế (OECD) đã trở thành bảng xếp hạng có tầm ảnh hưởng nhất đối với giáo dục thế giới. Chương trình đánh giá này dựa trên kết quả kiểm tra hơn 500.000 học sinh 15 tuổi ở 65 trường trung học ở châu Âu, Nam Mỹ và Bắc Mỹ, Úc, một phần Trung Đông và châu Á. 

Bài thi gồm 2 phần: Kỹ năng và kiến thức, gồm các môn thi toán học, đọc hiểu và khoa học. Đặc biệt, chương trình đánh giá chủ yếu dựa vào kết quả toán học do môn học này ảnh hưởng nhiều đến lực học sau trung học và thu nhập trong tương lai của học sinh.
Học sinh Thượng Hải - Trung Quốc và Singapore là hai nơi có kết quả cao nhất trong các kỳ thi Pisa của OECD. Việt Nam dù mới tham gia chương trình này lần đầu nhưng được xếp thứ 17, trong khi Pháp chỉ xếp thứ 25, Anh đứng vị trí 26 và Mỹ thứ 36.

Việt Nam có thành tích về khoa học đứng thứ 8/65 với 528 điểm, toán học đứng thứ 17/65 với 511 điểm và đọc hiểu đứng thứ 19/65 với 508 điểm. Đây là một thành tích cao vượt quá kỳ vọng và là niềm vinh dự của nền giáo dục nước nhà.

Bảng xếp hạng kết quả toán học Pisa 2012.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển, cũng là người phụ trách dự án PISA của Việt Nam, nhấn mạnh: “Kết quả này bất ngờ cả với chúng tôi (lãnh đạo Bộ GD-ĐT, PV). Khi bắt đầu tham gia chương trình này, ta chỉ hi vọng học sinh đạt trung bình hoặc dưới trung bình Lần đầu tiên Việt Nam tham gia chương trình đánh giá này vào năm 2012. Chúng ta là nước có thu nhập bình quân đầu người thấp nhất trong 65 nước nhưng chất lượng gây bất ngờ cho cả thế giới”.

Thứ trưởng cho biết: “Trong quá trình chuẩn bị về số liệu học sinh, danh sách các trường, các loại hình trường công lập, ngoài công lập, trường nghề, OECD nắm thông tin và chọn mẫu. Kết quả họ chọn 59 tỉnh thành được tham gia. Như vậy là ngẫu nhiên và ta không can thiệp vào được”.

Trước thông tin này, PGS Văn Như Cương, Hiệu trưởng Trường THPT DL Lương Thế Vinh (Hà Nội) nhận định: “Cái vui hơn vì đây không phải là kỳ thi mà là kỳ kiểm định chất lượng; không phải là lựa chọn ai đậu cái gì mà xem xét trình độ, mức độ của học sinh ta như thế nào với khu vực và thế giới”.

Bộ GD-ĐT cho biết, ngành đã xây dựng kế hoạch hành động và từng bước triển khai thực hiện để đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá theo PISA. Theo đó, đã cử 1 lãnh đạo Bộ trực tiếp phụ trách điều hành PISA, đứng tên ký thỏa thuận với OECD. Bộ cũng thành lập Ban Quản lý PISA, thành phần gồm các lãnh đạo của những đơn vị trực tiếp liên quan đến thi cử và phát triển giáo dục dục phổ thông. Ban quản lý này chịu trách nhiệm đưa ra các quyết sách thực hiện PISA quốc gia và chỉ đạo các Sở GD-ĐT.

PISA cũng được vào trong nhà trường phổ thông gắn liền với đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá.Để giới thiệu về các lĩnh vực Toán, Khoa học, Đọc hiểu, VN đã nghiên cứu kỹ tất cả các dạng bài thi PISA đã công bố, tóm tắt và khái quát các dạng bài thi với các yêu cầu kỹ thuật làm từng dạng bài thi, từng loại câu hỏi để giáo viên nắm được kỹ thuật về giới thiệu cho học sinh.

Để đưa PISA vào trường phổ thông, Bộ chỉ đạo trên toàn quốc các giáo viên đã được tập huấn PISA thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn hàng tuần, thảo luận từng dạng bài thi và các dạng câu hỏi thi PISA. Giáo viên giới thiệu cho học sinh một số câu hỏi thi PISA được in trong tài liệu tập huấn. Có trường xây dựng được mạng nội bộ đã đưa lên mạng các dạng bài thi PISA cho học sinh làm, mở cuộc thi nhỏ tìm hiểu về PISA.

Thế mạnh của học sinh Việt Nam là Toán. Kỳ khảo sát 2012 tập trung nhiều câu hỏi Toán. Do các em được làm quen với PISA trong năm học, nên đã chủ động kiểm soát được thời gian làm bài.

Bộ GD-ĐT cho biết, Việt Nam sẽ tiếp tục nghiên cứu, vận dụng các kĩ thuật, phương pháp của PISA để đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông, nhất là đổi mới cách ra đề kiểm tra, đề thi và phương pháp đánh giá chất lượng trên diện rộng - của từng điạ phương (không phải là đánh giá kết quả của các cá nhân các học sinh).

Tháng 5/2015, học sinh VN sẽ tiếp tục tham gia kỳ khảo sát đánh giá của PISA với trong tâm là khả năng khoa học.

Khánh An