Vẫn còn hình ảnh phản cảm

Thống kê sơ bộ, trên toàn địa bàn Hà Nội hiện có 1.026 lễ hội với nhiều quy mô lớn, nhỏ khác nhau, diễn ra chủ yếu vào mùa xuân. Theo Sở VH-TT Hà Nội, trong năm 2017 và quý I/2018, nhiều lễ hội đã thu hút được đông đảo tầng lớp nhân dân, du khách như những lễ hội có quy mô hội vùng: Gò Đống Đa, Gióng, đền Cổ Loa, đền Hai Bà Trưng, chùa Hương, chùa Thầy, chùa Tây Phương, đền Và… Nhiều lễ hội đã khôi phục được những phong tục, tín ngưỡng cổ có giá trị văn hóa, lịch sử sâu sắc. Đặc biệt, lễ hội chùa Hương kéo dài 3 tháng, thu hút hàng chục vạn du khách.

Ảnh minh họa

Hầu hết các lễ hội diễn ra đúng quy định. Nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống, trò chơi, trò diễn giàu tính nghệ thuật, đậm chất dân gian được quan tâm đưa vào lễ hội như: Hát quan họ, hát chèo, đấu vật, đánh đu, thổi cơm thi, múa sư tử, kéo co… Việc tổ chức lễ hội hằng năm tại các địa phương đều được kết hợp với việc tổ chức đón nhận các danh hiệu làng văn hóa, làng nghề, bằng di tích lịch sử văn hóa…

Sở VH-TT Hà Nội cho biết, nhiều lễ hội trọng điểm đã được kiểm tra sát sao như: Phủ Tây Hồ (Tây Hồ), chùa Hà (Cầu Giấy), đền Sóc (Sóc Sơn), đền Cổ Loa (Đông Anh), đền Hai Bà Trưng (Mê Linh), đền Và, chùa Mía (Sơn Tây), chùa Hương (Mỹ Đức), chùa Trầm, chùa Trăm gian (Chương Mỹ)…

Hoạt động lễ hội đã có nhiều tiến bộ. Nhiều lễ hội đã khắc phục được những tồn tại của những năm trước, điển hình là hội Gióng đền Sóc đã không còn tình trạng chen cướp lộc phản cảm. Lễ hội đền Và có hoạt động rước nước trên sông diễn ra an toàn.

Để quản lý tốt việc tổ chức lễ hội, thời gian qua Sở VH-TT đã định hướng công tác tuyên truyền phù hợp với quy mô của lễ hội, tránh tình trạng nâng tầm lễ hội, đưa các thông tin không đúng với quy mô và nội dung của lễ hội.

Sở VH-TT đã đặt trọng tâm vào việc thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội như: Nghiên cứu, hướng dẫn và chỉ đạo việc giảm tần suất, quy mô tổ chức lễ hội, ngày hội; không tổ chức lễ hội tràn lan, vì mục đích thương mại, vi phạm các quy định về thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội; không sử dụng ngân sách Nhà nước trong hoạt động lễ hội; không để xảy ra các hình ảnh phản cảm trong lễ hội, đặc biệt là việc phát lộc, tranh cướp lộc tại các lễ hội; không đưa các linh vật ngoại lai, hiện vật lạ không phù hợp với thuần phong mỹ tục của Việt Nam vào các khu di tích, khu thờ tự, bảo đảm tính nguyên trạng của di tích theo đúng Luật Di sản văn hóa…

Đoàn kiểm tra liên ngành được thành lập kiểm tra sát sao công tác tổ chức lễ hội trên địa bàn thành phố, đặc biệt là các điểm nóng. Đoàn kiểm tra đã thực hiện kiểm tra tại một số lễ hội lớn trên địa bàn 30 quận, huyện, thị xã, đồng thời có công văn nhắc nhở, hướng dẫn các địa phương thực hiện việc kiểm tra, giám sát công tác tổ chức và quản lý lễ hội.

Tuy vậy, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tổ chức và quản lý lễ hội vẫn bộc lộ một số hạn chế, cần tiếp tục triển khai các biện pháp khắc phục. Ở một số lễ hội vẫn còn tồn tại các dịch vụ hàng, quán bầy bán đan xen trong di tích gây mất mỹ quan và làm ách tắc giao thông. Nhiều lễ hội thiếu nhà vệ sinh công cộng phục vụ du khách; hiện tượng cờ bạc dưới hình thức vui chơi có thưởng còn diễn ra tại một số lễ hội làng; hiện tượng tự nâng giá hàng dịch vụ, trông giữ ôtô, xe máy cao hơn so với quy định còn tồn tại. Một số nơi đặt nhiều hòm công đức, bán lộc, đổi tiền lẻ. Đa số các lễ hội với quy mô nhỏ, diễn ra trong phạm vi làng, xã nội dung lễ hội còn đơn điệu, nghèo nàn…

Tại một số điểm “nóng” như phủ Tây Hồ vẫn có một số bãi gửi xe tăng giá không đúng quy định, hiện tượng mặc phản cảm vào nơi thờ tự vẫn xảy ra. Hay tại chùa Hương đã xảy ra tình trạng người dân chen nhau trong lễ “Mông sơn thí thực” vào ngày 7-5, là hình ảnh không đẹp. Lễ hội Giằng Bông (xã Sơn Đồng, huyện Hoài Đức) vẫn còn để xảy ra tình trạng hỗn loạn khi hàng trăm thanh niên lao vào tranh cướp bông. Tại huyện Ứng Hòa vẫn xảy ra tình trạng tranh giành khách ở địa bàn và các điểm bán hàng trong di tích…

Theo ông Tô Văn Động, Giám đốc Sở VH-TT Hà Nội, các địa phương, đơn vị quản lý cần rút kinh nghiệm, có biện pháp tích cực cho mùa lễ hội sau. Những lễ hội được xem là “điểm nóng”, luôn để xảy ra vấn đề như chùa Hương cần phải được quán triệt, không để xảy ra hoạt động phát lộc tự phát gây chen lấn phản cảm.

Để khắc phục tình trạng đó, Sở VH-TT Hà Nội sẽ tăng cường công tác tuyên truyền về di tích lịch sử, ý nghĩa lễ hội và phổ biến các quy định của pháp luật đến người dân; phục dựng các hoạt động văn hóa truyền thống và các trò chơi dân gian trong lễ hội; hướng dẫn nhân dân và du khách thực hiện nếp sống văn minh nơi thờ tự và lễ hội.

Ngoài ra, giữa các ngành, các cấp, các ban quản lý di tích và ban tổ chức lễ hội địa phương cần tăng cường sự phối hợp để nâng cao tinh thần trách nhiệm, kịp thời giải quyết, chấn chỉnh những sự việc thiếu văn minh phát sinh trong lễ hội trên địa bàn; hướng dẫn nhân dân và du khách thực hiện nếp sống văn minh khi tham gia lễ hội. Sở VH-TT cũng sẽ phối hợp với các ngành liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động lễ hội.