Khủng hoảng nhân đạo… kiểu Mỹ

Miền đông Ukraina đang đứng trước nguy cơ thảm họa nhân đạo

Ngày 8/8/2014, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ra lệnh cho không quân nước này mở chiến dịch oanh kích vào lực lượng phiến quân Hồi giáo ở Iraq. Để lý giải cho quyết định của mình, Tổng thống Obama đã đưa ra viễn ảnh của một cuộc “diệt chủng” tại Iraq và rằng quyết định mở chiến dịch quân sự tại Iraq lần này là để cứu giúp hàng chục nghìn người Iraq theo Thiên Chúa giáo và người Yazidi đang bị phiến quân của Nhà nước Hồi giáo truy đuổi giết hại.

Trong khi đó tại Ukraina, một cuộc khủng hoảng nhân đạo cũng đang cận kề. Donetsk và Lugansk, hai thành trì cuối cùng của lực lượng đòi ly khai ở miền đông Ukraina, đang bị quân đội chính phủ Kiev vây hãm và cô lập hoàn toàn. Người dân ở hai thành phố này hiện đang trú ẩn trong các hầm tránh bom. Bên ngoài, quân đội chính phủ đang chuẩn bị cho một cuộc tổng tấn công. Nếu không di dời dân chúng, nhiều khả năng các cuộc pháo kích của quân đội Kiev sẽ giết chết nhiều thường dân vô tội.

Theo Liên Hiệp Quốc, trong bốn tháng qua, đã có hơn 1.300 người thiệt mạng và khoảng 300.000 dân ở vùng phía đông Ukraina di tản sang các vùng khác hoặc sang Nga.

Trước tình trạng này, Nga liên tục triệu tập các cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc để cảnh báo một thảm họa nhân đạo sắp xảy ra và yêu cầu quốc tế can thiệp. Tuy nhiên, lần nào cũng vậy, Mỹ và châu Âu đều bác bỏ đề nghị này của Nga. Họ cho rằng Nga sẽ mượn cớ cứu trợ nhân đạo để…tiếp sức cho phe chống chính phủ Kiev. Theo một cách hiểu khác, có lẽ phương Tây muốn để cho một thảm họa nhân đạo diễn ra tại miền đông Ukraina.

Những người theo Thiên Chúa giáo và người Yazidi ở Iraq chẳng có “dây mơ rẽ má” nào với người Mỹ nhưng họ vẫn sẵn sàng cứu trợ. Trong khi, những người dân ở miền đông Ukraina có quan hệ “máu mủ” với người Nga thì phương Tây lại không cho Moskva đến cứu.

Như vậy có thể hiểu khủng hoảng nhân đạo ở đây không theo một quy chuẩn nào. Hành động cứu trợ nhân đạo tùy thuộc vào việc phương Tây có cho đó là cần thiết hay không. Hay nói cho đúng hơn nó có phù hợp với mưu đồ chính trị của họ hay không. Chính quyền Ukraina hiện là đồng minh của phương Tây, còn Nga là kẻ thù.

Nhân đây nói đến chuyện người chết. Trước các cuộc không kích của Israel vào Dải Gaza làm hàng nghìn người chết, đa số là thường dân, phản ứng của Mỹ và châu Âu rất yếu, thậm chí nhắm mắt làm ngơ. Cùng trong thời gian này, máy bay MH17 của Malaysia bị rơi ở miền đông Ukraina khiến 298 người thiệt mạng. Trong khi còn chưa có kết luận điều tra chính thức, phương Tây quy chụp luôn trách nhiệm cho Nga và lên án kịch liệt hành động “dã man” này… Lý do thật đơn giản, Israel là đồng minh của Mỹ, còn Nga là kẻ thù.

Liên Hiệp Quốc không đóng vai trò gì trong những vụ trên, ngoài việc trở thành công cụ cho phương Tây hợp pháp hóa những hành động của họ. Rõ ràng dù trong thế giới văn minh hiện nay, thì lý lẽ vẫn thuộc về kẻ mạnh.