Khu cảng Nhà máy Lọc dầu Dung Quất: Nguy cơ mất an toàn từ tàu đánh cá

Liên tục trong 2 tháng 11 và 12/2011, xuất hiện hàng trăm phương tiện đánh bắt hải sản, thuyền, thuyền thúng của ngư dân địa phương xâm nhập vào khu vực hành lang an toàn của đê chắn sóng và cảng xuất sản phẩm của nhà máy lọc dầu (Jetty) để đánh bắt thủy hải sản.

Nguyên nhân xuất phát từ việc một số người dân bỗng phát hiện ra khu vực phía trong đê chắn sóng và bên dưới các cầu tàu có sản lượng thủy hải sản rất phong phú. Trong thời gian tháng 11, 12 lại xuất hiện loài tôm giống mang lại nguồn lợi kinh tế cao. Theo ước tính của ngư dân ở đây, mỗi ngày đêm, mỗi thuyền đánh bắt tại đây có thể thu được vài chục triệu đồng tiền tôm giống.

Vì lợi nhuận cao nên người dân cứ thế kháo nhau và kéo vào khu vực phía trong đê chắn sóng, khu vực cầu tàu để giăng lưới, đánh bắt hải sản, gây ra tình trạng lộn xộn, cản trở việc tàu ra vào cảng, gây ra nguy cơ cháy nổ cao.

Tàu cá của ngư dân tràn vào khu xuất sản phẩm của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất

Khu vực cảng xuất sản phẩm của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất là nơi các tàu lớn có trọng tải hàng chục ngàn tấn ra vào để tiếp nhận các sản phẩm như: xăng, dầu, khí hóa lỏng…

Đã có không ít bài học về an toàn cho các đường ống, các phương tiện vận chuyển nhiên liệu xảy ra trên thế giới. Ở những khu vực như thế này, chỉ một chút sơ sẩy thì hầu như không có cơ hội để sửa chữa. Ví dụ như vụ cháy đường ống dẫn khí ở Kenya hồi tháng 9-2011 làm chết hơn 70 người. Lý do hết sức đơn giản: Một người dân vô tình ném mẩu tàn thuốc lá vào khu vực đường ống dẫn khí bị rò rỉ.

Theo các chuyên gia trong ngành Dầu khí, tại các khu vực đường ống hay khu vực các phương tiện chuyên chở bơm, tiếp nhận khí thường có một lớp khí nhất định bị rò rỉ và tồn tại trong không khí, có khả năng gây cháy nổ rất cao.

Vì thế, tại các nhà máy lọc dầu nói chung và Nhà máy Lọc dầu Dung Quất nói riêng đã áp dụng các tiêu chuẩn cực kỳ khắt khe khi các phương tiện, các thiết bị sử dụng ở đây. Xe cộ đi vào khu vực phải được kiểm tra kỹ lưỡng, triệt tiêu khói, các loại bộ đàm hay thiết bị liên lạc cũng là loại chuyên biệt…

Thế mà những ngày gần đây, các thuyền đánh cá của ngư dân Bình Sơn, Quảng Ngãi cứ vô tư rẽ nước, luồn lách dưới các con tàu chở dầu, thả lưới khắp nơi và đêm mùa đông thì ngư dân vô tư hút thuốc, đốt lửa trên thuyền.

Tình trạng lộn xộn này cũng có thể tạo điều kiện cho các đối tượng xấu lợi dụng để trà trộn, phá hoại hay gây rối trật tự công cộng làm an toàn tại khu vực công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia.

Đặc biệt, vào chiều ngày 27/12/2011, tàu nhận sản phẩm mang tên Petrolimex 04 khi vào bến nhận xăng dầu đã bị trễ gần 1 tiếng rưỡi đồng hồ vì vướng phải lưới và thuyền thúng của ngư dân.

Tàu thuyền của ngư dân vi phạm hành lang an toàn ở khu xuất sản phẩm của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất

Theo các cán bộ của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất thì trong trường hợp người dẫn đã trót thả lưới trên đường tàu vào thì “nhà tàu” thường cố mà đợi cho dân kéo xong mẻ lưới rồi… mới dám vào. Vì đã không ít trường hợp, các con tàu chở dầu vào nhận sản phẩm, chân vịt vướng và làm rách lưới của ngư dân. Mỗi lần như vậy, các chủ thuyền lại xúm vào ăn vạ và bắt đền mỗi tấm lưới từ 4-6 triệu đồng. Các nhà tàu đều phải “ngậm đắng nuốt cay” móc tiền ra đền nếu không muốn tàu vào trễ hoặc người dân có hành vi phá hoại.

Nhận thấy hiện tượng nguy hiểm này, lực lượng bảo vệ Nhà máy Lọc dầu Dung Quất đã đã không ít lần ra các khu vực trên vận động ngư dân điều khiển phương tiện ra khỏi khu vực nhưng hầu hết đều không được hợp tác. Chưa hết, một số chủ thuyền còn có hành vi chống đối, dùng dao, gậy gộc, búa… chống trả, đe dọa ném chất nổ lên các tàu chở dầu và thách thức lực lượng bảo vệ nhà máy. Điều này đã khiến cho tình hình an ninh, an toàn ở khu vực nhà máy trở nên khó lường.

Ngay khi xảy ra hiện tượng này, Công ty TNHH MTV Lọc hóa dầu Bình Sơn đã báo cáo lên Công an tỉnh Quảng Ngãi, yêu cầu hỗ trợ khẩn cấp. Lực lượng Công an tỉnh Quảng Ngãi cũng ngay lập tức đáp ứng kịp thời, sẵn sàng hỗ trợ lực lượng bảo vệ Nhà máy Lọc dầu Dung Quất. Tuy nhiên, vì Nhà máy Lọc dầu Dung Quất là công trình trọng yếu, lại là khu vực cảng biển nên chức năng quản lý lại là của Bộ Đội biên phòng tỉnh Quảng Ngãi.

Trước tình hình đó, Công ty TNHH MTV Lọc hóa dầu Bình Sơn đã báo cáo vụ việc lên Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và UBND tỉnh Quảng Ngãi.

Ngay sau khi BSR báo cáo tình hình, ngày 28/12/2011, lãnh đạo tập đoàn đã có công văn yêu cầu phối hợp trợ giúp gửi đến Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Tỉnh ủy, UBND, Công an tỉnh Quảng Ngãi.

Trong khi chờ đợi các động thái kịp thời từ phía các cơ quan chức năng, lực lượng bảo vệ của Nhà máy lọc dầu Dung Quất vẫn ứng trực và hy vọng không xảy ra sự cố đáng tiếc nào, bởi nếu có sự cố xảy ra thì thường không có cơ hội cứu vãn!

Hoàng Thắng