Bài 1: Người lính già và ký ức đêm đánh chiếm đồi Độc Lập

Ông Nguyễn Viết Điếm

Đánh xong Pháp lại vào chiến trường Miền Nam đánh Mỹ. Thắng Mỹ, ông cùng đồng đội “tất tả” quay ra bảo vệ biên giới phía Bắc. Cả cuộc đời người lính và nhiều người cùng thế hệ gắn liền với những cuộc trường chinh vệ quốc vĩ đại của dân tộc.

Bây giờ thì người cựu chiến binh đã 93 tuổi ấy đang ngồi trước mặt chúng tôi, trong ngôi nhà cấp bốn giản dị đến tối giản nhưng sạch sẽ ở quê nhà - nơi năm 18 tuổi ông đã ra đi đánh Pháp; miệng luôn mủm mỉm cười thân thiện, gọi “cậu” xưng “tớ” với khách chỉ bằng tuổi cháu mình.

- Chiến dịch Điện Biên Phủ có rất nhiều trận đánh, ông tham gia trận đánh nào? - chúng tôi hỏi.

- "Chúng tớ" đánh chiếm cứ điểm đồi Độc Lập. Tháng 12/1953, đang đóng quân ở Đoan Hùng (Phú Thọ), Đại đoàn 312 trong đó có Trung đoàn 165 của chúng tớ nhận lệnh hành quân lên Điện Biên Phủ. Hành quân ròng rã gần một tháng, vượt 500 km đường rừng chúng tớ đến được điểm tập kết. Trước khi xung trận là những ngày dài đào hầm hào, kéo pháo vào kéo pháo ra…”, ông Điếm nhớ lại

- Đồi Độc Lập có vị trí, vai trò như thế nào trong thế cuộc Điện Biên Phủ?

- Đó là một cứ điểm nằm cách Sở Chỉ huy của quân Pháp ở khu trung tâm Mường Thanh khoảng 4 km, về phía Bắc. Chúng lập ra cứ điểm này nhằm mục đích bảo vệ khu trung tâm, ngăn quân ta tấn công từ hướng Lai Châu xuống. Ngoài hệ thống công sự, hầm hào, lô cốt, bãi mìn dày đặc, dây thép gai giăng từ chân đồi lên tận mép chiến hào chúng còn bố trí tại đây một Tiểu đoàn Algeria có tiếng tinh nhuệ, lại thêm một đại đội lính Thái, trang bị hỏa lực rất mạnh và được pháo binh ở Mường Thanh, Hồng Cúm sẵn sàng chi viện.

Chiều 7/5/1954, lá cờ "Quyết chiến - Quyết thắng" của Quân đội nhân dân Việt Nam tung bay trên nóc hầm tướng De Castries.

Cũng theo hồi ức của người cựu chiến binh, khi chiếm đánh đồi Độc Lập, Trung đoàn 165 thuộc Đại đoàn 312 có nhiệm vụ tấn công từ hướng chính yếu Đông Nam trong khi đó lực lượng của Trung đoàn 88 thuộc Đại đoàn 308 tấn công từ hướng Đông Bắc; phối hợp tấn công còn có 2 đại đội sơn pháo 75 ly, 2 đại đội cối 120 ly.

Khoảng 16h30 ngày 14/3/1954 các đơn vị của ta nhận lệnh hành quân vào vị trí xuất phát xung phong trong bối cảnh trời mưa tầm tã, chiến hào lầy lội bùn đất, pháo địch ở Mường Thanh, Hồng Cúm bắn ra dồn dập; súng cối của địch từ trong cứ điểm thi nhau nhả đạn. Đến 12h đêm lực lượng của Trung đoàn 165, Trung đoàn 88 vào được tới vị trí chiến đấu. Nhưng phải chờ đến 2h sáng ngày 15/3, khi các đơn vị pháo, cối tăng cường cùng tới nơi quân ta mới nhận lệnh khai hỏa, để đảm bảo “chắc thắng”.

Ở hướng Đông Nam, lực lượng của Trung đoàn 165 cùng các đơn vị tăng cường bắn dồn dập, liên tiếp, uy hiếp, áp chế các mục tiêu trong cứ điểm, vừa tiêu diệt các ổ đề kháng vừa chi viện đắc lực cho bộ binh tiến hành mở cửa cứ điểm. Ở chiều ngược lại, địch quân dựa vào hệ thống hầm ngầm, công sự kiên cố cũng bắn ra, chống trả quyết liệt. Hai bên “giành đi giật lại” từng lô cốt, từng đoạn chiến hào. 40 phút sau thì lực lượng chủ công tiến được lên, đánh bộc phá, mở cửa cứ điểm, mở đường cho quân ta ào ạt tiến sâu vào trong, phát triển chiến đấu, lần lượt tiêu diệt, phá huỷ 4 khẩu 120 ly của địch, đánh chiếm được khu thông tin và Sở chỉ huy. Ở hướng Đông Bắc, lực lượng của Trung đoàn 88, sau khi phát hiện đánh sai hướng mở cửa đã kịp thời điều chỉnh, tiếp tục dùng bộc phá xé toang các hàng rào còn lại để tiến lên.

Hơn 4 giờ sáng, hàng rào cuối cùng của địch bị xé nát, quân ta ồ ạt tiến sâu lên đồi nhanh chóng đánh chiếm được nhiều mục tiêu hoả lực, hầm ngầm, lô cốt. Dùng thủ pháo, lựu đạn, tiểu liên diệt từng tên địch, chiếm từng đoạn chiến hào, từng lô cốt, từng ụ súng. Địch ra sức chống trả với ý đồ cầm cự, chờ đến sáng lực lượng ở Mường Thanh sẽ ra cứu viện. Nhưng ý đồ của quân xâm lược không thành, vì đến 6h30 ngày 15/3 quân ta đã làm chủ hoàn toàn đồi Độc Lập, tiêu diệt tới 483 tên địch, bắt sống 200 tên, “xóa sổ” Tiểu đoàn 5 Bắc Phi, thu toàn bộ vũ khí…

(Còn nữa)

An Nhiên - Yên Chi