Các nước ASEAN chuẩn bị cho ngành bán lẻ nội địa

Việt Nam được đánh giá là một thị trường thu hút các nhà bán lẻ quốc tế với môi trường chính trị và tốc độ tăng trưởng kinh tế tương đổi ổn định, Chính phủ có nhiều chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp FDI; dân số trẻ; tầng lớp trung lưu tăng lên nhanh chóng.

Trước sự xâm nhập mạnh của những nhà bán lẻ nước ngoài những năm gần đây, Chính phủ cũng ra một số quy định hạn chế sự mở rộng của các nhà bán lẻ quốc tế nhưng với một thị trường hấp dẫn, các đại gia bán lẻ nước ngoài vẫn đang xâm nhập mạnh mẽ vào thị trường bán lẻ Việt Nam.

Hệ thống bán lẻ Co.op Mart Việt Nam

Tại Malaysia, thị trường bán lẻ tăng trưởng khoảng 5%/năm. Chính phủ nước này đang nỗ lực để đưa Malaysia vào danh sách các quốc gia có thu nhập cao trong 5 năm tới với mong muốn sẽ đẩy mạnh được ngành bán lẻ trong nước. Khu vực nông thôn Malaysia thì chợ, cửa hàng truyền thống tiếp tục là kênh bán lẻ chủ đạo; ở khu vực thành thị số lượng các siêu thị và đại siêu thị ngày càng tăng mạnh.

Các nhà bán lẻ quốc tế như: Tesco, Carrefour, Dairy Farm đã có mặt một cách nổi bật ở Malaysia tuy Chính phủ nước này yêu cầu các doanh nghiệp này phải được vận hành bởi liên doanh có góp ít nhất 30% cổ phần từ nội địa. Họ cũng giới hạn sự mở rộng của các đại siêu thị. Các đại siêu thị hay trung tâm mua sắm không được hoạt động mua bán 24/24 giờ mà tối đa chỉ được mở cửa 12 giờ/ngày vào các ngày trong tuần và 14 giờ/ngày vào dịp cuối tuần, lễ, Tết. Chính phủ nước này cũng ban hành nhiều luật khắt khe về tiêu chuẩn xây dựng bắt buộc đối với các trung tâm mua sắm.

Với dân số tương đổi nhỏ trong khu vực, du lịch đóng vai trò quan trọng trong việc tiêu thụ và tạo doanh thu cho nền kinh tế Malaysia. Chính phủ Malaysia đã thực hiện nhiều sáng kiến du lịch nhằm thu hút du khách, đặc biệt là kế hoạch “Chuyển hóa du lịch Malaysia 2020 với mục tiêu thu hút 36 triệu du khách và mang về khoảng 55 tỷ USD. Malaysia định vị chiến lược ngành bán lẻ nước này tập trung vào những mặt hàng xa xỉ, thời trang, trang sức.... với tên gọi “Malaysia cao cấp” nhằm cổ động hình ảnh quốc gia là điểm đến mua sắm miễn thuế cho hàng cao cấp và thực hiện chiến dịch tương tự ở nhiều thị trường châu Á và châu Âu.

Tại Indonesia, dự báo tốc độ tăng trưởng của ngành bán lẻ khoảng từ 5,5 – 6,5% cho tới năm 2016. Ngành bán lẻ nước này được sự hỗ trợ mạnh mẽ của sự mở rộng kinh tế nội địa, đặc biệt ở khu vực thành thị. Chợ truyền thống và quầy hàng nhỏ là kênh bán lẻ chủ đạo ở Indonesia, chiếm trên 60%; song song đó kênh bán lẻ hiện đại như hệ thống siêu thị, cửa hàng giới thiệu sản phẩm cũng mở rộng nhanh chóng dựa vào sự gia tăng của tầng lớp trung lưu đang nổi lên ở đất nước này.

Với dân số đứng thứ ba ở châu Á, chỉ sau Trung Quốc và Ấn Độ, cùng với tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức hấp dẫn, Indonesia đã trở thành điểm đến hấp dẫn với các nhà bán lẻ phương Tây như: Carrefour của Pháp hay Debenhams của Anh.

Năm 2015 cộng đồng kinh tế ASEAN trở thành một thị trường chung, nhiều nhà bán lẻ quốc tế đã lựa chọn Indonesia là điểm đến để thâm nhập thị trường khu vực ASEAN, trong đó có các đại gia bán lẻ của Nhật Bản, Singapore, Hàn quốc, Thái Lan, Malaysia.

Singapore là một trong những thị trường bán lẻ hấp dẫn vì tuy dân số không đông nhưng đã đô thị hóa toàn bộ và thu nhập bình quân cao. Ngành bán lẻ nước này tương đối chín muồi với hệ thống các trung tâm mua sắm đa dạng và rộng khắp. Sự biến mất ngày càng nhiều các quầy hàng nhỏ, tự do.

Là quốc gia phát triển nhất ASEAN và cũng là một trong những quốc gia tiên tiến về hạ tầng công nghệ ở châu Á, bán lẻ ở Singapore đang ngày càng phát triển và hoàn thiện ở kênh online và mobile với các mặt hàng đa dạng. Chính phủ Singapore tiếp tục nhấn trọng tâm vào xây dựng hạ tầng tiên tiến nhất và khuyến khích các mô hình mua sắm mới.

Còn với Thái Lan, việc bất ổn chính trị thời gian qua khiến nhiều nhà bán lẻ quốc tế và các nhà bán lẻ của nước này tìm cách chuyển nguồn tiền đầu tư sang các nước kề cận trong khu vực ASEAN để bảo toàn và phát triển thị trường. Tuy nhiên, dự báo ngành bán lẻ Thái Lan vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng khoảng trên dưới 5% trong những năm tới.

Mai Phương (tổng hợp)