Thị trường dầu mỏ “mù quáng” bởi cuộc xung đột Israel - Hamas

Trong khi căng thẳng khu vực đang leo thang, một cuộc chiến tranh toàn diện vẫn chưa nổ ra ở biên giới phía bắc của Israel với Lebanon và Syria, liên quan đến Hezbollah, một tổ chức khủng bố người Shia và những người ủng hộ tổ chức này. Áp lực ngoại giao từ Mỹ và các quốc gia Ả Rập hiện đang ngăn cản Hezbollah tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn.

Thực tế “bế tắc' đang diễn ra này rất bấp bênh vì nó có khả năng gây ra xung đột khu vực và tạo ra sự bất ổn đáng kể ở các nước Ả Rập, như Ai Cập, Jordan và Ả Rập Xê-út, những quốc gia có thể phải đối mặt với phản ứng dữ dội của công chúng.

Bất chấp những lo ngại trong thị trường dầu khí về cuộc xung đột đang diễn ra và tác động tiềm tàng của nó đối với nguồn cung cấp và hoạt động năng lượng, phần bù rủi ro giá dầu dự kiến ​​vẫn tương đối thấp. Tình hình có vẻ không chắc chắn, nhưng ngay cả hội nghị “Davos trên sa mạc” hay hội nghị sáng kiến đầu tư tương lai (FII2023) do Ả Rập Xê-út chủ trì vẫn diễn ra như thể cuộc khủng hoảng không xảy ra.

Giống như các nhà lãnh đạo chính trị ở phương Tây thường gặp khó khăn trong việc hiểu được cảm xúc của cử tri, dẫn đến sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy, có vẻ như các gã khổng lồ năng lượng, các nhà lãnh đạo OPEC và các nhà giao dịch hàng hóa cũng tách biệt tương tự khỏi cuộc khủng hoảng đang diễn ra. Tình hình này rất giống với việc Nga tăng cường quân sự ở biên giới Ukraine vào năm 2022 khi hầu hết mọi người đều tin rằng sẽ không có chuyện gì đáng kể xảy ra.

Từ góc độ địa chính trị quân sự, sự cảnh giác hiện nay của các lực lượng phương Tây, trong đó có Mỹ và Israel, là vô song. Trong khi mọi con mắt đều đổ dồn vào IDF và các nước láng giềng, việc tăng cường lực lượng đáng kể của Mỹ trong khu vực đang được che giấu khỏi tầm nhìn của công chúng. Sự thay đổi đáng chú ý duy nhất có lẽ là sự chuẩn bị của Washington nhằm bảo vệ dân thường và các nhà ngoại giao Mỹ khỏi bị lôi kéo vào cuộc xung đột. Tuy nhiên, việc tăng cường tiềm ẩn khả năng triển khai lực lượng của Hải quân Mỹ, triển khai các hệ thống chống tên lửa tiên tiến, các phi đội máy bay chiến đấu và khả năng tấn công nhằm vào bất kỳ kẻ thù nào trong khu vực là chưa từng có.

Về mặt chính thức, Washington cho rằng những động thái và sự chuẩn bị quân sự này là nhằm bảo vệ quân đội Mỹ ở Trung Đông, trong bối cảnh các chiến binh được Iran hậu thuẫn ở Iraq và Syria ngày càng gia tăng các cuộc tấn công vào các lợi ích của họ. Tuy nhiên, rõ ràng là trọng tâm còn vượt ra ngoài điều này.

Kể từ cuộc tấn công khủng bố của Hamas vào Israel, lực lượng Mỹ ở Trung Đông đã nhiều lần trở thành mục tiêu của tên lửa, máy bay không người lái và rocket ở Iraq, Syria và thậm chí là để đáp trả các vụ phóng tên lửa từ Yemen ở khu vực Biển Đỏ. Tất cả các cuộc tấn công này đều bị cáo buộc có liên quan đến các hoạt động được Iran hậu thuẫn.

Không nên đánh giá thấp lời kêu gọi gần đây của Washington yêu cầu công dân Mỹ sơ tán khỏi Lebanon và các thủ đô Ả Rập khác. Có những dấu hiệu rõ ràng cho thấy một cuộc đối đầu quân sự trực tiếp giữa Mỹ với Hezbollah, Syria và Iran sắp xảy ra. Việc hai tàu sân bay Mỹ bố trí ngoài khơi bờ biển Israel, cùng với hạm đội Mỹ hiện có trong và xung quanh Vịnh Ả Rập/Ba Tư, nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của tình hình. Một cuộc tấn công trên bộ của Israel vào Gaza hoặc tăng cường hoạt động của Hezbollah ở miền bắc Israel có thể dễ dàng gây ra một cuộc xung đột lớn hơn.

Thị trường dầu mỏ, nhà kinh doanh hàng hóa, quỹ đầu tư và các công ty hàng hải cần nhanh chóng đánh giá lại chiến lược của mình. Trong khi việc xây dựng năng lực quân sự để phô trương sức mạnh nhìn chung là một động thái phòng thủ đáng được hoan nghênh, thì những hành động hiện tại cho thấy sự chuyển đổi từ tư thế phòng thủ sang tấn công. Trừ khi một phép màu xảy ra trong những giờ hoặc những ngày tới, mức độ biến động và đối đầu cao hơn những gì các phương tiện truyền thông chính thống hoặc các nhà phân tích miêu tả dường như sắp xảy ra.

Một sự cố quan trọng, thậm chí do một bên tham gia nhỏ như Hezbollah hoặc lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn khởi xướng, dẫn đến thương vong cho Mỹ, có thể gây ra một cuộc khủng hoảng lớn. Khả năng quân sự của Iran, đặc biệt là tên lửa và lực lượng ủy nhiệm, rất đáng gờm và kết quả của một cuộc đối đầu toàn diện sẽ rất rõ ràng.

Trong một cuộc xung đột nhiều mặt như vậy, những tác động sẽ rất sâu rộng, bao gồm Đông Địa Trung Hải, Kênh đào Suez, Biển Đỏ và Vịnh Ba Tư. Những khu vực này là tuyến vận tải hàng hải quan trọng về năng lượng, hàng hóa và gần một nửa thương mại hàng hải toàn cầu. Cái giá phải trả của một cuộc xung đột như vậy sẽ rất lớn, gây nguy hiểm cho những đánh giá và đầu tư trong tương lai.

Lịch sử cung cấp những bài học quý giá, ngay cả đối với các nhà đầu tư và giao dịch hàng hóa dựa trên thuật toán, và tình huống này gợi lại ký ức về cuộc khủng hoảng Ukraine, nhưng lần này, các cường quốc liên quan có năng lực và tầm với lớn hơn nhiều.

Điều cần thiết là không nên đánh giá thấp ảnh hưởng toàn cầu của Iran, quốc gia có sự hiện diện trên khắp thế giới, bên cạnh khả năng của lực lượng hải quân và IRGC đáng gờm của nước này.

Moscow, dù không tham gia một cách công khai, cũng không nên bị coi nhẹ như một đối tác thầm lặng trong các sự kiện đang diễn ra.