Những câu hỏi đằng sau việc FBI tiết lộ video về các điệp viên Nga

Được biết, những video kể trên nằm trong số các tài liệu được tiết lộ từ một chiến dịch giám sát của FBI có tên gọi “Những câu truyện ma” (Ghost Stories). Ông Gennady Gudkov, Phó giám đốc Ủy ban An ninh quốc gia Nga, cựu quan chức KGB, không đánh giá cao tầm quan trọng của những tiết lộ của FBI. Có chuyên gia coi những tiết lộ là cách PR của FBI cho dù FBI cho biết, việc giải mật những tài liệu kể trên là theo yêu cầu về tự do thông tin của Mỹ.

FBI cho rằng, tuy các điệp viên Nga đã sống 10 năm tại Mỹ, nhưng không có bằng chứng cho thấy họ đã thu thập được thông tin nhạy cảm. 10 điệp viên Nga được phóng thích trong cuộc trao đổi gián điệp tại sân bay ở Vienna, Áo hồi tháng 7/2010. Trong số những người xuất hiện trong video của FBI có Anna Chapman, nữ điệp viên được dư luận Mỹ và Nga quan tâm đặc biệt sau khi cô bị bắt (26/6/2010) và trục xuất khỏi Mỹ hồi tháng 7/2010.

Ông Frank Figliuzzi, Trợ lý giám đốc FBI đã bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với tài năng của các điệp viên Nga, trong đó có Anna Chapman và Mikhail Semenko: Anna Chapman là điệp viên có hiểu biết về lĩnh vực công nghệ cao, còn Mikhail Semenko có khả năng nói thành thạo 5 thứ tiếng, kể cả tiếng Trung Quốc. Những điệp viên Nga nói trên sau khi trở về nước đã được Tổng thống Dmitry Medvedev và Thủ tướng Vladimir Putin trao tặng những phần thưởng cao quý nhất.

Anna Chapman nóng bỏng trên báo chí

Điều đáng nói là, trong khi những điệp viên kể trên kín tiếng kể từ khi trở về nước thì Anna Chapman lại nổi như cồn – trở thành người dẫn chương trình truyền hình, có vị trí quan trọng trong tổ chức thanh niên của Đảng nước Nga thống nhất cầm quyền. Một năm trước (tháng 10/2010), Anna Chapman được bổ nhiệm làm cố vấn cho Chủ tịch Ngân hàng Fondservicebank. Tháng 3/2011, Anna Chapman ra mắt trang web cá nhân và 3 tháng sau (1/6/2011), nữ điệp viên xinh đẹp này trở thành Tổng biên tập Venture Business News, tạp chí về đầu tư công nghệ. Đây thực sự là một thử thách mới đối với Anna Chapman.

Trả lời phỏng vấn “Bloomberg”, Anna Chapman hy vọng tạp chí này, đặc biệt là phiên bản tiếng Anh sẽ trở thành cầu nối giữa nhà đầu tư với nhà phát minh. Với tư cách là Tổng biên tập, Anna Chapman chịu trách nhiệm mục Field News, chuyên bình luận về những sự kiện lớn trong các hoạt động kinh doanh và đầu tư ở Nga cũng như nước ngoài. Trước đó, với váy ngắn, giày cao gót, ngực đeo huy chương, Anna Chapman, nữ điệp viên với biệt danh “90-60-90” đã xuất hiện đầy ấn tượng tại Quảng trường Đỏ nhân buổi diễu hành mừng Ngày Chiến thắng hôm 9/5/2011.

Trong lần xuất hiện mới đây nhất, Anna Chapman tạo ấn tượng đặc biệt tại triển lãm giới thiệu các loại súng bắn tỉa hiện đại nhất thế giới. Cách đây không lâu, trong trang phục quần da ôm sát cùng bốt cao, Anna Chapman đã để rơi súng khi sải bước trên sàn catwalk với tư cách người mẫu trong màn trình diễn mô phỏng hoạt động gián điệp của khuôn khổ “Tuần lễ thời trang Moskva”. Đây là khẩu súng thật, có giấy phép sở hữu của Anna Chapman. Nhiều người nói rằng, dường như cứ vài tuần hoặc vài tháng, Anna Chapman lại xuất hiện tưng bừng trên các phương tiện truyền thông trong và ngoài nước. Hạ tuần tháng 7/2011, Anna Chapman đã khởi kiện và yêu cầu Công ty Truyền thông News Media Group bồi thường 10 triệu rup (khoảng 360.000 USD) vì sử dụng video của cô mà chưa được phép.

Anna Chapman tạo ấn tượng đặc biệt tại triển lãm giới thiệu các loại súng bắn tỉa hiện đại

Trợ lý tòa án ở Moskva là Vladimir Tarasov cho biết, tòa đã nhận được đơn kiện của Anna Chapman, đòi bảo vệ danh dự và nhân phẩm cùng thiệt hại về đạo đức, với số tiền bồi thường 10 triệu rup. Trước đó (tháng 12/2010), Tòa án Trọng tài Moskva từng bác đơn kiện tương tự của Anna Chapman sau khi dẫn một đạo luật của Nga cho thấy, “News Group Media” có thể sử dụng hình ảnh của cô mà không cần có sự đồng ý của chủ nhân, cũng như không phải trả tiền, miễn là tên và nguồn gốc của sản phẩm được đăng tải. Được biết, bất đồng giữa Anna Chapman và “News Media Group”, chủ sở hữu trang web lifenews.ru và một loạt tờ báo in có từ cuối năm 2010 sau khi nữ điệp viên tố cáo công ty này phát đoạn video dài 56 giây của cô trên kênh truyền hình ANO TV-Novosti mà chưa được phép. Hiện vụ kiện kể trên vẫn chưa có quyết định cuối cùng cho dù khai đình từ cuối tháng 8/2011.

Anna Chapman từng khiến dư luận Nga bất ngờ khi quyết định tiết lộ cuộc sống của nữ điệp viên hôm 14/4/2011 với giới truyền thông (tờ “The Sun”). Theo đó, tự hào là công dân Anh khi kết hôn với Alex Chapman năm 2001 và quãng thời gian ở xứ sở sương mù giúp cô trưởng thành. Được biết, sau khi Anna Chapman bị bắt, Alex Chapman mới biết từng chung sống với một điệp viên. Còn bạn bè của Alex Chapman đã tỏ ra nghi ngờ khi thấy Anna Chapman bắt đầu kết thân với những nhân vật quyền lực và giàu có người Nga trong thành phố, nơi vợ chồng họ sinh sống… Anna Chapman từng bị sốc sau khi những bức hình nóng bỏng của cô xuất hiện trên Tạp chí “Playboy” số ra tháng 1/2011. “Playboy” có những bức ảnh nude của Anna Chapman sau khi bạn trai cũ của cô tung lên mạng.

Cách đây gần 3 tháng (9/8/2011), Tòa án Tối cao Nga đã quyết định giữ nguyên mức án 25 năm tù giam với nguyên Đại tá Alexander Poteyev, kẻ phản bội giúp Mỹ phát hiện và bắt mạng lưới điệp viên Nga kể trên. Tuy đây là phiên xử vắng mặt, nhưng luật sư được chỉ định cho ông Alexander Poteyev vẫn gửi đơn đến tòa án tối cao đề nghị xem xét, giảm án. Trước đó (27/6), Tòa án Quân sự Moskva đã tuyên án vắng mặt đối với Alexander Poteyev. Ông Alexander Poteyev được CIA tuyển dụng từ thập niên 90 của thế kỷ trước và đã bay sang Mỹ cùng gia đình vài ngày trước khi vụ bắt giữ 10 điệp viên Nga được FBI công bố. Giới chuyên môn coi đây là “đòn đau” đối với các cơ quan chức năng Nga trong việc phát hiện nội gián và quản lý cán bộ.

Phạm Thị An (tổng hợp)