Nga tìm cách thay đổi thái độ thù địch của các nước vùng Vịnh với Syria

Bộ trưởng Ngoại giao Nga và người đồng cấp Ả Rập Xê Út

Ngày 9/3, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã đến thủ đô Abu Dhabi của Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), điểm dừng chân đầu tiên trong chuyến công du Trung Đông đầu năm 2021 gồm ba nước UAE, Saudi Arabia và Qatar. “Nga tham gia quân sự vào Syria để cứu đất nước. Ngày nay, vấn đề đặt ra là lấy lại vốn từ chính sách năng động và tốn kém này”, chuyên gia khu vực Roland Lombardi phát biểu với Sputnik khi phân tích vấn đề Syria trong chuyến công du Arab của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nga thực hiện từ ngày 8 đến 12/3. Một tuần căng thẳng với các cuộc họp với những người đồng cấp Qatar, Saudi Arabia và UAE.

Chuyến thăm của ông Lavrov diễn ra chỉ 3 tháng sau một loạt các chuyến thăm Moscow của những người đứng đầu ngành ngoại giao của các nước trên. Một tỷ lệ liên lạc chưa từng có. “Không giống như phương Tây, chính sách của Nga không dựa trên ý thức hệ hay thương mại. Chính sách ấy được lắng nghe và tôn trọng vì tính thực dụng của nó. Sự xuất hiện của Ngoại trưởng Lavrov khẳng định vai trò ảnh hưởng của Nga trong khu vực”, Roland Lombardi nói.

Và vấn đề Syria chiếm một trong những vị trí thiết yếu trong các cuộc thảo luận đa chiều giữa Nga và các nước vùng Vịnh.

Syria, vừa kỷ niệm 10 năm kể từ khi bắt đầu cuộc chiến tranh tàn khốc, đang nằm trong vòng cấm vận của phương Tây. Người phương Tây rõ ràng đang tin tưởng vào quan điểm của họ. Trong một nghị quyết được thông qua hôm thứ Năm tuần trước, Nghị viện châu Âu phản đối bất kỳ sự bình thường hóa nào đối với Syria dưới quyền của Tổng thống Assad.

Kể từ khi Nga can thiệp quân sự theo yêu cầu của ông Bashar al-Assad vào năm 2015, chính phủ của ông Assad đã duy trì được tình hình, sau đó giành lại nhiều phần lãnh thổ Syria từ tay phiến quân và các lực lượng khủng bố, giúp phần lớn dân số thoát khỏi cảnh nhà tan. Hiện chỉ còn Idlib, biên giới phía bắc với Thổ Nhĩ Kỳ do Ankara chiếm đóng và các khu vực dầu mỏ ở phía đông, dưới sự kiểm soát của Mỹ.

"Khi đến vùng Vịnh, Bộ trưởng Nga đang cố gắng thuyết phục các đối tác của mình về lợi ích của việc Syria trở lại khu vực", chuyên gia chính trị Lombardi phân tích.

Trên thực tế, Ngoại trưởng Sergey Lavrov cho rằng việc Syria trở lại Liên đoàn Arab (đã bị đình chỉ khi bắt đầu cuộc nội chiến Syria năm 2011) sẽ góp phần vào sự ổn định trong toàn khu vực. "Tôi rất mong có sự tiến bộ trong ý kiến ​​tập thể của các nước Arab về sự cần thiết để Syria trở lại Liên đoàn Arab. Chúng tôi luôn vì sự đồng lòng của những nỗ lực chứ không ủng hộ sự mất đoàn kết”, Bộ trưởng Nga nói trong chuyến công du. Và các nước vùng Vịnh dường như chấp nhận điều đó. Sau chuyến thăm của ông Sergei Lavrov, Ngoại trưởng Saudi Arabia Adel al-Joubeir tuyên bố rằng “Syria xứng đáng trở lại bàn cờ Arab. Chúng tôi ủng hộ mọi nỗ lực để giải quyết khủng hoảng”.

Về phần mình, người đồng cấp UAE cho rằng cần phải "vượt qua những trở ngại cản trở việc hợp tác với Damascus". Về phần mình, Mohamed bin Zayed, Thái tử của Abu Dhabi và là Phó Tư lệnh Tối cao của các Lực lượng Vũ trang UAE, tuyên bố rằng "sự trở lại của Syria trong bối cảnh khu vực là điều cần thiết".

Đối với Qatar, điểm dừng chân thứ ba của Bộ trưởng Lavrov, từ một năm trước nước này đã tham gia thể thức ba bên cùng với Nga và Thổ Nhĩ Kỳ về vấn đề Syria. Cấu trúc này cũng được sử dụng để tìm giải pháp cho cuộc xung đột Syria theo Nghị quyết 2254 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

"Tôi hoan nghênh việc Qatar sẵn sàng giúp cải thiện tình hình bi thảm ở Syria (...) điều này phản ánh mong muốn giúp đỡ một quốc gia Arab huynh đệ", ông Lavrov nhận xét sau cuộc gặp với những người đồng cấp Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ bên lề chuyến công du của ông ngày 11/3.

Những nỗ lực ngoại giao này và những khoản đầu tư có được từ sau những vận động từ phía Nga chắc chắn sẽ giúp Syria tự tái thiết. Nhưng vẫn còn một số ẩn số. Người đứng đầu cơ quan ngoại giao UAE Abdullah bin Zayed Al Nahyane lưu ý, "trở ngại chính, đó là các lệnh trừng phạt kinh tế", đề cập đến luật "Caesar" của Mỹ, luật này khiến người dân Syria ngột ngạt và trên thực tế nghiêm cấm mọi sự hợp tác với Damascus. Theo Sheikh Abdallah, đây là nguyên nhân làm chậm quá trình trở lại Liên đoàn Arab của Syria. Xin nhắc lại, UAE là quốc gia Arab đầu tiên mở lại đại sứ quán tại Damascus vào tháng 12/2018.

“Tất cả các quốc gia vùng Vịnh Arab ban đầu đều ủng hộ sự ra đi của ông Bashar al-Assad. Họ tài trợ cho dân quân, các nhóm khủng bố ở Syria. Nhưng kể từ khi có sự can thiệp của Nga, các nước này biết rằng họ đã thua và điều chỉnh lại chính sách của mình”, Roland Lombardi cho biết. Thật vậy, kể từ chuyến công du của Quốc vương Salman tới Moscow vào tháng 10/2017, Riyadh được cho là đã coi Nga là một phần không thể thiếu trong giải pháp cho cuộc xung đột Syria. Chuyên gia Roland Lombardi nói: “Kể từ khi có sự can dự của Moscow, Syria đang trên đà trở thành "bạn của các nước láng giềng Arab".

Nhận thức được rằng cuộc chiến ở Syria sẽ còn kéo dài, Nga đang tìm cách gây ảnh hưởng về mặt ngoại giao đối với hồ sơ Syria. “Sau quân đội, có ngoại giao, chuẩn bị là kinh tế, đầu tư, tái thiết, viện trợ. Bằng cách này, Nga tạo điều kiện cho các khoản đầu tư trong tương lai từ vùng Vịnh, mà còn từ Trung Quốc”. Những khoản đầu tư mà Syria cần rất nhiều sau 10 năm chiến tranh tàn phá. Chi phí tái thiết ước tính vào khoảng 250 đến 400 tỷ USD.

Ông Biden hủy cuộc không kích Syria thứ 2 vào phút chót

Xung quanh quyết định không kích Syria của chính quyền Biden

Nga yêu cầu Israel ngừng không kích Syria