Trung Quốc "tẽn tò" vì Đài Loan bắt tay với Nhật ở Senkaku

Trận chiến vòi rồng trên biển Hoa Đông giữa tàu Cảnh sát biển Nhật Bản và tàu cá Đài Loan ngày 25/9/2012

Theo hiệp định này, các khu vực đánh cá chung sẽ được thiết lập trong vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản nhưng tàu đánh cá Đài Loan có thể hoạt động tại đây mà không cần sự cho phép của Nhật Bản.

Tuy nhiên, theo nguồn tin của Jiji Press, mặc dù đã chấp nhận nhượng bộ đáng kể cho Đài Loan trong quá trình đàm phán khi gạt sang một bên những bất đồng tranh chấp lãnh thổ nhưng hiệp định vẫn nhấn mạnh Nhật Bản sẽ không cho phép tàu đánh cá Đài Loan đi vào vùng biển cách quần đảo Senkaku 12 hải lý.

Hiệp định trên đã đạt được sau Hội nghị đàm phán ngư nghiệp Nhật – Đài lần thứ 17 tổ chức tại Đài Bắc chiều hôm qua (10/4), với đại diện phía Nhật là Hiệp hội Trao đổi và phía Đài Loan là Ủy ban Quan hệ Đông Á, do Nhật và Đài Loan không thiết lập quan hệ ngoại giao.

Các cuộc đàm phán song phương về việc thiết lập vùng đánh cá chung giữa Nhật Bản và Đài Loan được khởi động từ năm 1996, nhưng bị đình hoãn trong năm 2009 do các bên vẫn kiên quyết giữ lập trường chủ quyền đối với Senkaku. Đàm phán song phương Nhật – Đài chỉ được nối lại từ tháng 11/2012 trong bối cảnh Trung – Đài có dấu hiệu bắt tay nhau đối phó với Nhật Bản, nhất là từ sau khi chính quyền Tokyo quốc hữu hóa một số hòn đảo thuộc quần đảo Senkaku/Điếu Ngư (tháng 9/2012).

Nói về hiệp định này, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga, trong một cuộc họp báo tại Tokyo, cho hay, thỏa thuận lập khu vực đánh cá chung gần Senkaku nhằm mục đích bảo tồn nguồn tài nguyên biển, duy trì hoạt động có trật tự của các tàu đánh cá và giữ ổn định, hòa bình trên vùng biển Hoa Đông.

Trong khi đó, tại Bắc Kinh, cùng ngày, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi đã phản đối mạnh mẽ và bày tỏ “lo ngại nghiêm trọng” về hiệp định Nhật – Đài.

Về phía Đài Loan, Tổng thống vùng lãnh thổ Mã Anh Cửu, được báo Asahi trích dẫn, tuyên bố : “Cho dù chúng ta không thể chia sẻ chủ quyền, nhưng chúng ta có thể chia sẻ nguồn tài nguyên”.

Giới phân tích nhận định hiệp định trên là một bước đi lanh lẹ giúp Nhật Bản tăng cường quan hệ hữu nghị với Đài Loan tại thời điểm Bắc Kinh đang kêu gọi Đài Bắc chung tay đấu tranh đòi chủ quyền đối với quần đảo Senkaku, hiện do Nhật quản lý (Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, Đài Loan gọi là Điếu Ngư Đài). Đương nhiên, đẩy Bắc Kinh vào thế bị cô lập trong việc tìm kiếm một đồng minh nhằm đối kháng với Nhật Bản về Senkaku.

Minh Châu