Một hạt của Mỹ kiện nhiều tập đoàn dầu mỏ

Khai thác dầu ở Mỹ

Hạt Multnomah cho biết, tình trạng ô nhiễm CO2 từ hoạt động sử dụng nhiên liệu hóa thạch của những tập đoàn dầu khí này đóng một vai trò "lớn" trong hiện tượng trên. Những công ty bị nhắm mục tiêu bao gồm ExxonMobil (Mỹ), Shell (Anh – Hà Lan), Chevron (Mỹ), BP (Anh), ConocoPhillips và Total Specialties USA (đều của Mỹ).

Theo bà Jessica Vega Person – Chủ tịch Hội đồng quản hạt Multnomah, “vòm nhiệt” là một hiện tượng bắt nguồn trực tiếp từ những tác động mà chúng ta đang thấy đối với khí hậu, gây ra bởi hành động của các tập đoàn nhiên liệu hóa thạch và chính sách của họ, những tập đoàn đã phủ nhận những nghiên cứu khoa học về bầu khí hậu trong nhiều thập kỷ qua".

Hạt đang yêu cầu bị đơn bồi thường 50 triệu USD tiền thiệt hại và lợi ích hiện nay, cùng với 1,5 tỷ USD tiền thiệt hại trong tương lai: Nhiệt độ cực cao, hạn hán, hỏa hoạn và khói bụi – những yếu tố hứa hẹn sẽ trở nên phổ biến hơn.

Hạt cũng đang yêu cầu các công ty bơm 50 tỷ USD vào một "quỹ giảm thiểu" tác động và nâng cấp cơ sở hạ tầng của hạt.

Khi được AFP liên lạc phỏng vấn, ExxonMobil cho rằng đây là "kiểu khiếu nại gây lãng phí thời gian và nguồn lực, và không làm được gì để ứng phó với biến đổi khí hậu".

Từ cuối tháng 6 đến giữa tháng 7 năm 2021, một đợt nắng nóng kỷ lục đã ập vào miền tây nước Mỹ và Canada. Tổng số người chết ước tính lên tới 1.400 người, với nhiệt độ kỷ lục lên đến 49,6 độ C được ghi nhận tại Lytton, tỉnh British Columbia.

Trong một phân tích, nhóm khoa học World Weather Attribution (WWA) cho biết “vòm nhiệt” đáng lẽ "gần như không thể" xảy ra nếu như loài người không gây ra biến đổi khí hậu, làm khả năng tăng cao hơn ít nhất 150 lần.

"Dự đoán"

Một trong số nhiều thực thể được nhắc tên trong đơn khiếu nại của Hạt Multnomah, còn có cả Viện Dầu mỏ Mỹ và công ty tư vấn quản trị McKinsey.

Theo nội dung đơn, trong hơn ba ngày vào cuối tháng 6 năm 2021, hạt đã phải hứng chịu cái nóng khắc nghiệt, làm 69 người chết và tăng tiền thuế của người dân (chủ yếu là tiền nước, máy điều hòa không khí và "trung tâm làm mát").

"Vòm nhiệt là hậu quả trực tiếp và có thể tiên liệu, là hệ quả của quyết định bán được thật nhiều sản phẩm nhiên liệu hóa thạch nhất có thể trong sáu thập kỷ qua, do những bị cáo đưa ra", trích văn bản cáo buộc những công ty đa quốc gia đã nói dối về tác hại của gây ra từ những hoạt động của họ.

Thông qua động thái này, Hạt Multnomah cùng với hàng chục thành phố, hạt và tiểu bang trên cả nước đã nộp đơn kiện các tập đoàn dầu mỏ. Tập thể cáo buộc rằng họ đã góp phần gây ra biến đổi khí hậu và đưa thông tin sai lệch.

Làn sóng kiện tụng này bắt đầu vào năm 2017. Ngành công nghiệp hóa thạch đã làm mọi cách để né tránh đơn kiện tụng tại các bang. Nhưng vào tháng 5, họ đã gặp thất bại, vì Tòa án Tối cao của Mỹ từ chối tiếp nhận kháng nghị từ hai vụ kiện cấp bang, tạo điều kiện cho người dân tiếp tục theo đuổi kiện tụng.

"Sạch sẽ và khỏe mạnh"

Trước khi Mỹ xuất hiện làn sóng khiếu nại ngành dầu mỏ, quốc gia này đã có những trường hợp kiện tụng nhiều tên tuổi lớn trong ngành thuốc lá và dược phẩm, chủ yếu là thuốc lá điếu và thuốc phiện.

Luật sư Roger Worthington - một trong những luật sư thuộc những công ty đại diện cho hạt, cho biết: "Chúng tôi không cần có luật mới hay lý thuyết mới. Chúng tôi khẳng định rằng những bị cáo đã vi phạm luật lâu đời và chúng tôi sẽ chứng minh điều đó trước bồi thẩm đoàn".

Trong một vụ kiện được công chiếu, hàng chục thanh niên đã cáo buộc Bang Montana vi phạm quyền hiến định của họ về việc duy trì một "môi trường trong sạch và lành mạnh".

Theo luật sư của công ty luật phi lợi nhuận Our Children's Trust - một trong ba hiệp hội ủng hộ các nguyên đơn, họ không yêu cầu bồi thường thiệt hại, "mà chỉ yêu cầu chính phủ của họ tôn trọng trách nhiệm theo hiến pháp để giảm thiểu thiệt hại gây ra từ chính hành động của họ".

Các tập đoàn dầu mỏ lớn ở Nigeria “kêu trời” về tình trạng trộm cắp dầu thô

Venezuela bắt giữ 42 người tại Tập đoàn Dầu mỏ Quốc gia trong chiến dịch chống tham nhũng

Libya: Chính quyền miền Đông dọa phong tỏa hoạt động xuất khẩu dầu mỏ