Bê bối “treo đầu bò bán thịt ngựa” ở châu Âu

Vụ tai tiếng vỡ ra hồi đầu tháng này ở Anh, khi người ta phát hiện thịt ngựa trong món lasagna đông lạnh, được phân phối bởi Findus, một công ty thực phẩm đông lạnh rất lớn ở Thụy Sĩ. Các món ăn này được sản xuất bởi Công ty Comigel của Pháp với thịt phần lớn được cung cấp bởi hãng chế biến thịt Spanghero.

Đây là một hành vi gian lận trắng trợn vì trên nguyên tắc, món lasagne phải được chế biến với thịt bò và ngoài bao bì sản phẩm của Findus đều ghi thịt bò gốc Pháp. Theo một số chuyên gia, giá thịt ngựa chỉ bằng một phần tư giá thịt bò, điều đó giải thích vì sao lại có sự gian lận.

Món ăn sẵn lasagnes Findus được làm từ thịt ngựa thay vì thịt bò đang trở thành bê bối thực phẩm lớn trong Liên minh châu Âu

Tại Anh, một quốc gia mà ngựa là một con vật cao quý, thậm chí là bạn của người, việc ăn thịt ngựa là một điều cấm kỵ. Vụ việc càng trở nên nghiêm trọng hơn, khi các cơ quan an toàn thực phẩm Ai Len đã phát hiện ra bánh hamburger có chứa thịt ngựa đã được bán tại nhiều siêu thị vào giữa tháng 1/2013. Nhiều người Anh giờ đây trở nên nghi ngờ về độ tin cậy của các món ăn làm sẵn và sự trung thực của ngành công nghiệp thực phẩm.

Kết quả điều tra cho thấy, thịt ngựa được truy nguyên từ Romania với những liên hệ với các nhà buôn Pháp, Hà Lan, đảo Síp.

Ngày 13/2, Công ty Chế biến thực phẩm Spanghero ở miền Nam nước Pháp bị cơ quan vệ sinh an toàn thực phẩm rút giấy phép hoạt động. Là nguồn cung cấp thịt đông lạnh cho các hãng sản xuất món ăn nẫu sẵn, Spanghero bị tố cáo bán thịt ngựa cho khách hàng, nhưng trên hóa đơn và giấy tờ thì lại khai đó là thịt bò. Theo lời Bộ trưởng Pháp đặc trách về vấn đề tiêu dùng, ông Benoit Hamon, hành vi lừa đảo đó đã kéo dài từ nhiều tháng qua và Spanghero đã bán 750 tấn thịt ngựa - trong đó có 550 tấn được giao cho khách hàng Pháp là Hãng Comigel qua một trung gian có trụ sở hoạt động tại Luxembourg.

Theo thẩm định của Cơ quan An toàn thực phẩm Pháp thì khối lượng 550 tấn thịt ngựa kể trên đã được dùng để chế biến 4 triệu rưỡi hộp thức ăn nấu sẵn dưới nhãn hiệu của Comigel. Những sản phẩm đó đã được phân phối tại 13 quốc gia ở châu Âu qua trung gian của 28 tập đoàn chuyên bán đồ ăn đông lạnh. Trong số đó có hãng nổi tiếng Findus.

Chính quyền Pháp quy trách nhiệm cho Spanghero lừa đảo người tiêu dùng. Hôm 15/2, Spanghero đã cực lực bác bỏ những cáo buộc lừa đảo và tố cáo chính quyền “kết án tử hình” hơn 300 nhân viên, khi quyết định rút giấy phép hoạt động. Do vậy, từ ngày 14/2, Ban Giám đốc đã phải cho tất cả nhân viên tạm nghỉ việc để chờ kết quả điều tra.

Tai tiếng về vụ thịt ngựa giả thịt bò không chỉ dừng lại ở Pháp. Hai hãng phân phối đồ ăn đông lạnh nấu sẵn tại Đức bị cấm hoạt động; ở Hà Lan một công ty chế biến thực phẩm cũng vừa bị rút giấy phép hoạt động.

Hiện chưa có tin là có ai bị đau yếu vì ăn thịt ngựa, nhưng sự gian dối khiến người tiêu thụ khắp châu Âu không an tâm. Vụ việc cho thấy sự “yếu kém nghiêm trọng” của các cơ chế kiểm soát quốc gia cũng như của Liên minh châu Âu và “sự đồng lõa trên thực tế” của những nhân vật chủ chốt của ngành công nghiệp thịt.

Vụ bê bối thị ngựa đã trở thành chuyện lớn. Hôm 13/2, Bộ trưởng Nông nghiệp của 27 nước thành viên EU đã có cuộc họp khẩn cấp để bàn các “biện pháp cần thiết” lấy lại chuẩn mực thực phẩm của châu Âu.

Song song với các cuộc điều tra truy tìm nguyên nhân của vụ bê bối thịt ngựa giả thịt bò trên quy mô toàn châu Âu, các bộ trưởng đã thống nhất một loạt các biện pháp mới nhằm thắt chặt hơn nữa việc kiểm soát nguồn gốc thực phẩm vào châu Âu. Ủy ban châu Âu đã đề nghị các nước thành viên trong Liên minh thực hiện xét nghiệm ADN trên các sản phẩm thực phẩm đã qua chế biến, trước mắt là những sản phẩm liên quan đến thịt bò.

S. Phương