Vì sao Trung Quốc vẫn “nằm im thở khẽ”?

Máy bay ném bom B-52 được chiến đấu cơ của Mỹ và Hàn Quốc hộ tống bay ngang căn cứ không quân Osan, Hàn Quốc, ngày 10/1.

Hoạt động quân sự tấp nập quanh Triều Tiên

Tiếp theo động thái gửi máy bay ném bom B52 bay ngang bán đảo Triều Tiên ngày 10/1, Tướng Curtis Scaparrotti, Tổng Tư lệnh lực lượng Mỹ tại Hàn Quốc, kiêm Tổng tư lệnh quân đội Liên Hiệp Quốc tại Hàn Quốc, ra lệnh nâng cấp báo động lên mức cao nhất kể từ ngày 11/1. Tướng Curtis Scaparrotti ra lệnh này khi ông đến thăm căn cứ không quân Osan, gần thủ đô Seoul ngày 10/1.

Quân đội Mỹ có gần 30.000 binh sĩ trú đóng tại Hàn Quốc, nhưng cũng có thể nhanh chóng điều động thêm các lực lượng qui ước và các loại vũ khí, kể cả vũ khí hạt nhân, từ những căn cứ trong vùng tại Nhật Bản và đảo Guam.

Cùng lúc, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Hàn Quốc Kim Min Seok hôm qua cho biết thêm Washington và Seoul đã thảo luận việc tăng cường phương tiện chiến lược bố trí tại Hàn Quốc, một ngày sau khi sử dụng B52 biểu dương sức mạnh. Phát biểu này được đưa ra trong lúc giới truyền thông đồn đoán là Washington có thể đưa tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân USS Ronald Reagan trú đóng tại Nhật Bản đến vùng biển Triều Tiên và cũng có thể đưa đến vùng này các máy bay ném bom tàng hình B-2 và các máy bay phản lực tàng hình F-22. Ông Kim Min Seok từ chối bình luận về thông tin trên của báo chí.

Trong khi đó, theo Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye, vào ngày mai, 13/1 bà Park sẽ đọc thông điệp gửi đến toàn dân. Theo truyền thông Hàn Quốc, Tổng thống Park sẽ tập trung trên vấn đề an ninh, chỉ thị cho quân đội phòng thủ vững chắc và kêu gọi quân dân đoàn kết đề phòng mọi bất trắc đe dọa đất nước.

Bên cạnh đó, Hàn Quốc và Nhật Bản cũng sử dụng đường dây nóng chung lần đầu tiên sau vụ thử nghiệm hạt nhân của Triều Tiên. Hai đồng minh quân sự của Mỹ này đang ra sức để giải toả những sự căng thẳng trong mối quan hệ song phương về hành động của Nhật Bản trong Thế chiến thứ hai để có thể đối phó tốt hơn với mối đe dọa hạt nhân ngày càng tăng của Triều Tiên.

Về phía Triều Tiên, hãng KCNA trong bản tin ngày 11/1 cho biết lãnh đạo Kim Jong Un rất hài lòng sau cuộc thử nghiệm bom H hôm 6/1 và đòi phải có thêm nhiều quả bom H nữa để bảo vệ đất nước.

Trung Quốc sợ “há miệng mắc quai”?

Trước những chuyển động rầm rộ của quân đội Mỹ, Nhật và Hàn Quốc quanh bán đảo Triều Tiên, Bắc Kinh vẫn chưa có động tĩnh gì. Trái với những tiếp xúc mới đây với Washington và Tokyo, Bộ Quốc phòng Seoul cho tới nay vẫn chưa tiếp xúc được với đối tác tại Bắc Kinh. Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Hàn Quốc Kim Min-seok ngày 11/1 nói: “Vào thời điểm này, Bộ Quốc phòng Trung Quốc chưa điện đàm với bất cứ nước nào. Do đó chúng tôi đã yêu cầu nói chuyện bằng điện thoại và đang chờ trả lời”.

Cuộc thử nghiệm hạt nhân mới đây của Triều Tiên đã làm tăng thêm căng thẳng với Trung Quốc, là nước cung cấp viện trợ và mậu dịch chính cho Triều Tiên. Ngày 6/1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã phân trần với truyền thông rằng Bắc Kinh không hề biết trước việc Triều Tiên thử bom nhiệt hạch, đồng thời khẳng định Trung Quốc phản đối mạnh hành động của Bình Nhưỡng, coi đó là vi phạm lệnh cấm của LHQ về việc thử nghiệm hạt nhân. Nhưng Trung Quốc cũng do dự trong việc ủng hộ các biện pháp chế tài mạnh mẽ hay các biện pháp quân sự có thể làm gia tăng nguy cơ xảy ra xung đột và gây bất ổn cho vùng biên giới của Trung Quốc.

Shin In-kyun, một nhà phân tích về Triều Tiên thuộc Mạng lưới Quốc phòng Triều Tiên tại Seoul, nói Trung Quốc cảm thấy khó xử vì các hoạt động quân sự Mỹ-Hàn Quốc đang gia tăng trong vùng. “Nếu Trung Quốc phản đối sự ứng phó quân sự có tính chất tự vệ của chúng tôi, mối quan hệ giữa Trung Quốc và Hàn Quốc sẽ bị đóng băng. Do đó, tôi nghĩ Trung Quốc khó lòng chứng tỏ một phản ứng như vậy với chúng tôi”.

Hãng tin Yonhap ngày 12/1 dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hàn Quốc Cho June-hyuck nói rằng quan hệ Hàn - Trung vẫn là quan trọng đối với hòa bình trên bán đảo và sự nghiệp thống nhất đất nước, đồng thời cho biết chính phủ Hàn Quốc đặt hy vọng vào Trung Quốc trong việc ép Triều Tiên phải trả giá cho vụ thử bom nhiệt hạch tuần trước.

Những diễn biến trên bán đảo Triền Tiên xảy ra đúng vào lúc Trung Quốc đang cải tổ cơ quan đầu não của quân đội. Ngày 11/1, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ra lệnh tái cơ cấu các tổng cục của quân đội nước này. Theo đó, 4 cơ quan đầu não của quân đội Trung Quốc, gồm Bộ Tổng Tham mưu, Tổng cục chính trị, Tổng cục Hậu cần và Tổng cục Quân bị sẽ được xóa bỏ, thay vào đó là thành lập 15 cơ quan mới dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Quân ủy Trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc.

Giới phân tích cho rằng động thái này là một phần trong nỗ lực khẳng định quyền lực tuyệt đối của đảng Cộng sản Trung Quốc với quân đội, đồng thời nhằm hiện đại hóa cơ cấu tổ chức của lực lượng vũ trang.