Hết thời “ông hoàng phòng vé”

“Sao” hết “sáng”

Điện ảnh Việt Nam trải qua thời “danh hài + phim hài = phim ăn khách”. Áp dụng đúng công thức đó, nhiều nhà sản xuất đã “hốt bạc” cùng sự lên ngôi của các “ông hoàng”, “bà chúa” phòng vé như Hoài Linh, Chí Tài, Việt Hương, Thái Hòa, Trấn Thành, Thu Trang, Trường Giang…

Tuy nhiên, tên tuổi diễn viên không phải lúc nào cũng gắn liền với chất lượng phim. Bên cạnh vài bộ phim có chất lượng nghệ thuật tốt như “Dạ cổ hoài lang”, “Tèo em”… thì cũng có nhiều sản phẩm nhạt nhẽo, hời hợt chỉ được quay trong vòng vài tuần khiến người xem quay đi.

Không thể phủ nhận tài năng của nghệ sĩ Hoài Linh, cũng bởi tài năng, sự nổi tiếng và được đông đảo công chúng hâm mộ mà anh đã trở thành một trong những “ngôi sao phòng vé”. Hoài Linh là nghệ sĩ giúp cho hàng loạt bộ phim hài bình dân trở nên ăn khách trong hơn 10 năm qua. Trong số những bộ phim làm nên tên tuổi của Hoài Linh và trở thành “nam châm hút khách” phải kể đến “Bóng ma học đường” (2011), “Hello cô Ba” (2012), “Gia sư nữ quái” (2012), “Nhà có năm nàng tiên” (2013), “Quý tử bất đắc dĩ” (2015), “Tía tui là cao thủ” (2016)… Thậm chí có thời điểm, Hoài Linh “nhẵn mặt” với khán giả đến rạp khi xuất hiện ở 7 sản phẩm điện ảnh cùng lúc, trong cả vai chính và vai phụ.

Diễn viên Hoài Linh, Chí Tài trong một cảnh phim “Dạ cổ hoài lang”

Thế nhưng, thời gian gần đây, Hoài Linh dường như đã không còn ma lực “câu khách” như trước nữa. Với bộ phim “Dạ cổ hoài lang” (2017), dù cặp đôi Hoài Linh - Chí Tài đã nỗ lực làm mới bản thân, góp phần tạo nên một tác phẩm cảm động, nhưng chưa thực sự thành công. Thậm chí, đạo diễn Nguyễn Quang Dũng đã phải thừa nhận: “Doanh thu chỉ ở mức tương đối, không quá tốt và vẫn chưa đạt mức huề vốn như mong đợi”.

Cùng với Hoài Linh, Thái Hòa cũng là cái tên quen thuộc của điện ảnh Việt. Bởi, đã có lúc, chỉ cần phim có sự góp mặt của Thái Hòa là khán giả ào ào kéo nhau ra rạp mà không quan tâm tới đạo diễn hay biên kịch là ai. Vài năm trở lại đây, tên tuổi mà anh vẫn gắn kết là đạo diễn Charlie Nguyễn, thế nhưng, cặp đôi này vừa phải “ngậm ngùi” chấp nhận thực tế khi bộ phim “Fan cuồng” “thất bát” về doanh thu và bị chính khán giả quay lưng vì kịch bản lủng củng, khó hiểu.

Hay gần đây nhất là bộ phim “Nắng 2” với hàng loạt ngôi sao tham gia như Thu Trang, Trấn Thành... Trước khi ra rạp, rất nhiều bài báo đã nhắc đến bộ phim này vì quy tụ nhiều diễn viên nổi tiếng, thế nhưng phim đã không tạo được ấn tượng và nhanh chóng “lùi về hậu trường”.

Đến thời phim tay ngang

Có thể nói, sau hàng loạt thất bại của sản phẩm điện ảnh có các ngôi sao góp mặt, các nhà sản xuất đã trở nên dè dặt hơn và không nhiều người dám bỏ ra chi phí cao để mời các “sao” góp mặt. Thay vào đó, họ tìm kiếm những gương mặt mới, những kịch bản hấp dẫn, mới mẻ và biến những người này thành “sao”.

Một trong những trường hợp như vậy, có thể kể đến “Em là bà nội của anh” của đạo diễn Phan Gia Nhật Linh và “Em chưa 18” của đạo diễn Lê Thanh Sơn. Trong “Em là bà nội của anh”, ngoài những diễn viên chuyên nghiệp như NSƯT Thanh Nam, NSƯT Minh Đức, Đức Khuê, Hồng Ánh, Hứa Vĩ Văn thì diễn viên chính lại là những “tay ngang” như Miu Lê, Ngô Kiến Huy. Hay trong “Em chưa 18”, chỉ có duy nhất Kiều Minh Tuấn là diễn viên, Kaity Nguyễn hay Will (nhóm 365) đều là gương mặt “mới toanh” chạm ngõ điện ảnh. Tuy nhiên, những gì hai bộ phim làm được đều đáng nể khi “Em là bà nội của anh” thu về 102 tỉ đồng và “Em chưa 18” lập kỷ lục là phim Việt có doanh thu lớn nhất với con số 170 tỉ đồng. Bên cạnh đó, rất nhiều bộ phim gây được tiếng vang dù không có nhiều gương mặt nổi tiếng, cũng ngấp nghé doanh thu 100 tỉ đồng như “Cô gái đến từ hôm qua”, “Lô tô”, “Xóm trọ 3D”…

Rõ ràng, khán giả Việt đang dần chú trọng vào chất lượng kịch bản và chỉ đạo diễn xuất. Việc không cố mời những ngôi sao tham gia bộ phim (dù không phù hợp) là cách nhà sản xuất tiết kiệm chi phí, tạo cơ hội cho các gương mặt trẻ và tìm kiếm sự mới mẻ trong diễn xuất. Nhà sản xuất kiêm đạo diễn Lý Hải - “cha đẻ” của bộ phim “Lật mặt” từng làm mưa làm gió năm 2016 - khẳng định, lâu nay các đạo diễn, nhà sản xuất không đo ni đóng giày cho “sao” mà chọn diễn viên phù hợp theo kịch bản. Khán giả hiện rất thông minh, nếu họ là “fan” của một sao nào đó trong phim thì cũng ủng hộ vài suất đầu chứ không thể ủng hộ mãi.

Việc nhà sản xuất quyết định đổi khẩu vị cho khán giả cũng tốt, điều đó cho thấy họ có cái nhìn nhạy bén với thị trường. Và sự chuyển biến mới này được giới chuyên môn nhận định là tín hiệu vui vì rõ ràng, doanh thu cao hay thấp còn phụ thuộc yếu tố may mắn nhưng một khi những nhà làm phim Việt coi trọng chất lượng thì phim Việt sẽ dần nâng cao chất lượng chứ không bằng lòng với những gì “ngôi sao” mang tới.

Nghệ sĩ Chánh Tín: PR nhiều, khán giả đến xem, người ta bị lừa hoài, rồi 1, 2 năm sau người ta sẽ không xem nữa. Như vậy, điện ảnh sẽ trở thành một thứ… “mì ăn liền” giống hai chục năm trước, quảng cáo rầm rộ và dựa vào tên tuổi 1, 2 người để bán vé. Diễn viên, Nhà sản xuất Mai Thu Huyền: Việc các phim dùng diễn viên hài như một cách đảm bảo doanh thu phòng vé có thể có, bởi diễn viên hài có lợi thế là nhiều khán giả. Nhưng khán giả hiện nay rất thông minh, có con mắt thẩm mỹ, đánh giá tốt nên các phim nhảm nhí dần bị loại. Một bộ phim quan trọng không chỉ có nghệ sĩ hài tên tuổi để PR, mà còn phải có nội dung tốt, nếu không vẫn có thể thất bại như thường”.