Sửa đổi chính sách thuế TNDN để nâng cao năng lực cạnh tranh

Năng lực cạnh tranh của DN yếu có một phần nguyên nhân từ thủ tục hành chính.

Đại diện Tổng cục Thuế cho biết, nhằm thực hiện chủ trương cải cách thủ tục hành chính của Đảng và Nhà nước đề ra, xây dựng môi trường thuận lợi, bình đẳng cho DN, tạo điều kiện cho DN phát triển sản xuất kinh doanh để DN có thêm nhiều cơ hội cạnh tranh lành mạnh trên thị trường trong nước và quốc tế, việc sửa đổi, bổ sung chính sách thuế TNDN là cần thiết.

Theo đó, dự thảo Thông tư về chính sách thuế TNDN sẽ có một số điểm mới sau:

Thứ nhất, về doanh thu tính thuế, hướng dẫn rõ hơn đối với một số trường hợp như: Hoạt động cho thuê tài sản; Hoạt động kinh doanh sân gôn và xác định doanh thu tính thuế trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm, môi giới bảo hiểm.

Thứ hai, về các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế cũng quy định rõ hơn để DN dễ thực hiện như: Đối với tài sản, hàng hoá bị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hoả hoạn được tính vào chi phí được trừ DN phải có đủ hồ sơ (Văn bản của DN giải trình về tài sản, hàng hoá bị tổn thất; Biên bản kiểm kê giá trị tài sản, hàng hoá bị tổn thất; Văn bản xác nhận của chính quyền cấp xã nơi xảy ra sự việc thiên tai…).

Thứ ba, về thu nhập khác, dự kiến sẽ bổ sung thêm một số nội dung về: Thu nhập từ chuyển nhượng dự án, thu nhập từ chuyển nhượng quyền thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản; Thu từ lãi tiền gửi, lãi cho vay vốn phát sinh cao hơn hoặc thấp hơn khoản chi trả lãi tiền vay; Thu nhập về chênh lệch tỉ giá của DN phát sinh trong kỳ và chênh lệch tỉ giá do đánh giá lại; Hoàn nhập các khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho, dự phòng tổn thất các khoản đầu tư tài chính, dự phòng nợ khó đòi; Hoàn nhập dự phòng bảo hành sản phẩm, hàng hoá, công trình xây lắp đã trích nhưng hết thời gian trích lập không sử dụng hoặc sử dụng không hết; Hoàn nhập trích lập quỹ dự phòng tiền lương.

Các khoản thuế thu từ BĐS sẽ được tập trung làm rõ.

Thứ tư, đối với hoạt động chuyển nhượng vốn; chuyển nhượng chứng khoán; chuyển nhượng bất động sản. Các văn bản về thuế TNDN trước đây chưa hướng dẫn cụ thể cách xác định thu nhập chịu thuế đối với: Chuyển nhượng vốn không nhận bằng tiền mà nhận bằng tài sản, lợi ích vật chất khác (cổ phiếu, chứng chỉ quỹ…) có phát sinh thu nhập; Trường hợp hợp đồng chuyển nhượng không quy định giá thanh toán hoặc cơ quan thuế có cơ sở để xác định giá thanh toán không phù hợp theo giá thị trường; DN có chuyển nhượng một phần vốn góp trong DN mà giá chuyển nhượng đối với phần vốn góp này không phù hợp theo giá thị trường; Trường hợp Công ty cổ phần thực hiện phát hành thêm cổ phiếu để huy động vốn thì phần chênh lệch giữa giá phát hành và mệnh giá không tính thuế TNDN.

Riêng đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, đây là lĩnh vực rất phức tạp. Trong dự thảo Thông tư lần này đã bổ sung thêm một số trường hợp thuộc diện nộp thuế TNDN gồm: DN thuộc mọi thành phần kinh tế, mọi ngành nghề có thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản; DN kinh doanh bất động sản có thu nhập từ cho thuê lại đất thuộc diện phải nộp thuế thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản;…

Thứ năm, về ưu đãi thuế TNDN thời gian qua đã nảy sinh bất cập, một số DN lợi dụng kẽ hở để được ưu đãi thuế gây thất thu NSNN. Vì vậy, trong dự thảo Thông tư lần này đã bổ sung nguyên tắc để áp dụng ưu đãi thuế TNDN đối với dự án đầu tư là tập hợp các đề xuất bỏ vốn trung và dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Trường hợp trong năm DN có phát sinh hoạt động kinh doanh được hưởng ưu đãi thuế bị lỗ, hoạt động kinh doanh không được hưởng ưu đãi thuế, thu nhập khác của các hoạt động kinh doanh (không bao gồm thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản) có thu nhập (hoặc ngược lại) thì DN bù trừ vào thu nhập chịu thuế của các hoạt động có thu nhập do DN lựa chọn. Phần thu nhập còn lại sau khi bù trừ áp dụng mức thuế suất thuế TNDN theo mức thuế suất của hoạt động còn thu nhập.

Ngoài những nội dung mới bổ sung trên đây, trong dự thảo Thông tư cũng đã lược bỏ bớt các thủ tục về kê khai, nộp thuế, quyết toán thuế và các hồ sơ không còn phù hợp với thực tế hiện nay. Sau khi tiếp thu ý kiến tham gia của các Bộ, Ngành, địa phương trong cả nước sẽ được hoàn thiện và ban hành để triển khai thực hiện từ kỳ tính thuế năm 2012. Hy vọng rằng Dự thảo Thông tư hướng dẫn về thuế TNDN lần này sẽ góp phần minh bạch hoá thị trường, cải thiện môi trường kinh doanh lành mạnh cho các DN, ngăn chặn hành vi chuyển giá gây tổn hại cho nền kinh tế của đất nước.

Thanh Ngọc