"Mổ xẻ" hiện tượng hằn lún vết bánh xe trên đường Quốc lộ

Đó là khẳng định của Cục Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông sau chuyến kiểm tra chất lượng công trình các dự án mở rộng và nâng cấp Quốc lộ 1 (đoạn từ Hà Nam – Thanh Hóa).

Vừa qua Viện Khoa học Công nghệ và các chủ đầu tư dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1 (từ Hà Nam đến Thanh Hóa) đã tiến hành khảo sát chi tiết các điểm hư hỏng tại mặt đường các dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1. Bên cạnh đó, đoàn công tác đã tiến hành đo chiều sâu vệt hằn lún bánh xe, kiểm định chất lượng thi công các lớp kết cấu áo đường, thu thập số liệu về lưu lượng, tải trọng xe chạy trên tuyến và khảo sát số liệu về nhiệt độ mặt đường. Kết quả cho thấy, việc mặt đường xuất hiện các vết hằn lún theo bánh xe do nhiều nguyên nhân tác động.

Nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng hằn lún theo vết bánh xe.

Trên Quốc lộ 1, đoạn từ TP Phủ Lý (Hà Nam) đến cầu Đoan Vĩ (huyện Gia Viễn, Ninh Bình) dài 15,1km, có 6/8 vị trí không đạt bề dày móng dưới cấp phối đá dăm, 3/8 vị trí không đạt bề dày móng trên cấp phối đá dăm. Tỉ lệ hỗn hợp bê tông nhựa 100% số mẫu không đạt; từ 80-90% mẫu bê tông nhựa không đạt về độ rỗng dư và hàm lượng nhựa.

Còn đoạn đi qua tỉnh Ninh Bình dài 13,6km, 11 vị trí được kiểm tra thì 3 vị trí bê tông nhựa và móng cấp phối đá dăm không đạt bề dày. 4 mẫu cấp phối đá dăm không đạt độ đầm nén, riêng lớp bê tông nhựa có 9/11 mẫu không đạt độ rỗng dư, 11/11 mẫu không đạt hàm lượng nhựa.

Ông Trần Xuân Sanh - Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông cho biết, kết quả khảo sát thực tế hệ thống đường cho thấy, hiện tượng hằn lún vệt bánh xe do lưu lượng, tải trọng xe chạy lớn vượt quá giới hạn cho phép; thời tiết nắng nóng và tại các vị trí có đặc điểm đặc biệt như gần trạm thu phí, đèo dốc, đường cong, đèn tín hiệu giao thông, trạm kiểm tra của cảnh sát giao thông...

Về kết quả kiểm đếm xe lưu thông qua đoạn (Hà Nam – Thanh Hóa) cho thấy, xe tải trọng lớn chở vật liệu xây dựng, hàng hóa, xe khách đều chiếm tỷ trọng trên 50% trong thành phần dòng xe. Tình trạng quá tải diễn ra khá phổ biến. Còn số liệu về nhiệt độ các năm từ 2010 đến nay, nhiệt độ nóng ở bề mặt bê tông nhựa sẽ lên đến khoảng từ 54 - 68 độ C. Đây chính là nguyên nhân khách quan ảnh hưởng đến chất lượng mặt đường bê tông nhựa. Hiện tượng hằn lún theo vệt bánh xe sẽ phát triển nhanh hơn vào mùa hè, nhất là khi đường có nhiều xe tải trọng nặng.

Bên cạnh những nguyên nhân khách quan thì công tác thiết kế và thi công cũng là nguyên nhân dẫn đến việc hằn lún vết bánh xe. Theo báo cáo của Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông, kết quả khảo sát thiết kế ngay từ giai đoạn lập dự án đến thiết kế kỹ thuật đều không thực hiện công tác cân tải trọng trục xe, không làm thí nghiệm, không xác định độ đàn hồi các loại vật liệu phục vụ thiết kế kết cấu áo đường. Các khu vực có điều kiện tự nhiên hay yếu tố hình học khác nhau nhưng vẫn áp dụng chung một loại kết cấu áo đường.

Ông Trần Xuân Sanh cho hay, nhiều vị trí thiếu bề dày kết cấu, thành phần hạt tạo lên hỗn hợp về tông nhựa, độ chặt, độ rỗng dư không đảm bảo, hàm lượng nhựa không đạt yêu cầu. Hay như việc kiểm soát vật liệu đầu vào thiếu chặt chẽ, công nghệ thi công chưa phù hợp. Hệ thống quản lý chất lượng của nhà thầu còn nhiều hạn chế. Đây là những nguyên nhân chủ quan của đơn vị thi công cũng như chủ đầu tư.

Nhằm khắc phục triệt để hiện tượng trồi, sụt lún nền mặt đường, Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu Sở Giao thông Vận tải các tỉnh có dự án đi qua, chỉ đạo nhà thầu khẩn trương sửa chữa những đoạn hằn lún sâu để đảm bảo an toàn giao thông và mỹ quan. Tăng cường kết cấu áo đường để bù lại những khiếm khuyết do chất lượng thi công không đảm bảo. Tăng cường quản lý chất lượng nhựa đường, kiểm soát chặt các thiết bị và vật liệu đầu vào, nguồn cung cấp và trạm trộn. 

Các nhà thầu thực hiện dự án sẽ bị hạ bậc xếp hạng năng lực trong danh sách công bố năm 2013. Các đơn vị tư vấn cũng sẽ bị trừ điểm khi đánh giá xếp hạng. Đồng thời phải kiểm điểm trách nhiệm, cá nhân tham gia giám sát công trình. Chủ đầu tư và các ban quản lý dự án trực thuộc phải kiểm điểm rõ trách nhiệm cá nhân tham gia quản lý, điều hành các dự án trên.

T.Minh