Kế hoạch đóng cửa nhà tù Guantanamo của Obama

Tù nhân Guantanamo

Đối với Obama, đề nghị này là một phần trong kế hoạch chính trị của ông: từ năm 2007, khi còn đang tranh cử tổng thống, ông đã đưa ra lời hứa hẹn sẽ đóng cửa nhà tù Guantanamo, nhưng cho đến nay vẫn chưa thực hiện được điều đó dù đã sắp hết nhiệm kỳ thứ hai tại Nhà Trắng.

Không ảnh hưởng gì đến an ninh quốc gia

Obama cho biết, chuyện nhà tù Guantanamo là một vấn đề mà ông không muốn để lại cho tổng thống kế nhiệm phải giải quyết. “Thực tế lịch sử trong nhiều năm qua cho thấy, nhà tù ở vịnh Guantanamo đã không giúp gì cho an ninh nước Mỹ mà còn làm xấu đi hình ảnh đất nước và gây tổn hại tài chính” – ông Obama phát biểu. Ông còn nói rằng việc duy trì nhà tù này mỗi năm ngốn của ngân sách đến 400 triệu USD.

Tổng thống Obama cũng than phiền rằng sự hiện diện một nhà tù chuyên giam giữ những nghi phạm nước ngoài không thông qua xét xử được các tổ chức khủng bố quốc tế sử dụng để tuyên truyền, kích động và tuyển mộ các phần tử cực đoan đi theo. “Nhà tù Guantanamo cũng ảnh hưởng đến quan hệ của Mỹ với các quốc gia mà Mỹ cần hợp tác trong cuộc chiến chống khủng bố. Trong hội đàm với các nhà lãnh đạo khác trên thế giới, họ thường nêu vấn đề nhà tù Guantanamo khiến tôi rất khó xử” – ông Obama bộc bạch.

Đồng thời, ông cũng cho biết, quan điểm của Quốc hội không có tính xây dựng, luôn phản đối việc chuyển các tù nhân từ Gantanamo về Mỹ, viện cớ làm như vậy sẽ ảnh hưởng đến an ninh quốc gia. Quốc hội luôn tìm cách làm cho dân chúng nghĩ rằng việc đóng cửa nhà tù này sẽ là một thảm họa cho nước Mỹ. Cũng theo lời ông Obama, mặc dù có lệnh cấm, nhưng việc chuyển giao nhiều tù nhân sang các nước thứ ba đã được thực hiện bởi người tiền nhiệm của ông là tổng thống G. Bush (con).

Kế hoạch của ông Obama

Ông Obama đã đưa ra kế hoạch chuyển một phần tù nhân từ Guantanamo sang các nước khác, phần còn lại sẽ đưa về Mỹ và nhanh chóng hoàn tất quá trình điều tra, xét xử. Ông khẳng định rằng không có lý do gì để coi việc này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh nước Mỹ, thậm chí chỉ có thể giúp tăng cường an ninh mà thôi.

Theo ông Obama, việc những người sẽ được đưa về Mỹ để xét xử rồi sau đó được giam giữ ở đâu cho an toàn cũng là vấn đề cần xem xét, nhưng ông cho biết ông sẽ bàn kỹ với Quốc hội về chuyện này và chắc chắn sẽ tìm ra giải pháp tối ưu.

Trước đây, Lầu Năm Góc đã đưa ra kế hoạch tiết giảm chi tiêu khoảng 85 triệu USD mỗi năm. Giờ đây, theo Tổng thống Obama, việc đóng cửa nhà tù Guantanamo sẽ giúp tiết kiệm ngân sách khoảng 1,7 tỉ USD trong vòng 20 năm tới. Ông nói rằng dù Quốc hội phản đối nhưng đây rõ ràng là một vấn đề đáng được bàn bạc và giải quyết.

“Một trang sử sẽ được khép lại”

Ông Obama cho rằng việc giam giữ các nghi can khủng bố trên đất Mỹ sẽ chẳng ảnh hưởng gì tới an ninh quốc gia. Để chứng minh, ông dẫn ra một loạt trường hợp các nghi can trong những âm mưu thực hiện tấn công khủng bố tại Mỹ đã bị phát hiện, bắt và giam giữ tại Mỹ như Richard Reid, người đã đưa lên máy bay một thiết bị nổ giấu trong giày; Umar Farouk Abdulmutallab, người đã cố gắng làm nổ tung một chiếc máy bay ở Detroit; Faisal Shahzad, người âm mư thực hiện một vụ đánh bom xe tại quảng trường Thời đại ở thành phố New York, hay Dzhokhar Tsarnaev, kẻ thực hiện vụ tấn công ở Boston vào năm 2013.

“Chúng ta không việc gì phải sợ hãi những kẻ khủng bố. Chúng ta luôn có thể phát hiện, bắt giữ, xét xử và giam giữ chúng. Việc đóng cửa nhà tù Guantanamo là một hành động đúng đắn, phù hợp xu thế thời đại, cũng đồng nghĩa với việc khép lại một trang sử không lấy gì làm vinh quang” – ông Obama tuyên bố.

Các lãnh tụ phe đối lập thuộc đảng Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ, hiện chiếm đa số tại lưỡng viện, chưa đưa ra bình luận nào về đề nghị của Tổng thống Obama. Tuy nhiên, theo nhận định của giới quan sát, Quốc hội Mỹ sẽ không cho ông Obama cơ hội thực hiện lời hứa của mình về việc đóng cửa nhà tù Giuantanamo.

Được biết, nhà tù Guantanamo hoạt động từ năm 2002, chuyên giam giữ các đối tượng nghi là phần tử khủng bố (chủ yếu từ Trung Đông). Ở một số thời điểm, số lượng tù nhân bị giam giữ ở đây lên đến 800 (con số cực đại). Đã có 7 tù nhân chết ở đây trong thời gian bị giam giữ.