Giảm lãi suất và mục tiêu tự do hóa lãi suất

11:07 | 08/01/2013

1,255 lượt xem
Theo dõi PetroTimes trên
|
(Petrotimes) - Trong nhiều năm liên tục, đồ thị lãi suất ở nước ta là đường thẳng, nghĩa là lãi suất ở kỳ hạn ngắn và dài đều như sau. Điều này trái ngược với “quy luật hợp lý” của đường cong lãi suất, tức là kỳ hạn càng dài, lãi suất càng cao và ngược lại. Việc lãi suất bị “bẻ thẳng” trong một thời gian dài cũng có nhiều hệ lụy và tác động không nhỏ lên nền kinh tế nước ta.

Giảm lãi suất và các biện pháp hành chính

Lần thứ năm liên tiếp trong năm 2012, kể từ ngày 24/12/2012, trần lãi suất huy động được điều chỉnh giảm về mức 8%/năm, gần ngang bằng với mức lãi suất năm 2007 - là thời điểm trước khi xảy ra khủng hoảng và suy thoái toàn cầu. Nhìn nhận khách quan thì đây là một chủ trương đúng và hợp lý. Bởi giảm lãi suất sẽ giúp doanh nghiệp bớt một phần khó khăn về chi phí vốn, đồng thời mức giảm 1% sẽ tiếp tục củng cố niềm tin cho người dân về kiềm chế lạm phát. Tuy nhiên, theo nhận định thì sử dụng biện pháp áp chế hạ lãi suất còn nhiều tác động trái chiều đối với nền kinh tế.

Ngay sau khi quyết định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có hiệu lực, gần như ngay lập tức các ngân hàng (NH) đều niêm yết lãi suất huy động có kỳ hạn từ 1 đến 12 tháng là 8%/năm. Ở các kỳ hạn trên 12 tháng, lãi suất dao động ở mức 10-12%/năm. “Đường thẳng lãi suất” lại tiếp tục hình thành. Nhận định về hiện tượng này, một số chuyên gia kinh tế cho rằng, rất khó hình thành “đường cong lãi suất” nếu như chúng ta tiếp tục quản lý lãi suất bằng biện pháp hành chính. Mặc dù vậy, với việc NHNN cho các ngân hàng thương mại (NHTM) được áp lãi suất thỏa thuận với các kỳ hạn từ 12 tháng trở lên, nhiều ý kiến cho rằng, đây mới chỉ là bước đệm cần thiết để tiến tới tự do hóa lãi suất hoàn toàn.

Nhiều ngân hàng duy trì đường cong lãi suất bằng "đường thẳng"

Duy trì một “đường thẳng lãi suất” sẽ làm cơ cấu tiền gửi của các NH nghiêng về kỳ hạn ngắn. Với biểu lãi suất như hiện nay, người có ý định gửi tiền sẽ không chọn kỳ hạn dài, trừ khi có thêm khuyến mãi. Do đó, hoặc là NH chỉ huy động được tiền gửi kỳ hạn ngắn mà rất khó huy động dài hạn do thiếu linh hoạt và chênh lệch lãi suất không thực sự hấp dẫn với người gửi tiền. Hiện tại, cho dù nhiều NH yếu kém đã được NHNN xử lý thông qua hợp nhất, sáp nhập, tuy nhiên, động thái NHNN tiếp tục bơm ròng gần 14.000 tỉ đồng trên thị trường OMO để hỗ trợ thanh khoản cho các NHTM ngày 28/12/2012 cho thấy còn khá nhiều NHTM gặp vấn đề trong thanh khoản. Do áp trần lãi suất huy động, vì vậy, để cạnh tranh hút vốn buộc các NHTM có vấn đề thanh khoản vẫn phải huy động kỳ hạn ngắn kịch trần trong khi các NH lớn cũng phải chạy theo xu hướng thị trường nếu không muốn khách hàng của mình rút tiền đi gửi tại NH khác.

Mặt khác, với đường cong lãi suất lệch chuẩn như hiện nay khiến cho vấn đề thanh khoản của các NH càng dễ rơi vào trạng thái nguy hiểm, bởi nếu đa số vốn huy động đều nằm ở kỳ hạn ngắn, trong khi cho vay thường nằm ở trung và dài hạn sẽ khiến NH đối mặt với rủi ro thanh khoản. Vì vậy, các NH cần hết sức lưu ý cân đối kỳ hạn và lãi suất để tránh rủi ro thanh khoản có thể gặp phải, đặc biệt các NH nhỏ có sức cạnh tranh yếu.

Chính vì NH thiếu nguồn vốn trung dài hạn để cung cấp cho nền kinh tế, hệ lụy của tình trạng này là doanh nghiệp khó tiếp cận các nguồn vốn trung dài hạn - nguồn tài trợ quan trọng cho việc mở rộng sản xuất, kinh doanh hoặc tái cấu trúc doanh nghiệp - một trong những nhu cầu cấp thiết của doanh nghiệp trong giai đoạn kinh tế suy giảm.

Việc áp trần lãi suất bằng biện pháp hành chính của NHNN còn vô hình trung tạo ra những tiền lệ xấu trong huy động vốn như chi ngoài, “đi đêm” với khách hàng… Các hình thức lách luật, lách trần lãi suất nêu trên cũng từng được đại diện NHNN nhìn nhận là hết sức tinh vi và không dễ phát hiện xử lý.

Làm gì để có thể  tự do hóa lãi suất?

Để có đồ thị lãi suất hợp lý, các chuyên gia kinh tế khuyến nghị, chỉ có tự do hóa lãi suất với điều tiết lãi suất thông qua cung - cầu thị trường mới có thể đưa biểu đồ lãi suất trở lại đường cong vốn có.

Theo các chuyên gia kinh tế, để có thể tiến tới tự do hóa lãi suất, nước ta cần phải có đủ các yếu tố môi trường kinh tế vĩ mô vững chắc, có đầy đủ hành lang pháp lý, hệ thống NH lành mạnh, thị trường tiền tệ và thị trường chứng khoán ổn định, đặc biệt nền kinh tế phải có khả năng hấp thụ và sử dụng vốn hiệu quả. Chiếu theo các điều kiện trên, có thể thấy rõ năm 2013 sẽ còn rất nhiều việc phải làm để có thể tiến tới tự do hóa lãi suất.

Mặc dù theo đánh giá tổng kết năm 2012, tình hình kinh tế vĩ mô nước ta cơ bản đã đi vào ổn định, lạm phát được kiềm chế ở mức khoảng 7%, cơ bản đã có hệ thống pháp lý đầy đủ, tuy nhiên theo đánh giá, hiện khả năng hấp thụ vốn và sử dụng vốn của nền kinh tế chưa tốt. Theo thống kê, dù trước đó lãi suất huy động đã được hạ từ 14%/năm về mức 9%/năm từ tháng 6-2012, tuy nhiên, tăng trưởng tín dụng năm 2012 chỉ đạt khoảng 6%. Như vậy, so với mức tăng trưởng tín dụng 15-17% đặt ra trước đó, mức tăng trưởng thực tế đã thấp hơn rất nhiều, điều này cũng cho thấy, sức hấp thụ vốn của nền kinh tế thấp ở mức kỷ lục.

Yếu tố tiếp theo khiến tiến trình tự do hóa lãi suất đang bị chậm lại là hệ thống NH và thị trường tài chính, bao gồm thị trường tiền tệ, thị trường chứng khoán nước ta vận hành chưa ổn định, còn thiếu hiệu quả. Hiện tại, quá trình tái cấu trúc hệ thống các tổ chức tín dụng của nước ta đang được đẩy mạnh, tuy nhiên, để hoạt động ổn định thì còn cần thêm thời gian. Trong khi đó, thị trường tiền tệ năm 2012 còn nhiều bất ổn, thị trường chứng khoán xuống dốc, nhiều công ty chứng khoán đang đứng bên bờ vực phá sản thì mục tiêu ổn định thị trường tài chính để làm điều kiện tự do hóa lãi suất xem ra chưa phải là khả thi vào hiện tại.

Với mức lạm phát, dự báo trong năm 2013 sẽ tiếp tục ở mức tương tự hoặc thấp hơn đã là một biểu hiện cho thấy kinh tế vĩ mô nước ta đã dần ổn định. Việc điều hành lãi suất và tiến tới tự do hóa lãi suất có lẽ sẽ thành hiện thực trong một thời gian tới khi nền kinh tế tiếp tục ổn định và các điều kiện cần thiết về thị trường tài chính, NH đã chín muồi.

Thành Trung

Giá vàng

DOJI Mua vào Bán ra
AVPL/SJC HN 118,900 120,900
AVPL/SJC HCM 118,900 120,900
AVPL/SJC ĐN 118,900 120,900
Nguyên liệu 9999 - HN 10,830 11,250
Nguyên liệu 999 - HN 10,820 11,240
Cập nhật: 07/07/2025 05:00
PNJ Mua vào Bán ra
TPHCM - PNJ 114.800 117.400
TPHCM - SJC 118.900 120.900
Hà Nội - PNJ 114.800 117.400
Hà Nội - SJC 118.900 120.900
Đà Nẵng - PNJ 114.800 117.400
Đà Nẵng - SJC 118.900 120.900
Miền Tây - PNJ 114.800 117.400
Miền Tây - SJC 118.900 120.900
Giá vàng nữ trang - PNJ 114.800 117.400
Giá vàng nữ trang - SJC 118.900 120.900
Giá vàng nữ trang - Đông Nam Bộ PNJ 114.800
Giá vàng nữ trang - SJC 118.900 120.900
Giá vàng nữ trang - Giá vàng nữ trang Nhẫn Trơn PNJ 999.9 114.800
Giá vàng nữ trang - Vàng Kim Bảo 999.9 114.800 117.400
Giá vàng nữ trang - Vàng Phúc Lộc Tài 999.9 114.800 117.400
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 999.9 114.100 116.600
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 999 113.980 116.480
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 9920 113.270 115.770
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 99 113.030 115.530
Giá vàng nữ trang - Vàng 750 (18K) 80.100 87.600
Giá vàng nữ trang - Vàng 585 (14K) 60.860 68.360
Giá vàng nữ trang - Vàng 416 (10K) 41.160 48.660
Giá vàng nữ trang - Vàng 916 (22K) 104.410 106.910
Giá vàng nữ trang - Vàng 610 (14.6K) 63.780 71.280
Giá vàng nữ trang - Vàng 650 (15.6K) 68.440 75.940
Giá vàng nữ trang - Vàng 680 (16.3K) 71.940 79.440
Giá vàng nữ trang - Vàng 375 (9K) 36.380 43.880
Giá vàng nữ trang - Vàng 333 (8K) 31.130 38.630
Cập nhật: 07/07/2025 05:00
AJC Mua vào Bán ra
Trang sức 99.99 11,270 11,710
Trang sức 99.9 11,260 11,700
NL 99.99 10,850
Nhẫn tròn ko ép vỉ T.Bình 10,840
N.Tròn, 3A, Đ.Vàng T.Bình 11,470 11,770
N.Tròn, 3A, Đ.Vàng N.An 11,470 11,770
N.Tròn, 3A, Đ.Vàng H.Nội 11,470 11,770
Miếng SJC Thái Bình 11,890 12,090
Miếng SJC Nghệ An 11,890 12,090
Miếng SJC Hà Nội 11,890 12,090
Cập nhật: 07/07/2025 05:00

Tỉ giá

Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng TCB
AUD 16611 16880 17475
CAD 18701 18979 19604
CHF 32300 32683 33345
CNY 0 3570 3690
EUR 30185 30459 31504
GBP 34919 35312 36264
HKD 0 3202 3406
JPY 174 178 184
KRW 0 18 20
NZD 0 15550 16152
SGD 19985 20268 20809
THB 723 786 842
USD (1,2) 25902 0 0
USD (5,10,20) 25942 0 0
USD (50,100) 25971 26005 26360
Cập nhật: 07/07/2025 05:00
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng BIDV
USD 25,990 25,990 26,350
USD(1-2-5) 24,950 - -
USD(10-20) 24,950 - -
GBP 35,342 35,438 36,328
HKD 3,275 3,285 3,384
CHF 32,596 32,697 33,515
JPY 177.99 178.31 185.87
THB 771.36 780.88 835.42
AUD 16,913 16,974 17,452
CAD 18,967 19,028 19,583
SGD 20,159 20,222 20,899
SEK - 2,691 2,784
LAK - 0.93 1.29
DKK - 4,062 4,202
NOK - 2,553 2,642
CNY - 3,605 3,702
RUB - - -
NZD 15,540 15,684 16,143
KRW 17.73 18.49 19.96
EUR 30,389 30,413 31,655
TWD 816.31 - 987.42
MYR 5,792.07 - 6,533.33
SAR - 6,861.31 7,221.27
KWD - 83,422 88,692
XAU - - -
Cập nhật: 07/07/2025 05:00
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng Agribank
USD 26,010 26,010 26,350
EUR 30,234 30,355 31,484
GBP 35,175 35,316 36,313
HKD 3,270 3,283 3,388
CHF 32,425 32,555 33,488
JPY 177.34 178.05 185.45
AUD 16,872 16,940 17,483
SGD 20,199 20,280 20,834
THB 788 791 827
CAD 18,952 19,028 19,563
NZD 15,655 16,166
KRW 18.42 20.23
Cập nhật: 07/07/2025 05:00
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng Sacombank
USD 26000 26000 26350
AUD 16806 16906 17479
CAD 18901 19001 19558
CHF 32579 32609 33495
CNY 0 3618.3 0
CZK 0 1190 0
DKK 0 4120 0
EUR 30473 30573 31345
GBP 35227 35277 36388
HKD 0 3330 0
JPY 177.81 178.81 185.33
KHR 0 6.267 0
KRW 0 18.8 0
LAK 0 1.152 0
MYR 0 6400 0
NOK 0 2590 0
NZD 0 15663 0
PHP 0 438 0
SEK 0 2760 0
SGD 20162 20292 21020
THB 0 753.3 0
TWD 0 900 0
XAU 11700000 11700000 12090000
XBJ 10800000 10800000 12090000
Cập nhật: 07/07/2025 05:00
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng OCB
USD100 26,000 26,050 26,300
USD20 26,000 26,050 26,300
USD1 26,000 26,050 26,300
AUD 16,854 17,004 18,070
EUR 30,513 30,663 31,841
CAD 18,851 18,951 20,273
SGD 20,242 20,392 20,865
JPY 178.35 179.85 184.5
GBP 35,327 35,477 36,265
XAU 11,928,000 0 12,132,000
CNY 0 3,503 0
THB 0 789 0
CHF 0 0 0
KRW 0 0 0
Cập nhật: 07/07/2025 05:00