Việc thừa, thiếu giáo viên và “cái khó” của ngành Giáo dục!

Trong khi nhiều địa phương cho giảm biên chế nghề giáo, nhiều giáo viên hợp đồng bị cho nghỉ việc... thì nhiều nơi lại thiếu giáo viên trầm trọng.

Theo thống kê của Bộ GD&ĐT, đến tháng 8 cả nước thiếu 75.970 giáo viên các cấp so với định mức giáo viên/lớp theo quy định. Mầm non cần bổ sung nhiều giáo viên nhất với 43.730 giáo viên; bậc tiểu học là 18.950 giáo viên.

Cấp THCS thiếu cục bộ 10.140 giáo viên ở một số địa phương nhưng cả nước lại thừa 12.165 giáo viên. Số giáo viên còn thiếu của THPT là 3.160 giáo viên.

Lý giải nguyên nhân xảy ra thừa thiếu giáo viên cục bộ ở một số địa phương, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết: Cơ quan chuyên môn là Sở Giáo dục, Phòng Giáo dục không phải là đơn vị chủ trì, đầu mối về tuyển dụng, không thể chủ động điều tiết số lượng, cơ cấu đội ngũ theo môn học, cấp học.

Giáo viên Tiểu học (Hình minh họa)

Thẩm quyền giao biên chế, tuyển dụng, quản lý viên chức ngành giáo dục (giáo viên, nhân viên trong và ngoài biên chế) hiện nay thuộc UBND các cấp và ngành Nội vụ. Tuy nhiên, những đơn vị này chưa giám sát thường xuyên công tác tuyển dụng, sử dụng đội ngũ giáo viên.

Cùng với đó, việc xây dựng quy hoạch, dự báo nhu cầu giáo viên của các địa phương chưa kịp thời hoặc không hiệu quả nên bị động trong bố trí số lượng người dạy, gây thừa thiếu cục bộ.

Mặt khác, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cũng dẫn ra một lý do quan trọng khác dẫn đến bất cập trong bố trí nhân sự ngành giáo dục là sự dồn dịch, cơ cấu lại các trường, tăng dân số cơ học tại trung tâm thành phố lớn, khu công nghiệp.

Ở bậc học mầm non, số lượng trẻ đến trường tăng cao và nhanh khiến số giáo viên dù tăng vẫn không đáp ứng kịp.

"Thực hiện chủ trương tinh giảm biên chế, một số địa phương đã giảm tổng biên chế ngành giáo dục. Biên chế cho cấp học mầm non dù thiếu nhưng do số lượng giáo viên các cấp trên đặc biệt là THCS và THPT thừa, nên không còn chỉ tiêu tuyển thêm", ông Độ nói.

Hiện tại, để giải quyết tình trạng thừa thiếu giáo viên ở một số địa phương, Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo rà soát, quy hoạch mạng lưới trường/lớp, không để những trường quy mô nhỏ, lớp học có số lượng học sinh không đủ định mức.

Trên cơ sở đó, ngành chức năng sẽ điều tiết giáo viên từ trường thừa sang trường/lớp thiếu nhân sự.

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ dẫn giải: Sau khi được Thủ tướng giao nhiệm vụ, Bộ GD&ĐT đã phối hợp với đơn vị chủ trì là Bộ Nội vụ xem xét, điều chỉnh chỉ tiêu biên chế ngành giáo dục của một số địa phương cho phù hợp với mức tăng dân số cơ học.

Hai Bộ đã thống nhất chỉ đạo UBND các tỉnh thành rà soát biên chế, hợp đồng lao động đối với giáo viên trong các đơn vị sự nghiệp công lập ngành giáo dục, tổng hợp về dân số, số học sinh trên địa bàn năm 2015-2018.

"Trên cơ sở đó, Bộ GD&ĐT sẽ tổng hợp nhu cầu về giáo viên cần tăng thêm của tỉnh sau khi đã tự điều chỉnh, cân đối trong tổng số người làm việc của địa phương nhưng vẫn không thể đáp ứng được nhu cầu. Bộ Nội vụ và Bộ GD&ĐT sẽ thống nhất phương án trình Thủ tướng quyết định để giải quyết những khó khăn, bảo đảm không xảy ra tình trạng có trường lớp, học sinh mà không có giáo viên giảng dạy", ông Độ nói.

Để chuẩn bị đội ngũ giáo viên cho năm học mới 2018-2019, Bộ Giáo dục đã chỉ đạo các địa phương sắp xếp, bố trí lại việc sử dụng đội ngũ giáo viên, trên cơ sở rà soát hiện trạng đội ngũ của từng môn học, cấp học gắn với quy hoạch, cơ cấu lại hệ thống các cơ sở giáo dục.

Về phía mình, Bộ đã điều chỉnh chỉ tiêu tuyển sinh sư phạm sát với nhu cầu sử dụng. Từ năm học này, Bộ sẽ chỉ đạo các địa phương đánh giá cán bộ quản lý, giáo viên theo các chuẩn/tiêu chuẩn mới được ban hành để có được bức tranh tổng thể về chất lượng đội ngũ. Đây sẽ là căn cứ thực tiễn để Bộ GD&ĐT đưa ra những chỉ đạo và kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nhân sự trong ngành.