Tòa án The Hague xử cho Yukos Capital khoản bồi thường 5 tỷ USD, Nga kháng cáo

Mikhail Khodorkovsky, chủ sở hữu Yukos. Ảnh: EPA/PETER SCHNEIDER

Được biết, vụ việc liên quan đến các khoản vay giữa Yukos Capital và Yukos, và tách riêng vụ 50 tỷ đô la đang được theo đuổi bởi các cổ đông cũ của Yukos, một cuộc chiến pháp lý đã kéo dài hơn một thập kỷ.

Ban đầu, Yukos Capital yêu cầu bồi thường thiệt hại 13 tỷ USD trong vụ kiện thứ hai chống lại Nga, sau các vụ đầu tiên tại tòa án Hà Lan. Yukos Capital tuyên bố rằng các khoản vay đã cấp cho Yukos và các công ty con của Yukos đã không được hoàn trả sau khi phá sản và thanh lý công ty dầu khí tư nhân Yukos.

Yukos từng là nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga và trong thời gian ngắn đã nắm số lượng tài sản dầu khí lớn ở Siberia nhờ quá trình tư nhân hóa của nhà nước Nga vào những năm 1990. Tuy nhiên, vào năm 2003, Chính phủ Nga buộc tội Yukos nợ 27 tỷ đô la tiền thuế. Mikhail Khodorkovsky, chủ Yukos, người giàu nhất nước Nga khi đó, đã bị bắt vì tội lừa đảo và phải ngồi tù.

Theo Tờ IntelliNews, Nga đã phản đối kế hoạch của Khodorkovsky xây dựng một đường ống dẫn dầu tư nhân từ Siberia đến miền bắc Trung Quốc mà nhà nước coi là đặc quyền của chính phủ. Khodorkovsky cũng bị buộc tội hối lộ nhằm tạo ảnh hưởng chính trị.

Theo các nguồn tin, năm 2014, Tòa án Trọng tài Thường trực The Hague đã kết luận rằng Kremlin đã tổ chức một cuộc tấn công phối hợp nhằm vào Yukos để đưa tài sản của Yukos trở lại dưới sự kiểm soát của nhà nước và yêu cầu Nga bồi thường 50 tỷ USD cho các cổ đông.

Tuy nhiên, hai năm sau sau đó Tòa án quận The Hague đã lật lại phán quyết này, tuyên bố các trọng tài không có thẩm quyền, vì Nga chưa bao giờ phê chuẩn Hiệp ước Hiến chương Năng lượng bảo vệ đầu tư quốc tế.

Hãng thông tấn LB Nga TASS hôm thứ Năm đưa tin rằng Văn phòng Tổng công tố của Nga đã tuyên bố sẽ phản đối phán quyết này của tòa án quốc tế và sẽ đấu tranh để đưa ra phán quyết mới, nhấn mạnh rằng lập trường có cơ sở của Nga đã giúp họ có thể từ chối hầu hết các yêu cầu do Yukos Capital đưa ra.

Văn phòng Tổng công tố của Nga cũng chỉ ra những chia rẽ trong phán quyết của các thẩm phán và phủ nhận tòa án có thẩm quyền quyết định vụ việc hoặc áp dụng khoản tiền phạt đối với Nga.

Một nguồn tin pháp lý của Chính phủ Nga nói với TASS: “Quyết định cuối cùng của trọng tài không thể được coi là hợp pháp và có căn cứ”, “Văn phòng Tổng công tố Nga sẽ không thất bại khi kháng cáo quyết định này”.

Cuộc tranh giành quyền lực giữa Tổng thống Vladimir Putin và người sáng lập Yukos Mikhail Khodorkovsky vào giữa những năm 2000 là một trong những sự kiện quan trọng trong việc củng cố quyền kiểm soát gần như hoàn toàn của ông Putin đối với nhà nước Nga.

Ông Khodorkovsky, từng được coi là người đàn ông giàu nhất nước Nga, đã trở thành người chỉ trích Điện Kremlin và phải ngồi tù gần một thập kỷ vì cáo buộc gian lận và biển thủ.