Các nước vùng Vịnh đặt cược vào "nhiên liệu của tương lai"

Trang trại điện mặt trời Al Uyayna, phía bắc Riyadh, Ả Rập Saudi

Ả Rập Saudi, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và cả Vương quốc Hồi giáo Oman đang đầu tư mạnh vào loại nhiên liệu này, điều này dường như giải quyết được nhiều thách thức: ít ô nhiễm, nhiều công dụng tiềm năng, có thể vừa sinh lợi vừa thân thiện với môi trường.

Karim Elgendy, một nhà nghiên cứu tại tổ chức tư vấn Chatham House của Anh, nói với AFP: "Đối mặt với việc doanh thu từ dầu mỏ giảm trong những năm gần đây, "các quốc gia vùng Vịnh muốn dẫn đầu thị trường hydro toàn cầu".

Ông nhận xét: “Họ coi hydro xanh là điều cần thiết để duy trì bản thân với tư cách là những cường quốc năng lượng lớn và để duy trì ảnh hưởng của họ khi nhu cầu về nhiên liệu hóa thạch giảm đi.

Hiện chiếm chưa đến 1% tổng sản lượng hydro, cái gọi là hydro xanh - vì nó được tạo ra từ điện tái tạo - vẫn chưa khả thi về mặt thương mại và quá trình phát triển của nó có thể mất vài năm.

Không giống như hydro được tạo ra từ nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm, hydro xanh được lấy từ nước bằng cách sử dụng năng lượng tái tạo như gió, mặt trời và thủy điện.

Trong khi nhiên liệu hóa thạch thải ra khí nhà kính độc hại khi bị đốt cháy, hydro xanh chỉ thải ra hơi nước. Nó được khuyến nghị sử dụng lâu dài trong các ngành công nghiệp gây ô nhiễm - vận tải, hàng hải và sắt thép.

Nhà xuất khẩu dầu thô lớn nhất thế giới, Ả-rập Xê-út đang xây dựng nhà máy hydro xanh lớn nhất thế giới ở Neom, siêu đô thị tương lai đang được xây dựng bên Biển Đỏ.

Các nhà chức trách cho biết trị giá 8,4 tỷ USD, nhà máy sẽ tích hợp năng lượng mặt trời và gió để sản xuất tới 600 tấn hydro xanh mỗi ngày vào cuối năm 2026.

Là quê hương của nhà máy điện hạt nhân duy nhất trong thế giới Ả Rập, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, nơi sẽ tổ chức hội nghị khí hậu COP28 của Liên Hợp Quốc vào cuối tháng 11, đã phê duyệt chiến lược hydro vào tháng 7 nhằm đưa quốc gia này trở thành một trong mười nhà sản xuất đầu tiên vào năm 2031.

Hanan Balalaa, một nhà quản lý của gã khổng lồ dầu mỏ ADNOC của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, nói với AFP: “Hydrogen sẽ là nhiên liệu thiết yếu cho quá trình chuyển đổi năng lượng.Các Tiểu Vương quốc có vị trí tốt để tận dụng lợi thế này".

Nhưng đó là Oman, bỏ xa các nước láng giềng khi nói đến nhiên liệu hóa thạch, đang trên đường trở thành nhà xuất khẩu lớn thứ sáu trên thế giới và đầu tiên ở Trung Đông vào cuối thập kỷ này, ước tính của Tổ chức Năng lượng Quốc tế (IEA) ) trong một báo cáo được công bố vào tháng Sáu.

Theo IEA, vương quốc này đặt mục tiêu sản xuất ít nhất một triệu tấn hydro xanh mỗi năm vào năm 2030 và lên tới 8,5 triệu tấn mỗi năm vào năm 2050, "vượt quá tổng nhu cầu hydro ở châu Âu hiện nay".

Theo hãng kiểm toán Deloitte, các quốc gia Trung Đông, dẫn đầu là vùng Vịnh, sẽ chiếm lĩnh thị trường này trong ngắn hạn. Đến năm 2050, Bắc Phi và Úc sẽ có tiềm năng lớn nhất, các quốc gia vùng Vịnh sẽ vẫn là "những người dẫn đầu về xuất khẩu".

Tuy nhiên, hydro xanh đã không cản trở Ả Rập Xê Út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất trong tham vọng phát triển ngành công nghiệp hydrocarbon của họ.

Theo các chuyên gia, vẫn còn nhiều năm nữa các nước vùng Vịnh mới có thể sản xuất hydro xanh một cách có lãi.

Aisha Al-Sarihi, từ Viện Trung Đông tại Đại học Singapore cho biết: “Các nước vùng Vịnh sẽ cố gắng tối đa hóa doanh số bán hydrocarbon càng lâu càng tốt”.

“Sẽ mất nhiều năm thử và sai để hydro xanh trở thành một sản phẩm thương mại”, chuyên gia này cho biết. Chuyên gia này đã nhìn thấy tiềm năng “nhiên liệu của tương lai” một khi công nghệ này trưởng thành và có chi phí thấp hơn.

Cựu Bộ trưởng Bộ biến đổi khí hậu của Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Abdullah Al-Nuaimi, nói với AFP rằng "cơ sở hạ tầng hiện tại để vận chuyển hydro không phù hợp và sẽ cần đầu tư lớn".

Theo ông, việc vượt qua những thách thức do hydro gây ra sẽ mất "rất nhiều thời gian".

Thấy gì từ chuyến thăm vùng Vịnh của Thủ tướng Nhật?

Thấy gì từ chuyến thăm vùng Vịnh của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ?

Hai quốc gia vùng Vịnh tái khẳng định ‘sở hữu độc quyền’ mỏ khí đốt có tranh chấp với Iran