Băn khoăn về việc sổ đỏ ghi tên các thành viên trong gia đình

Trước phản ứng của dư luận, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có những giải thích xung quanh việc ghi tên các thành viên trong gia đình vào sổ đỏ.

Theo đó, tại Khoản 5 Điều 6 của Thông tư 33/2017 đã hướng dẫn việc thể hiện thông tin về người sử dụng đất đối với trường hợp cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình sử dụng đất. Tuy nhiên, theo quy định tại Khoản 29 Điều 3 Luật Đất đai thì “Hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất”. Do đó, khi ghi giấy chứng nhận thì chỉ thể hiện thông tin các thành viên có chung quyền sử dụng đất trong hộ gia đình; Các thành viên khác trong hộ gia đình không có chung quyền sử dụng đất, ví dụ như những người không phải là nhân khẩu mà Nhà nước đã xác định để giao đất cho hộ gia đình trước đây, người không có công đóng góp để tạo lập quyền sử dụng đất của hộ… thì không ghi trên giấy chứng nhận.

Tài sản của chung hai vợ chồng thì ghi sổ đỏ tên hai vợ chồng

Trong trường hợp cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là tài sản chung của vợ và chồng thì phải ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng vào giấy chứng nhận, trừ trường hợp vợ và chồng có thỏa thuận ghi tên một người theo quy định tại Khoản 4 Điều 98 của Luật Đất đai. Trường hợp cấp giấy chứng nhận đối với đất là tài sản của cá nhân thì phải ghi họ, tên của cá nhân đó.

Trước những lo ngại của người dân về việc Thông tư 33 sẽ trái ngược với Khoản 2 Điều 98 Luật Đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định, các nội dung của Thông tư 33/2017 phù hợp với quy định tại Khoản 2 Điều 98 của Luật Đất đai. Bởi thửa đất có nhiều người chung quyền sử dụng đất, nhiều người sở hữu chung nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất thì giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất phải ghi đầy đủ tên của những người có chung quyền sử dụng đất, người sở hữu chung nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất và cấp cho mỗi người một giấy chứng nhận; trường hợp các chủ sử dụng, chủ sở hữu có yêu cầu thì cấp chung một giấy chứng nhận và trao cho người đại diện. Quy định nêu trên của thông tư sẽ bảo đảm chặt chẽ về mặt pháp lý, cụ thể hơn về mặt chủ thể có quyền sử dụng đất. Điều này không tạo ra các khó khăn hay rào cản mà còn giảm những rủi ro cho người sử dụng đất, minh bạch về tài sản, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các thành viên có chung quyền sử dụng đất trong hộ gia đình.

Ngoài ra, quy định này cũng không đặt thêm thủ tục hành chính khi thực hiện các quyền của hộ gia đình sử dụng đất như một số ý kiến đã nêu mà đảm bảo sự phù hợp với quy định của pháp luật về dân sự. Khoản 2 Điều 212 Bộ luật Dân sự quy định trường hợp định đoạt tài sản là bất động sản là tài sản chung của gia đình thì phải có sự thỏa thuận của tất cả các thành viên gia đình là người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.

Liên quan đến vấn đề này, Luật sư Trương Anh Tú - Văn phòng Luật sư Trương Anh Tú (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) cho rằng, nội dung mới của Thông tư 33/2017/TT-BTNMT chỉ điều chỉnh quy định liên quan đến sổ đỏ của hộ gia đình chứ không thay đổi với sổ đỏ cấp cho cá nhân hay sở hữu chung vợ chồng.

Ngoài ra, Luật sư Trương Anh Tú cũng giải thích, quy định mới tại Thông tư 33/2017/TT-BTNMT về việc tất cả các thành viên trong hộ gia đình đứng tên trên sổ đỏ có mục đích loại bỏ việc lừa đảo trong việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất của hộ gia đình. Tuy nhiên, điều này là không cần thiết bởi theo quy định trước đây, dù sổ đỏ cấp cho hộ gia đình chỉ ghi tên chủ hộ nhưng khi chuyển nhượng, định đoạt bắt buộc phải được các thành viên trong hộ gia đình đồng ý, bao gồm cả những thành viên dưới 15 tuổi (nếu có), tuy nhiên những thành viên từ đủ 15 tuổi trở lên trong hộ gia đình mới phải ký vào văn bản chuyển nhượng. Những trường hợp chuyển nhượng đất của hộ gia đình không có đầy đủ sự đồng ý của các thành viên đều không hợp pháp.