Đằng sau những chỉ trích đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu

06:55 | 13/03/2015

855 lượt xem
Theo dõi PetroTimes trên
|
Tuyên bố của cựu Giám đốc Cơ quan Tình báo Israel (Mossad) Meir Dagan khiến dư luận cho rằng, Thủ tướng Benjamin Netanyahu sẽ thất cử trong cuộc bầu cử quốc gia sẽ diễn ra ngày 17/3. Bởi khoảng 30.000 người đã tham dự cuộc biểu tình hôm 7/3 tại quảng trường ở thủ đô Tel Aviv với biểu ngữ “Israel muốn có một sự thay đổi”, nhằm kêu gọi thay thế Thủ tướng Benjamin Netanyahu (làm Thủ tướng Israel từ năm 2009, và đang bị chỉ trích xung quanh quyết định về an ninh và chương trình hạt nhân).

Trong khi đó, hãng Russia Today dẫn con số gần 50.000 người biểu tình và coi đây là cuộc khủng hoảng chính trị tồi tệ nhất Israel kể từ khi nhà nước Do Thái được thành lập.

Trước đó, ông Yohanan Danino, chỉ huy lực lượng cảnh sát tuyên bố, có đủ bằng chứng để mở cuộc điều tra hình sự sau khi báo cáo của kiểm toán viên nhà nước Joseph Shapira kết luận, Thủ tướng Benjamin Netanyahu và vợ (bà Sara) đã lạm chi công quỹ, lãng phí tiền công và gian lận tại nơi ở của mình. Cụ thể, ông Benjamin Netanyahu đã chi hơn 18.500 USD/năm cho các bữa ăn bên ngoài dù gia đình Thủ tướng thuê đầu bếp riêng bằng tiền công. Ngoài việc bội chi tiền công cho thực phẩm, bảo trì, làm tóc, chi phí làm vệ sinh hằng năm tại dinh thủ tướng ở Jerusalem và nhà riêng của vợ chồng ông Netanyahu tại thị trấn Caesarea, chi phí làm vệ sinh cho 2 nơi ở này đã tăng từ 140.000 USD trong năm 2009 lên gấp đôi 2 năm sau đó.

Biểu tình chống chính phủ của ông Netanyahu tại Israel

Những động thái kể trên diễn ra đúng thời điểm Israel chuẩn bị bầu cử và quan hệ Mỹ-Israel bị rạn nứt do chuyến thăm Washington của Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Mặc dù được đảng Cộng Hòa hoan nghênh về bài phát biểu trước quốc hội Mỹ hôm 3/3, nhưng ông Benjamin Netanyahu (nhận lời mời của Chủ tịch Hạ viện Mỹ John Boehner) từng bị Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Susan Rice và Ngoại trưởng Mỹ John Kerry chỉ trích về vấn đề này.

Ngày 25/2, bà Susan Rice chỉ trích việc ông Benjamin Netanyahu quyết định sẽ đọc diễn văn trước Quốc hội Mỹ về cuộc đàm phán giữa nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc cùng với Đức) với Iran về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tehran. Cũng trong ngày 25/2, Ngoại trưởng John Kerry tuyên bố, Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã sai lầm trong nhận định về các cuộc đàm phán hạt nhân với Iran.

Tổng thống Barack Obama đã phản ứng bằng việc không gặp Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Tuy nhiên, trong cuộc trả lời phỏng vấn được phát trên chương trình CBS News Sunday Morning hôm 8/3, ông chủ Nhà Trắng đã tuyên bố: Washington sẵn sàng từ bỏ các cuộc đàm phán với Iran nếu không đạt được một thỏa thuận hạt nhân khả thi với Tehran. Trước đó (7/3), Thủ tướng Benjamin Netanyahu cũng tuyên bố, Israel sẽ tiếp tục làm mọi việc có thể để phản đối Iran và nhóm P5+1 đạt được một thỏa thuận về chương trình hạt nhân của Tehran.

Hơn 1 tháng trước (2/2), tờ World Net Daily đưa tin, nhóm cánh tả của Israel đã và đang nhận được hậu thuẫn từ các thế lực chính trị Mỹ có liên hệ với Tổng thống Barack Obama nhằm hạ bệ Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Theo tờ World Net Daily, nhóm Victory 2015 đã thuê công ty tư vấn chính trị của Mỹ do ông Jeremy Bird, cựu quan chức trong ủy ban vận động tranh cử của Tổng thống Barack Obama năm 2008, đứng đầu lên kế hoạch đánh bại đảng cầm quyền bảo thủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu trong cuộc bầu cử quốc hội Israel diễn ra ngày 17/3.

Nhóm Victory 2015 còn nhận được tài trợ từ 3 tỷ phú có quan hệ gần gũi với Mỹ là Daniel Abraham (sáng lập công ty kinh doanh thực phẩm Slim Fast), nhà thầu khoán Daniel Lubetzky và thương gia Israel Alon Kastiel. Cả 3 người này đều phản đối Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Trước đó, tờ Israel Haaretz cũng cho biết, đối thủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu trong đảng Likud là Danny Danon nhận được hơn 66.000 USD từ 11 nhà tài trợ, trong đó 10 người đang sinh sống tại Mỹ.

Theo kết quả thăm dò dư luận do hãng TNS thực hiện và công bố hơn 2 tháng trước (2/1), đảng Likud cầm quyền của Thủ tướng Benjamin Netanyahu sẽ vượt qua Công đảng trong cuộc bầu cử dự kiến diễn ra hôm 17/3. Bởi có khoảng 40% người được hỏi cho biết, họ muốn ông Benjamin Netanyahu tiếp tục đứng đầu chính phủ, còn đối thủ Yitzhak Herzog của Công đảng chỉ nhận được 24,3% ý kiến ủng hộ. Tiếp theo là các ứng cử viên Bennett với 6,3%, Kahlon 4,8%, Lapid 4,6% và Liberman 3,2%.

Tối 8/12/2014, các nghị sỹ Israel đã bỏ phiếu thông qua việc giải tán quốc hội (Knesset), chính thức mở đường cho cuộc tổng tuyển cử sẽ diễn ra vào ngày 17/3/2015. Đây là lần đầu tiên trong 2 thập kỷ qua quốc hội Israel phải chấm dứt hoạt động trước khi kết thúc nhiệm kỳ, trong bối cảnh liên minh cầm quyền khủng hoảng do mâu thuẫn phe phái. Cũng trong ngày 8/12/2014, thành viên kỳ cựu của đảng Likud cầm quyền, bà Limor Livnat, Bộ trưởng Văn hóa và Thể thao, đã chính thức tuyên bố không tham gia tranh cử nhiệm kỳ tới và rút khỏi chính trường. Bất đồng giữa các phái trong liên minh cầm quyền của Thủ tướng Benjamin Netanyahu liên quan đến nhiều vấn đề; trong đó có dự luật "nhà nước Do Thái", giải quyết tình hình an ninh và sự đổ vỡ trong đàm phán hòa bình với Palestine.


Đông Ngàn - Từ Sơn (Tổng hợp)