Gian nan đường đến Trung Quốc của Hollywood

Theo Ganis, người sáng lập của nhà sản xuất phim Jiaflix thì “Ở Mỹ, khi bạn ký một hợp đồng 3 năm, bạn có thể hy vọng rằng nó kéo dài 1.095 ngày, còn ở Trung Quốc, về cơ bản sẽ là 1.095 thỏa thuận”.

Thực tế này được rút ra từ nhiều “kinh nghiệm đau thương” của các nhà sản xuất phim Hollywood khi hăm hở tiến vào một thị trường được coi là tiềm năng bậc nhất hiện nay cả về vốn đầu tư và số lượng người xem:

• Tháng 6 năm 2011, Legendary Pictures đã công bố về việc thành lập một công ty liên doanh với Huayi nhằm hợp tác sản xuất phim tại Trung Quốc. 6 tháng sau, mối quan hệ hợp tác này chấm dứt. Các nhà điều hành của Legendary đã không thể ngờ rằng phía đối tác Trung Quốc đột ngột muốn thỏa thuận lại về việc tăng mức sở hữu của họ từ 10% lên 25%.

• Năm 2014, hai công ty của Hồng Kông là I-Marker và China Railsmedia đã thông báo rằng họ đã liên kết với một đơn vị nhà nước nhằm hỗ trợ cho việc nhập khẩu và cấp giấy phép phát hành cho các công ty sản xuất phim nước ngoài và tất cả được điều hành bởi Chris Lee, giám đốc sản xuất trước đây của Columbia Pictures. Cổ phiếu của China Railsmedia tăng vọt 260% trong vòng ba tháng. Tuy nhiên sau đó, các cơ quan nhà nước của Trung Quốc đã lên tiếng về việc họ không hề biết gì về kế hoạch này.

• Cũng trong năm 2014, một công ty sản xuất phim đặt ở Bắc Kinh có tên là Công ty truyền thông Huayi Bros. đã thông báo rằng họ đã thỏa thuận đầu tư 150 triệu đô la Mỹ vào Studio 8, một công ty sản xuất được điều hành bởi Jeff Robinov, cựu giám đốc điều hành của Warner Bros. Tuy nhiên, hai bên đã không đạt được thỏa thuận cuối cùng và mối quan hệ hợp tác này không thể trở thành sự thật.

Sự bất thành của các mối quan hệ hợp tác thường chỉ đến khi mối quan hệ giữa nhà sản xuất phim Hollywood và nhà đầu tư Trung Quốc ngày càng gần gũi hơn. Khi đó, sự khác biệt văn hóa bắt đầu thể hiện. Ở Trung Quốc, các hợp đồng thường phải linh hoạt hơn và các cuộc đàm phán thường chỉ xuất hiện sau khi hợp tác đã được ký và công bố. Sự hợp tác không được chốt lại, mà cứ thay đổi liên tục, có khi là thay đổi mỗi ngày.

	7 chiếc váy đắt giá nhất điện ảnh Hollywood
	Wikileaks: Nhà Trắng “tuyển mộ” Hollywood cho chiến dịch “chống Nga”
	Phim "bom tấn" dẫn đầu đề cử Mâm xôi vàng 2015
	“Ngã ngửa” với cách xử lý kỹ xảo của phim bom tấn
	Hollywood ưu ái với thị trường châu Á: Đừng vội mừng!

Mùa hè vừa qua, một tài năng của Hollywood trong lĩnh vực lập trình hệ thống trò chơi tương tác truyền hình, Jeff Berg đã bay tới Thượng Hải để kỷ niệm một thương vụ làm ăn lớn của NTN BuzzTime do ông làm chủ với các nhà đầu tư Trung Quốc trong việc mở văn phòng đại diện mới tại Century City.

Hai trăm giám đốc điều hành kinh doanh, quan chức chính phủ, diễn viên và nhà báo đã có mặt tại khách sạn Shangri-La để tham gia sự kiện này.

Bốn tháng sau, thương vụ béo bở này bị phá bỏ. Hàng trăm triệu đô la được hứa hẹn bởi Bison Capital không bao giờ trở thành hiện thực và Jeff Berg buộc phải nghĩ tới đóng cửa văn phòng mới.

Khi các nhà sản xuất phim Hollywood ngày càng trông mong ở một thị trường mới như Trung Quốc, kinh nghiệm “thương đau” của Jeff Berg thực sự là một câu chuyện cảnh báo đáng nhớ.

Theo kinh nghiệm của những nhà sản xuất phim đã từng có đối tác ở Trung Quốc, có một số nhà đầu tư Trung Quốc chỉ hứng thú với việc thể hiện ra rằng họ có sự hợp tác với các nhà sản xuất Hollywood, chứ thực chất không hề có ý định đưa vốn vào hợp tác thực sự. Những nhà đầu tư này đơn giản là muốn làm đẹp cho hồ sơ của mình hoặc tăng giá cổ phiếu mà thôi. Một số khác thì lại hy vọng tiếp thu được những chiến lược và kỹ thuật để ngành sản xuất phim của Trung Quốc có sức cạnh tranh cao hơn.

Nhưng dù là vì lý do gì, các nhà sản xuất của Hollywood vẫn phải có một sự hoài nghi nhất định đối với sự chào đón của các đối tác Trung Quốc. Và tất nhiên, trong nhiều trường hợp, việc thông báo công khai về sự hợp tác, cho dù rốt cuộc nó có được thực hiện hay không vẫn mang lại lợi ích cho cả 2 bên.

Mùa hè năm ngoái, vài ngày trước khi Transformers: Age of Extinction ra mắt, Paramount và Jiaflix đã bị các đối tác Trung Quốc kiện phá vỡ hợp đồng trị giá 1,6 triệu đô la để quảng cáo cho Pangu Plaza, một tổ hợp khách sạn, đại siêu thị, văn phòng ở Bắc Kinh. Tại một buổi họp báo, Giám đốc điều hành của Pangu là Lu Tao nói rằng bị đối tác của Mỹ lừa và đe dọa sẽ đề nghị các nhà quản lý của Trung Quốc tẩy chay Transformers.

Nhà sản xuất "Transformer" tại Liên hoan phim Thượng Hải

Thế nhưng theo ông Ganis thì phía Jiaflix có ký một hợp đồng với Pangu tại Liên hoan phim Thượng Hải, chỉ đến khi phim chuẩn bị được phát hành thì phía Pangu mới làm ầm lên rằng “có một hợp đồng khác” - một hợp đồng chưa bao giờ được ký và cũng chẳng có trong bất kỳ thỏa thuận nào.

Tranh chấp chỉ kết thúc khi Phó Chủ tịch Paramount, Rob Moore và đạo diễn Michael Bay bay tới Trung Quốc với một buổi ra mắt phim được tổ chức ở Bắc Kinh và tất nhiên là không thể thiếu mô hình robot Bumblebee ở sảnh khách sạn Pangu. Cuối cùng, Transformers: Age of Extinction cũng đã thu về tới 320 triệu đô la Mỹ tại thị trường Trung Quốc, trên tổng số 858,6 triệu đô doanh thu ngoài nước Mỹ.

Trong một phòng chiếu phim 3D “Transformers: Age of Extinction” ở Trung Quốc

Nhưng dù có những thách thức như vậy, các nhà sản xuất phim Hollywood vẫn không thể bỏ qua thị trường Trung Quốc, nơi hoàn toàn có thể cứu những bộ phim bị chê là dở nhất ở Mỹ. Một ví dụ như Terminator Genysis (Tạm dịch: Kẻ hủy diệt) công chiếu hồi tháng 7 vừa qua đã thất bại ở thị trường Mỹ, nhưng lại thu được tới 27 triệu đô la Mỹ ngay ngày đầu tiên công chiếu tại Trung Quốc.

Theo Jeffrey Katzenberg, giám đốc điều hành DreamWorks Animation, trong khi thị trường phim Mỹ đã gần như bão hòa thì thị trường Trung Quốc vẫn còn sự tăng trưởng rất lớn. Tầng lớp trung lưu ở Trung Quốc thậm chí còn lớn hơn toàn bộ dân số Mỹ. Tuy nhiên, sự quan tâm của các đối tác tiềm năng ở Trung Quốc với các nhà sản xuất phim Hollywood luôn luôn bao gồm cả bá mộng tranh thủ hợp tác để học lỏm khả năng chuyên môn, nâng cao năng lực cạnh trah trên thị trường toàn cầu của ngành sản xuất phim trong nước. Các nhà sản xuất phim Trung Quốc thiếu kinh nghiệm trong việc quảng bá và phát hành phim, tuyển dụng nhân tài, cấp phép bản quyền truyền hình và những chi tiết quan trọng khác của công nghệ làm phim. Vì vậy, việc hợp tác với các nhà làm phim Mỹ giúp họ có thể tranh thủ kinh nghiệm của các đối tác và thu hẹp khoảng cách kiến thức.

“Điều mà Trung Quốc luôn hướng tới đó là xây dựng nền sản xuất phim của riêng mình” - Katzenberg kết luận.