Đại biểu quốc hội kiến nghị siết chặt minh bạch trong tuyển dụng, điều chuyển giáo viên

Bảo đảm minh bạch trong tuyển dụng và thuyên chuyển giáo viên

Tại phiên thảo luận, nhiều đại biểu thống nhất cho rằng việc ban hành Nghị quyết là cần thiết nhằm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các quan điểm, mục tiêu và giải pháp đột phá của Nghị quyết 71; đồng thời tạo hành lang pháp lý vượt trội để Chính phủ, bộ ngành và địa phương triển khai đồng bộ từ năm 2026. Tuy vậy, các đại biểu đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục hoàn thiện thể chế, đặc biệt là quy định về tuyển dụng, điều động và thuyên chuyển giáo viên để bảo đảm công khai, minh bạch và phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Đại biểu Phạm Hùng Thắng (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) phát biểu.

Góp ý về nhóm chính sách phát triển nguồn nhân lực ngành giáo dục, đại biểu Phạm Hùng Thắng (Ninh Bình) bày tỏ đồng tình với chủ trương phân cấp, giao quyền cho Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo trong tuyển dụng, tiếp nhận, bố trí và điều động giáo viên, cán bộ quản lý và nhân viên tại các cơ sở giáo dục công lập.

Tuy nhiên, đại biểu nhấn mạnh cần có các quy định rõ ràng hơn để bảo đảm tính công khai, minh bạch và công bằng trong tất cả các khâu nhân sự; đồng thời quy định chặt chẽ cơ chế phối hợp giữa Sở Giáo dục và Đào tạo với chính quyền cấp xã - nơi cử đi và nơi tiếp nhận nhân sự. Điều này nhằm hạn chế nguy cơ lạm quyền, tiêu cực và những vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện.

Cùng quan điểm, đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) khẳng định yếu tố quyết định chất lượng giáo dục trước hết phải là đội ngũ giáo viên chất lượng, tâm huyết, vì vậy khâu tuyển dụng phải đặt thi tuyển làm trọng tâm.

Theo đại biểu Cường, “nếu giao Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức một kỳ thi tuyển chung cho tất cả các trường thì sẽ tạo được mặt bằng đánh giá thống nhất, loại bỏ những ứng viên không đáp ứng tiêu chuẩn. Trên cơ sở kết quả thi, các trường chỉ cần lựa chọn theo thứ tự điểm từ cao xuống thấp.”

Theo đại biểu, việc để từng trường hoặc từng xã tự tổ chức thi tuyển sẽ phát sinh rất nhiều hạn chế: chi phí lớn, chênh lệch chất lượng đề thi, nguy cơ không công bằng và gây áp lực cho thí sinh phải thi đi thi lại nhiều lần. Vì vậy, ông đề nghị thống nhất tổ chức một kỳ thi tập trung toàn tỉnh, đồng thời cần có cơ chế đủ mạnh để điều chuyển giáo viên từ nơi thừa sang nơi thiếu.

Lo ngại thiếu hụt nhân lực giáo dục ở cấp xã

Liên quan đến quy định phân cấp thẩm quyền cho Chủ tịch UBND cấp xã trong điều động và thuyên chuyển giáo viên, đại biểu Triệu Thị Ngọc Diễm (Cần Thơ) bày tỏ nhiều băn khoăn.

Đại biểu Triệu Thị Ngọc Diễm (Cần Thơ) phát biểu tại phiên thảo luận

Theo đại biểu Diễm, hiện cấp xã không có cơ quan chuyên môn giáo dục, chỉ có một công chức phụ trách lĩnh vực văn hóa - xã hội. Trong khi đó, việc điều động, bố trí và thay đổi vị trí việc làm của giáo viên đòi hỏi đánh giá toàn diện về chuyên môn, phẩm chất, năng lực và chiều hướng phát triển, gắn chặt với hệ thống quản trị nhân sự ngành giáo dục vốn thuộc thẩm quyền của Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo.

Đại biểu cho rằng nếu chuyển toàn bộ thẩm quyền này về cấp xã sẽ dẫn tới nguy cơ công tác nhân sự thiếu tính thuyết phục, thiếu thông tin đánh giá đa chiều, thậm chí không phù hợp với tinh thần Nghị quyết 71 là “gắn quản lý chuyên môn với quản lý nhân sự và tài chính”.

Từ thực tế trên, đại biểu Diễm đề xuất: Vẫn giao Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện quyền điều động, thuyên chuyển nhân sự theo mô hình chính quyền 2 cấp; Nhưng không tách khỏi sự giám sát, quản lý chuyên môn của Sở Giáo dục và Đào tạo; Cần thiết lập cơ chế phối hợp chặt chẽ, phân cấp từng phần để bảo đảm thống nhất trong đánh giá cán bộ và quản lý đội ngũ giáo viên.

Các đại biểu Quốc hội đều thống nhất rằng quản trị nhân lực là trụ cột của đột phá giáo dục theo tinh thần Nghị quyết 71-NQ/TW. Vì vậy, việc hoàn thiện cơ chế về tuyển dụng, đánh giá và điều động giáo viên cần được thiết kế một cách minh bạch, thống nhất, khả thi, bảo đảm chất lượng đội ngũ và phù hợp với đặc thù mô hình chính quyền địa phương hiện nay.