94 năm đồng hành cùng dân tộc

94 năm qua, nước ta đã xây dựng được một nền báo chí cách mạng và đội ngũ nhà báo cách mạng lớn mạnh, góp phần quan trọng vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng thời góp phần tích cực vào công cuộc đổi mới hiện nay.

Phóng viên tác nghiệp tại Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều

Chúng ta có Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhà báo vĩ đại, Người đã để lại cho báo chí nhiều bài học sâu sắc. Trong bức thư ngày 25-5-1947 gửi trí thức Nam Bộ, trong đó có các nhà báo, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Ngòi bút của các bạn cũng là những vũ khí sắc bén trong sự nghiệp phò chính, trừ tà, mà anh em văn hóa và trí thức phải làm cũng như là những chiến sĩ anh dũng trong công cuộc kháng chiến để tranh lại quyền thống nhất và độc lập cho Tổ quốc”.

Đảng Cộng sản Việt Nam luôn luôn quan tâm xây dựng và phát triển nền báo chí cách mạng để báo chí trở thành công cụ đắc lực, vũ khí tư tưởng sắc bén, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Vì vậy, những người làm báo cách mạng phải có phẩm chất chính trị, trách nhiệm công dân, phục vụ lợi ích chân chính của nhân dân, dân tộc. Đồng thời, người làm báo phải rèn cho mình “bút sắc, lòng trong”, trung với Đảng, hiếu với dân, chống lại những tư tưởng phản động, những thói hư tật xấu trong xã hội, góp phần nhân rộng các điển hình tiên tiến.

Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và chống đế quốc Mỹ, báo chí cách mạng đã có những đóng góp to lớn, tuyên truyền, cổ vũ quân và dân ta vượt qua mọi hy sinh, gian khổ để chiến đấu giành độc lập, tự do cho Tổ quốc. Đồng thời, báo chí cách mạng phản ánh kịp thời không khí thi đua sản xuất trên các lĩnh vực ở hậu phương, đóng góp lớn lao của nhân dân cho hai cuộc kháng chiến. Đã có hàng trăm nhà báo vừa tác nghiệp, vừa trực tiếp cầm súng chiến đấu và hy sinh trên các chiến trường. Nhiều cơ quan báo chí và một số nhà báo đã được tuyên dương Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Đặc biệt, nhiều nhà báo đã trưởng thành, giữ những cương vị lãnh đạo quan trọng của Đảng và Nhà nước.

Bước vào thời kỳ đổi mới cùng đất nước, báo chí cách mạng đã nhanh chóng thay đổi, phù hợp với giai đoạn mới của cách mạng, thực sự trở thành công cụ đắc lực góp phần vào công cuộc đổi mới của đất nước.

Trong quá trình đổi mới, báo chí cũng “trăm hoa đua nở”. Quá nhiều báo và tạp chí ra đời, gây khó khăn cho công tác quản lý và định hướng tuyên truyền. Và, cũng vì quá nhiều ấn phẩm báo chí, người đọc không biết chọn lọc và nên đọc báo nào, xem đài gì. Báo điện tử và báo mạng đủ loại bước vào thời kỳ cạnh tranh quyết liệt, đời sống của cán bộ, phóng viên gặp nhiều khó khăn. Bây giờ, với chủ trương quy hoạch lại báo chí, số lượng báo, đài sẽ giảm và yêu cầu đổi mới của báo chí trở thành thách thức lớn đối với người làm báo.

Trước hết, các báo, đài phải bám sát tôn chỉ, mục đích, không lấn sân và quá nhiều thông tin trùng lặp nhau. Hơn nữa, những tin, bài, ảnh giật gân, câu khách rẻ tiền cũng phải hạn chế tối đa và cần có chế tài xử phạt thích đáng. Chắc chắn, quy luật tự đào thải sẽ diễn ra, báo nào không tự cân đối được kinh phí, bảo đảm đời sống và không có bạn đọc sẽ tự triệt tiêu.

Đội ngũ người làm báo, trong trào lưu phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, càng phải ra sức học tập, nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ mới. Nhiều báo đã tự đào tạo, nâng cấp phóng viên đa năng, có thể vừa viết, vừa quay phim, chụp ảnh, đồng thời sử dụng thành thạo công nghệ thông tin hiện đại.

Làm báo là làm chính trị. Vì vậy, đội ngũ phóng viên, bên cạnh nâng cao trình độ nghiệp vụ thì phải luôn luôn trau dồi nhãn quan chính trị, có đủ năng lực phân biệt đúng, sai những luồng tư tưởng mới phát sinh. Bên cạnh đó, phóng viên phải tự giác học hỏi, tiếp thu những kiến thức mới, cập nhật những thông tin liên quan đến lĩnh vực mà mình được phân công theo dõi. Bằng cấp chỉ là một tiêu chí “cần”, còn tri thức và kỹ năng hình thành từ thực tiễn mới là tiêu chí “đủ” để hành nghề. Người làm báo không quan tâm tới những điều đó cũng sẽ bị nghề đào thải.

Như vậy, có thể thấy rằng, xã hội càng tiến lên hiện đại, cơn bão thông tin càng bùng nổ thì người làm báo cũng phải nhanh nhạy hòa nhập và đáp ứng nhu cầu của bạn đọc. Thách thức đó đã ở ngay trước mắt.