3 triệu người không còn phải đóng thuế thu nhập cá nhân

Giảm nghĩa vụ đóng góp cho người lao động

Theo tính toán của cơ quan thuế, đến thời điểm Luật mới có hiệu lực (1/7/2013), dự kiến hơn 2 triệu người đang nộp thuế thu nhập từ tiền lương tiền công, từ kinh doanh ở bậc 1, bậc 2 sẽ không thuộc đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân, người nộp thuế ở bậc 3, bậc 4 cũng giảm số thuế nộp đáng kể.

Cụ thể, Luật Thuế thu nhập cá nhân sẽ giảm mức đóng góp thuế thông qua việc nâng mức giảm trừ gia cảnh (GTGC) cho người nộp thuế từ 4 lên 9 triệu đồng/tháng; mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc mà người nộp thuế có trách nhiệm nuôi dưỡng, cấp dưỡng từ 1,6 lên 3,6 triệu đồng/người/tháng.

Việc nâng mức chịu thuế lên 9 triệu đã giảm gánh nặng đóng góp cho người dân.

Với mức giảm trừ này thì một cá nhân có 1 người phụ thuộc, với mức thu nhập 10 triệu đồng/tháng, trước đây nộp thuế 220.000 đồng/tháng thì nay sẽ không phải nộp. Bên cạnh đó, nếu trước kia thu nhập bình quân để xác định người phụ thuộc ở mức 500.000 đồng/tháng, thì nay  được nâng lên 1 triệu đồng/tháng.

Trước đó, khi Chính phủ đề xuất mức khởi điểm chịu thuế thu nhập cá nhân lên 9 triệu đồng thì Tiểu ban Chính sách và thu ngân sách (thuộc Ủy ban Tài chính Ngân sách Quốc hội) lại cho rằng chỉ nên nâng mức khởi điểm chịu thuế lên 7 triệu.

Bởi theo báo cáo của Tiểu ban Chính sách và thu ngân sách vào cuối năm 2012, nếu áp dụng mức khởi điểm chịu thuế lên 9 triệu đồng, sẽ có thể “sẽ thu hẹp số lượng người nộp thuế, làm sai lệch bản chất thuế thu nhập cá nhân; ảnh hưởng đến nguồn thu NSNN”.

Bởi theo tính toán của Ủy ban kinh tế ngân sách Quốc hội, số người phải nộp thuế thu nhập (theo phương án 9 triệu) sẽ chỉ còn khoảng 1 triệu người, thay vì gần 4 triệu người như hiện nay; vì thế, nguồn thu ngân sách mỗi năm giảm khoảng 4.000 – 5.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trong bối cảnh nền kinh tế đang khó khăn như hiện nay, cần tạo điều kiện chia sẻ khó khăn với người dân và làm sao để khuyến khích người dân lao động, tiêu dùng và khoan thi sức dân một cách tối đa.

Cũng liên quan đến người phụ thuộc, lần đầu tiên Tổng cục Thuế sẽ cấp mã số thuế (MST) cho đối tượng này kể từ ngày 1/7/2013 dựa trên thông tin đăng ký GTGC của người nộp thuế. Người nộp thuế chỉ phải đăng ký giảm trừ cho bản thân và người phụ thuộc 1 lần trong suốt thời gian tính GTGC và chỉ đăng ký lại khi có sự thay đổi về người phụ thuộc và thay đổi nơi làm việc. 

Thêm khoản phụ cấp, trợ cấp được miễn thuế

Tại nghị định mới sắp được ban hành sẽ hướng dẫn chi tiết một loạt khoản phụ cấp, trợ cấp mang tính chất đền ơn đáp nghĩa, bảo trợ xã hội, bù đắp sẽ được loại ra khi tính thu nhập chịu thuế. Cụ thể, đó là trợ cấp, phụ cấp ưu đãi hằng tháng và trợ cấp một lần theo quy định của pháp luật về người có công, đối tượng tham gia kháng chiến bảo vệ Tổ quốc; phụ cấp quốc phòng an ninh; phụ cấp độc hại nguy hiểm; trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận con nuôi…

Bên cạnh đó, để khuyến khích và tạo hành lang pháp lý cho việc hình thành Quỹ hưu trí tự nguyện, nghị định cho phép cá nhân có thu nhập từ kinh doanh, tiền lương tiền công được trừ ra khỏi thu nhập tính thuế đối với khoản đóng góp vào Quỹ hưu trí tự nguyện, mức đóng tối đa không quá 1 triệu đồng/tháng (12 triệu đồng/năm). Đồng thời, miễn thuế đối với khoản tiền lương hưu mà cá nhân sẽ nhận được từ quỹ này chi trả hằng tháng.

Sẽ có khoảng 3 triệu người ra khỏi đối tượng phải nộp thuế TNCN.

Để tránh trường hợp các cá nhân vi phạm pháp luật vì không khai quyết toán thuế do không muốn hoàn thuế (vì số tiền quá nhỏ chẳng hạn), nghị định sửa theo hướng, trong các trường hợp: cá nhân có số thuế phải nộp nhỏ hơn số thuế đã tạm nộp hằng quý mà không có yêu cầu hoàn thuế hoặc trừ thuế vào kỳ sau; cá nhân có thu nhập từ tiền công, tiền lương phát sinh thường xuyên tại một đơn vị mà có thêm thu nhập vãng lai ở các nơi khác bình quân tháng trong năm không quá 10 triệu đồng/tháng đã được đơn vị chi trả khấu trừ thuế tại nguồn nếu không có nhu cầu thì không quyết toán thuế đối với phần thu nhập này.

Luật thuế thu nhập cá nhân đã có hiệu lực thi hành từ 01/01/2009. Sau hơn 04 năm thực hiện, nhằm tạo đòn bẩy tài chính để khuyến khích, kích thích người lao động - những người trực tiếp làm ra thu nhập có thêm tích lũy, từ đó lao động sáng tạo hơn, tích cực hơn, chất lượng, hiệu quả cao hơn. Vì thế, Quốc hội đã sửa 6 điều trong tổng số 35 điều của Luật thuế TNCN số 04/2007.

Có thể nói, Luật Thuế TNCN sửa đổi, bổ sung  đã thể hiện tinh thần "khoan sức dân", giảm nghĩa vụ đóng góp, nghĩa vụ nộp thuế của người lao động trong ngắn hạn nhưng lại bồi dưỡng nguồn thu trong dài hạn và giảm bớt các thủ tục hành chính về thuế cho người nộp thuế khi thực hiện kê khai, quyết toán thuế TNCN.

An Khánh