50 năm sau vụ ám sát Kennedy: Đâu là sự thật?

Tổng thống Mỹ J.F. Kennedy trên bìa tuần san Le Nouvel Observateur

Tuần san Le Nouvel Observateur dành ưu tiên đặc biệt cho vị Tổng thống này. Tờ báo chạy tựa lớn trên trang nhất: “JFK: Sự thật”. Tờ báo dẫn lời một sử gia Mỹ nhận định về sự thật vụ ám sát Kennedy, theo đó vụ ám sát này là “một hố đen lịch sử”. Tức là, 50 năm đã trôi qua mà cái chết của cựu Tổng thống Kennedy vẫn còn bí ẩn. Chính quyền thì có giả thuyết của chính quyền, xã hội thì có giả thuyết của xã hội, các sử gia thì có giả thuyết của sử gia. Và từ đó đến nay, đã có hàng chục ngàn đầu sách viết về vụ việt, nhưng sự thật về vụ ám sát vẫn chỉ là những phán đoán.

Theo Hiến pháp Mỹ, Phó Tổng thống lúc ấy là ông Lyndon B. Johnson đã lên thay chức Tổng thống. Ông này đã cho thành lập một ban điều tra về vụ ám sát Kennedy. Và theo điều tra, thì thủ phạm là một người đàn ông mang tên Lee Harvey Oswald. Tuy nhiên, người này đã bị bắn chết sau đó vài ngày tại đồn cảnh sát, và nguyên nhân vì sau người này bị bắn chết lại cũng là một bí ẩn.

Tờ báo lược lại nhiều giả thuyết cho rằng, vụ ám sát nằm trong một âm mưu chống lại Kennedy. Thế nhưng, âm mưu này do ai dàn dựng thì cũng lại là một bí ẩn: Do CIA phản đối việc ông Kennedy muốn giảm bớt quyền lực của cơ quan này? Do Phó Tổng thống Johnson vì ông này muốn leo lên ghế Tổng thống? Do các thế lực thù địch bên ngoài?… Nói chung là một âm mưu, và tờ báo dẫn lời một giáo sư sử học Mỹ đưa ra một nghi ngờ đáng chú ý: Tại Dallas, lúc đó có 28 nhân viên mật vụ, thế nhưng, chỉ có 12 người là có mặt trong đoàn xe hộ tống Tổng thống Kennedy trước một đám đông dân chúng lên đến 200.000 người, và trong khi có rất nhiều cửa sổ được mở rất thuận lợi cho việc bắn tỉa.

Bàn về sự nghiệp của ông Kennedy, tờ báo dẫn lời các sử gia cho rằng, nếu ông không mất sớm, thì trong nhiệm kỳ Tổng thống của mình, ông có thể làm được nhiều việc lợi ích cho nước Mỹ.

Theo một thăm dò về hai năm làm chủ Nhà Trắng của ông Kennedy, thì những câu trả lời của người Mỹ thường là những từ tốt đẹp như: “Có sự thay đổi”, “lạc quan”, “lý tưởng”, “phát triển”… Giải thích cho nguyên nhân cựu Tổng thống Kennedy được lòng dân Mỹ, Le Nouvel Observateur cho rằng, ngoài những phẩm chất như thông minh, có tài ăn nói thuyết phục và lôi kéo quần chúng, cựu Tổng thống Kennedy còn được biết đến là “một Tổng thống can đảm”, là người khởi xướng và thúc đẩy mạnh mẽ lập trường xoa dịu quan hệ với Liên Xô, là người đấu tranh bảo vệ quyền công dân, là người phản đối việc Mỹ can thiệp sâu vào chiến tranh Việt Nam. Tờ báo còn cho rằng: “Nếu ông Kennedy có thể làm hai nhiệm kỳ Tổng thống, thì nước Mỹ đã đi theo một hướng khác”.