Triển vọng lĩnh vực E&P quốc tế: Nhiều thách thức, nhưng vẫn có điểm sáng

Ngành thăm dò & khai thác dầu khí quốc tế (International E&P) đã giảm tới 50,7%, trong khi toàn bộ ngành năng lượng chỉ giảm 2,2%. Ảnh AFP

Về dài hạn, ngành còn đối mặt với rủi ro lớn hơn khi năng lượng sạch và xe điện ngày càng được ưa chuộng, dần làm giảm nhu cầu với nhiên liệu hóa thạch. Tuy vậy, không phải tất cả đều ảm đạm. Một số yếu tố địa chính trị, chẳng hạn như khả năng Mỹ áp thuế lên dầu thô từ Venezuela, có thể khiến nguồn cung bị siết lại, từ đó hỗ trợ giá dầu.

Đáng chú ý, hiện ngành này đang được giao dịch ở mức định giá thấp hơn nhiều so với trung bình lịch sử và toàn ngành năng lượng. Với những nhà đầu tư sẵn sàng nhìn xa hơn biến động ngắn hạn, một số doanh nghiệp nổi bật đáng chú ý trong giai đoạn phục hồi như Harbour Energy (HBRIY), Tullow Oil (TUWOY) và Capricorn Energy (CRNCY).

Tổng quan ngành

Ngành thăm dò và khai thác dầu khí quốc tế bao gồm các công ty chủ yếu hoạt động ngoài nước Mỹ, tập trung vào mảng thăm dò và khai thác dầu khí. Các doanh nghiệp này phát hiện các mỏ dầu khí, khoan giếng, khai thác và bán dầu khí thô – nguyên liệu sau đó sẽ được tinh chế thành các sản phẩm như xăng, dầu nhiên liệu, dầu chưng cất.

Yếu tố then chốt chi phối ngành này chính là cung - cầu của thị trường dầu khí. Cụ thể, dòng tiền của các nhà khai thác phụ thuộc vào giá bán thực tế của các mặt hàng năng lượng. Trên thực tế, tất cả công ty E&P đều chịu ảnh hưởng lớn từ biến động giá của thị trường năng lượng.

Giá bán thay đổi sẽ ảnh hưởng đến lợi suất trên danh mục giếng khoan của họ và buộc họ điều chỉnh tốc độ tăng trưởng sản lượng. Bên cạnh đó, họ cũng phải đối mặt với rủi ro từ hoạt động thăm dò – khi kết quả khoan giếng không phải lúc nào cũng chắc chắn.

4 xu hướng đầu tư đáng chú ý trong ngành dầu khí quốc tế

Xung đột thương mại và cú sốc thuế quan làm giảm nhu cầu dầu toàn cầu

Các chính sách thuế diện rộng do chính quyền Trump ban hành đang phủ bóng lên thị trường năng lượng. Với mức thuế áp lên các đối tác thương mại chủ chốt dao động từ 10% đến 34%, nhiều tổ chức đã phải điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Thương mại toàn cầu bị gián đoạn có thể kéo theo hoạt động khai thác công nghiệp và nhu cầu nhiên liệu giảm mạnh. Trong khi đó, Trung Quốc đã đáp trả bằng cách áp thêm thuế lên hàng hóa của Mỹ, bao gồm cả năng lượng, khiến giá dầu Brent chịu áp lực giảm.

OPEC+ tăng sản lượng gây lo ngại dư cung

Trong tháng 5, OPEC+ đã bất ngờ nâng sản lượng thêm 411.000 thùng/ngày – gấp ba lần dự kiến – tạo sức ép không nhỏ lên giá dầu Brent. Động thái này, chủ yếu đến từ 8 nhà khai thác lớn bao gồm Ả Rập Xê-út và Nga, diễn ra trong thời điểm thị trường toàn cầu còn nhiều bất ổn. Khi công suất dự phòng vẫn còn lớn và nguồn cung tiếp tục tăng, lo ngại dư thừa nguồn cung ngày càng rõ nét.

Rủi ro thuế quan dầu của Venezuela làm thắt chặt nguồn cung toàn cầu

Nếu Mỹ áp thuế với các quốc gia nhập khẩu dầu từ Venezuela, nguồn cung toàn cầu có thể bị gián đoạn cục bộ. Dù khối lượng xuất khẩu từ Venezuela không quá lớn, nhưng sự thay đổi dòng chảy thương mại có thể làm tăng chi phí và thúc đẩy nhu cầu với các nguồn cung thay thế – qua đó hỗ trợ giá dầu Brent. Nhà đầu tư cần lưu ý rằng, ngay cả những biến động địa chính trị nhỏ cũng có thể đẩy giá dầu lên, nếu nguồn cung tại các thị trường trọng yếu bị siết lại.

Chuyển dịch sang năng lượng sạch là rủi ro dài hạn

Thế giới đang ngày càng nghiêng về năng lượng tái tạo và xe điện (EV). Khi chi phí năng lượng sạch giảm và chính sách hỗ trợ ngày càng mạnh, nhu cầu dầu trong dài hạn có nguy cơ giảm sút. Nếu xu hướng này tiếp diễn, tiêu thụ dầu có thể sụt giảm đáng kể trong 5 đến 10 năm tới. Tuy nhiên, cơ sở hạ tầng cho năng lượng tái tạo vẫn đang trong giai đoạn phát triển và chưa thể thay thế ngay lập tức.

Triển vọng ảm đạm

Hiện tại, ngành dầu khí – thăm dò & khai thác quốc tế (International E&P) đang được Zacks xếp hạng 158 trên tổng số 245 ngành, tức nằm trong nhóm 36% thấp nhất.

Xếp hạng ngành của Zacks được tính dựa trên trung bình xếp hạng của tất cả cổ phiếu trong ngành. Và với vị trí hiện tại, điều này cho thấy ngành đang gặp nhiều khó khăn trong ngắn hạn. Theo thống kê của Zacks, 50% ngành có thứ hạng cao nhất thường có hiệu suất vượt trội gấp hơn 2 lần so với 50% ngành có thứ hạng thấp nhất.

Nguyên nhân khiến ngành này rơi vào nhóm xếp hạng thấp là do triển vọng lợi nhuận của các công ty trong ngành nhìn chung không khả quan. Dựa trên các điều chỉnh dự báo thu nhập gần đây, có thể thấy giới phân tích đang ngày càng bi quan về khả năng tăng trưởng của nhóm này. Cụ thể, dự báo lợi nhuận ngành cho năm 2025 đã giảm tới 93,7% so với một năm trước.

Dù triển vọng ngắn hạn khá ảm đạm, vẫn có một số cổ phiếu đáng để cân nhắc đưa vào danh mục đầu tư. Tuy nhiên, trước tiên, hãy cùng nhìn lại hiệu suất sinh lời và mức định giá hiện tại của ngành này.

Trong vòng một năm qua, ngành thăm dò và khai thác dầu khí quốc tế hoạt động kém hơn đáng kể so với cả ngành dầu khí – năng lượng nói chung và chỉ số tổng hợp S&P 500.

Cụ thể, ngành này đã giảm tới 50,7%, trong khi toàn bộ ngành năng lượng chỉ giảm 2,2%, và chỉ số S&P 500 thì tăng 10,7%.

Với đặc thù là ngành có tỷ lệ nợ vay cao, các công ty dầu khí thường được định giá dựa trên chỉ số EV/EBITDA (giá trị doanh nghiệp trên lợi nhuận trước lãi vay, thuế, khấu hao). Đây là thước đo phù hợp cho các doanh nghiệp cần nhiều vốn đầu tư, vì nó phản ánh cả nợ và vốn chủ sở hữu, đồng thời loại bỏ ảnh hưởng từ cấu trúc vốn và chi phí phi tiền mặt.

Hiện tại, tỷ lệ EV/EBITDA của ngành là 3,96 lần, thấp hơn đáng kể so với mức 16,75 lần của chỉ số S&P 500, và cũng thấp hơn mức 4,84 lần của toàn ngành năng lượng.

Trong 5 năm qua, chỉ số EV/EBITDA của ngành này từng dao động từ mức thấp nhất là 2,23 lần đến cao nhất là 9,60 lần, với mức trung vị là 4,21 lần.

Brazil siết chặt quy định về E&P ngoài khơi

Luật sửa đổi dầu khí tác động gì tới hoạt động E&P của Ấn Độ?

Các công ty dầu khí cảnh báo “bất ổn” trong hoạt động E&P ở Mỹ