Tiêu thụ than năm 2018: Cung - cầu biến động lớn

Cung cấp đủ than theo hợp đồng

Theo hợp đồng đã ký, năm 2018, TKV cung cấp 2,6 triệu tấn than cho NMNĐ Quảng Ninh. Đến nay, TKV đã cấp 2,605 triệu tấn, hoàn thành khối lượng theo hợp đồng. Phần tăng thêm, TKV và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã bàn bạc, thống nhất: Trong tháng 12/2018, TKV cấp tiếp khoảng 200.000 tấn. Dự kiến cả năm 2018 là 2,83 triệu tấn, tăng 21% so với năm 2017.

Trong các cuộc họp ngày 12/11/2018 và 14/11/2018 do Thứ trưởng Bộ Công Thương chủ trì, TKV và Tổng Công ty Đông Bắc đã cam kết cấp đủ than theo hợp đồng đã ký cho các NMNĐ sản xuất, tuy nhiên không thể bảo đảm cho các NMNĐ tăng lượng dự trữ tồn kho theo yêu cầu. Ngoài ra, NMNĐ Quảng Ninh là một trong những nhà máy của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) chưa ký hợp đồng dài hạn với TKV về cung cấp than. Do đó, TKV chưa có cơ sở để cân đối nhu cầu của nhà máy trong dài hạn. Thời gian tới, hai bên cần phải thống nhất ký hợp đồng cung cấp than dài hạn để chủ động về nguồn cung than cho nhà máy và TKV chủ động bố trí sản xuất.

TKV đảm bảo cung cấp đủ than theo đúng hợp đồng đã ký

Ngày 28/11/2018, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng đã có cuộc họp với các bộ, ngành, EVN, TKV để nghe báo cáo về tình hình cung cấp than cho các NMNĐ. Theo đó, từ đầu năm, các NMNĐ than của EVN đã ký hợp đồng mua bán than với TKV và Tổng Công ty Đông Bắc với tổng khối lượng 23 triệu tấn. Đến thời điểm hiện tại, TKV và Tổng Công ty Đông Bắc đã cung cấp 20,46 triệu tấn, bằng 89% khối lượng theo hợp đồng.

Phó Thủ tướng cho rằng, trên cơ sở hợp đồng đã ký, dứt khoát không để thiếu điện vì lý do cung ứng than. Phó Thủ tướng yêu cầu EVN và TKV thực hiện các giải pháp để bảo đảm cung ứng đủ than cho sản xuất điện ổn định trong những tháng cuối năm 2018 và chuẩn bị các tình huống cho năm 2019.

Nhu cầu than cho điện tăng mạnh

Trên cơ sở thực hiện năm 2017, dự báo thị trường, năng lực sản xuất và tồn kho, TKV xây dựng kế hoạch năm 2018 với sản lượng than tiêu thụ là 36 triệu tấn, trong đó than cung cấp cho sản xuất điện 26,5 triệu tấn. Tuy nhiên, thực tế nhu cầu tiêu thụ than năm 2018 tăng cao do các nguyên nhân: Thủy điện và nhiệt điện khí giảm huy động nên nhu cầu nhiệt điện than tăng mạnh. Các nhà máy điện có nhu cầu than nhiều hơn so với hợp đồng đã ký, tăng tới 5,4 triệu tấn than so với 2017, đây là nguyên nhân chính.

Mặt khác, giá than thế giới cao hơn so với than sản xuất trong nước 5-10 USD/tấn tùy chủng loại, khiến các hộ tiêu thụ lớn như: điện, xi măng, hóa chất, thép chuyển sang mua than từ TKV làm cung - cầu thay đổi nhanh.

Việc nhiều NMNĐ cùng tăng nhu cầu than và tăng đồng loạt cùng một thời điểm, trong điều kiện thời tiết diễn biến phức tạp, đã gây ra rất nhiều khó khăn cho TKV trong việc tổ chức sản xuất, chế biến than để cung cấp.

Triển khai đồng bộ nhiều giải pháp

Tiêu thụ than 11 tháng năm 2018 của TKV đạt 37,39 triệu tấn, bằng 103,9% kế hoạch (đạt 95,9% KH điều chỉnh) và bằng 117% so với cùng kỳ năm 2017. Trong đó, than cung cấp than cho các NMNĐ 26,9 triệu tấn, vượt kế hoạch cả năm (103%) và bằng 126% so với cùng kỳ năm 2017. Đến nay, TKV đã hoàn thành kế hoạch tiêu thụ năm 2018 mà HĐTV đã giao.

Dự kiến sản lượng than tiêu thụ của TKV năm 2018 là 40 triệu tấn, tăng 4 triệu tấn so với kế hoạch đầu năm. Trong đó, than cho điện 29 triệu tấn, tăng 5,4 triệu tấn so với năm 2017.

Hiện nay, TKV đã triển khai nhiều giải pháp: Huy động tối đa tồn kho, bao gồm cả than dự trữ chiến lược; khẩn trương nhập khẩu hơn 0,5 triệu tấn than các loại để pha trộn và cung cấp cho các hộ tiêu thụ, trong đó đặc biệt là NMNĐ Thái Bình 1; điều chỉnh tăng kế hoạch sản xuất thêm 1,5 triệu tấn than nguyên khai; phát động thi đua 90 ngày đêm sản xuất và tiêu thụ than quý IV/2018...

Nhu cầu than cho sản xuất điện thời gian qua biến động rất lớn và phụ thuộc rất nhiều vào việc huy động các NMNĐ than. Trong trường hợp giảm huy động các NMNĐ than, lượng than tiêu thụ sẽ giảm rất mạnh. Do vậy cần phải có cam kết của các NMNĐ về việc nhận đủ than theo hợp đồng, kể cả trong trường hợp giảm phát để TKV có thể chủ động trong sản xuất, đầu tư.

Do giá bán than cho các hộ điện hiện nay thấp hơn giá thị trường và thấp hơn nhiều so với giá than nhập khẩu, nên cần sớm có chính sách giá đối với than pha trộn từ than nhập khẩu với than trong nước sản xuất để TKV và Tổng Công ty Đông Bắc chủ động tính toán phương án nhập khẩu than ngay từ đầu năm 2019.