Hàng tỉ USD “chảy” sang Mỹ để... mua nhà

Hiệp hội Quốc gia chuyên viên địa ốc Mỹ (NAR) vừa công bố báo cáo “Hồ sơ hoạt động quốc tế về bất động sản tại Mỹ năm 2017”. Báo cáo cho thấy, từ tháng 4-2016 đến tháng 3-2017, người Việt đã chi khoảng 3,06 tỉ USD để mua nhà tại Mỹ. Đáng chú ý, trong danh sách này, Việt Nam nằm trong nhóm 10 quốc gia chi tiền mua nhà ở Mỹ nhiều nhất, xếp ở vị trí thứ 6, tăng 2 bậc so với năm 2016.

Trước thông tin này, nhiều người băn khoăn cho rằng, khi mua nhà ở nước ngoài thì người Việt chuyển tiền bằng cách nào. Bởi theo quy định hiện nay, người Việt muốn chuyển tiền ra nước ngoài cần đáp ứng một số điều kiện, một số giao dịch được luật pháp cho phép, như mang tối đa 5.000USD, hoặc số tiền quy đổi tương đương khi qua cửa khẩu. Nếu số tiền mang theo lớn hơn con số này mà không xuất trình được giấy phép của ngân hàng thương mại, không chứng minh được nguồn gốc hợp pháp thì số tiền chênh lệch sẽ bị tịch thu sung công quỹ. Thậm chí, những trường hợp xuất cảnh mang theo ngoại tệ vượt quá mức quy định cho phép có giá trị lớn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vận chuyển trái phép tiền tệ.

Ngoài ra, Luật Quản lý ngoại hối cũng quy định, người Việt có thể chuyển tiền ra nước ngoài thông qua ngân hàng để thanh toán tiền chữa bệnh, tiền cho con đi du học... Tuy nhiên, số tiền này không quá lớn để có thể mua nhà.

Để làm rõ vấn đề này, Báo Năng lượng Mới đã có cuộc trao đổi với Luật sư Nguyễn Văn Hân - Công ty Luật Minh Bạch (Đoàn Luật sư Hà Nội).

Luật sư Nguyễn Văn Hân - Công ty Luật Minh Bạch

Luật sư Hân cho hay, việc người Việt chuyển hàng tỉ USD ra nước ngoài mua nhà về mặt pháp lý là rất khó thực hiện. Do vậy, có thể những người này đã dùng những cách thức chuyển tiền không chính thức (không thông qua hệ thống ngân hàng). Tuy nhiên, người chuyển tiền sẽ gặp rất nhiều rủi ro về mặt pháp lý tại Việt Nam cũng như tại quốc gia mà họ mua nhà.

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, để chuyển tiền ra nước ngoài một cách chính thức (qua hệ thống ngân hàng) sẽ cần rất nhiều thủ tục. Nhưng có nhiều người lựa chọn hình thức đầu tư ra nước ngoài, khi đó họ cần đáp ứng các điều kiện về việc xin cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài. Sau khi được cấp giấy chứng nhận đầu tư ra nước ngoài sẽ thực hiện các thủ tục liên quan đến việc chuyển tiền đầu tư ra nước ngoài, việc này là hoàn toàn hợp pháp.

“Thời gian qua, với thông tin người Việt chi hơn 3 tỉ USD để mua nhà ở Mỹ với phương thức chuyển tiền không chính thức, thiết nghĩ chúng ta cần tìm căn nguyên của việc này. Tại sao việc chuyển tiền qua con đường chính thức rất khó khăn và hạn chế nhưng người Việt vẫn có thể chuyển tiền ra nước ngoài với một số tiền lớn như vậy?” - Luật sư Hân nói.

Lý giải về điều này, Luật sư Hân phân tích, có thể là vấn đề liên quan đến số người Mỹ gốc Việt hiện nay rất lớn và những người này còn có quan hệ gia đình, họ hàng với người dân ở nước ta nên mới hình thành phương thức chuyển tiền không chính thức. Người Việt tại Mỹ muốn chuyển tiền về Việt Nam cho người thân, họ hàng và người Việt trong nước muốn chuyển tiền đến Mỹ để mua nhà, hai bên có thể thỏa thuận với nhau về phương thức nhận tiền làm sao để tiền không ra khỏi biên giới Mỹ hoặc Việt Nam. Thực tế cho thấy, có rất nhiều cá nhân, tổ chức có dịch vụ chuyển tiền (hoạt động không chính thức) hoạt động trong lĩnh vực này. Có nghĩa là bạn muốn chuyển tiền đi Mỹ, bạn chỉ cần nộp tiền VNĐ ở đầu Việt Nam còn đầu bên Mỹ sẽ có người trả tiền USD cho người thân của bạn.

“Đây là phương thức hoạt động chuyển tiền không chính thức và vi phạm pháp luật Việt Nam. Nhưng để phát hiện và xử lý những hành vi này là một điều rất khó khăn cho các cơ quan quản lý, nhất là trong thời đại bùng nổ công nghệ như hiện nay - Luật sư Nguyễn Văn Hân cho hay.