5 nhiệm vụ trọng tâm của ngành Công Thương

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải phát biểu tại Đại hội thi đua yêu nước lần thứ II của Bộ Công Thương.

Ngày 11-6-1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra lời kêu gọi thi đua ái quốc, động viên đồng bào và chiến sỹ cả nước chúng ta phát huy truyền thống thi đua yêu nước giải quyết những nhiệm vụ cấp bách của cả dân tộc. Phát huy truyền thống cao đẹp của dân tộc, từ đó đến nay, phong trào thi đua yêu nước của nhân dân ta đã và đang là động lực tinh thần quý báu tạo nên sức mạnh tổng hợp để đem lại những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trong gần 30 năm đổi mới, xâ dựng và bảo vệ tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa. Việt Nam chúng ta đã đạt được những thành tựu to lớn được cộng đồng quốc tế đánh giá tốt và ghi nhận.

Sau giai đoạn chuyển đổi ban đầu đầy khó khăn, từ năm 1991 đến nay, về cơ bản, Việt Nam chúng ta đã duy trì được mức tăng trưởng GDP bình quân khá từ 4,4% giai đoạn 1986-1990 lên mức 8,2% cho giai đoạn 1991-1995 và xấp xỉ 7% cho giai đoạn 1996-2000, 7,3% cho giai đoạn 2001-2005, 6,8% cho giai đoạn 2006-2010, giai đoạn 2011-2014 là 5,8%.

Cơ cấu của nền kinh tế cũng chuyển biến theo hướng tích cực theo hướng công nghiệp hoá. Cơ cấu công nghiệp trong GDP đã tăng từ 27,3% năm 1985 lên 37,4% năm 2000 và năm 2010 là 38,2%, đến 2014 chiếm tỉ trọng 38,5%. Việt Nam đã bước ra khỏi tình trạng nghèo đói để hiện nay gia nhập nhóm các quốc gia có thu nhập trung bình, quy mô và tiềm lực kinh tế tăng lên, dự kiến GDP năm 2015 đạt khoảng 200 tỉ USD, thu nhập bình quân đầu người khoảng 2.200 USD.

Về phát triển công nghiệp thương mại cũng đã đạt được những kết quả quan trọng. Tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp bình quân qua các kỳ kế hoạch 5 năm từ khi bắt đầu công cuộc đổi mới từ năm 1986 đến 2010 lần lượt là 5,9%, 13,7%, 13,9%, xấp xỉ 16%, 14,3% và ước giai đoạn 2011-2015, tăng 11,6%. Tốc độ tăng trưởng giá trị tăng thêm qua các thời kỳ kế hoạch 5 năm từ 1991 đến 2010 lần lượt là 11,8%, 11,6%, 10,5%, 7,7% một năm và ước giai đoạn 2011-2015 là khoảng 6,5%.

Giá trị kim ngạch xuất khẩu bình quân giai đoạn 2011-2015 ước tăng 18%/năm, cao hơn mức 12% so với mục tiêu đề ra của Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và mục tiêu Chiến lược Xuất nhập khẩu hàng hoá thời kỳ 2011-2020, định hướng đến 2030.

Tổng mức bán lẻ hàng hoá, doanh thu dịch vụ bình quân giai đoạn 2011-2015 tăng 14,4%/năm. Đến cuối 2014, tổng mức bán lẻ cả nước đã ước đạt 140 tỉ USD, trong đó, FDI chiếm 3,4% và hệ thống thương mại toàn quốc đã có 752 siêu thị, 150 trung tâm thương mại, 80 cơ sở bán lẻ của FDI có quy mô từ 500m2 trở lên thuộc loại hình siêu thị, trung tâm thương mại, chiếm 9%.

Cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp theo ngành công nghiệp cũng đã có sự thay đổi tích cực. Tỉ trọng công nghiệp của công nghiệp khai khoáng trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp cũng đã giảm dân, trong khi tỉ trọng giá trị công nghiệp chế biến ngày càng tăng.

Về thành phần kinh tế trong công nghiệp cũng đã có sự chuyển dịch khá rõ theo hướng giảm dần tỉ trọng khu vực nhà nước và tăng tỉ trọng khu vực ngoài nhà nước. Số lượng doanh nghiệp cũng chuyển dịch theo hướng giảm dần số lượng doanh nghiệp nhà nước và tăng các doanh nghiệp từ khu vực dân doanh cũng như doanh nghiệp đầu tư nước ngoài. Theo đó, cơ cấu lao động trong nền kinh tế cũng đã chuyển dịch theo hướng tăng tỉ trọng lao động trong ngành công nghiệp xây dựng, dịch vụ, giảm tỉ trọng trong ngành nông nghiệp.

Trong nội bộ ngành công nghiệp, lao động trong ngành chế biến, chế tạo chiến tỉ trọng chủ yếu trong cơ cấu lao động của doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất, kinh doanh của toàn ngành công nghiệp. Điều này thể hiện vai trò quan trọng của ngành chế biến chế tạo trong ngành công nghiệp Việt Nam. Lao động trong ngành công nghiệp khai khoáng chiếm tỉ trọng nhỏ trong ngành công nghiệp và chuyển dịch theo hướng giảm dần. Ngành công nghiệp cũng đã sản xuất và nâng cao khả năng tự chủ, tự trang thiết bị cho nền kinh tế như năng lượng, luyện kim, hoá chất, phân bón, cơ khí, điện tử... Cung ứng đảm bảo nhu cầu những mặt hàng thiết yếu cho sản xuất các ngành kinh tế khác và tiêu dùng của nhân dân. Sản phẩm của ngành công nghiệp cũng phát triển ngày càng đa dạng và phong phú hơn về chủng loại, chất lượng được cải thiện, từng bước nâng cao khả năng cạnh tranh, đảm bảo nhu cầu của nền kinh tế, giữ vững thị trường trong nước và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Việt Nam đã chế tạo được thiết bị toàn bộ cho nhiều dự án lớn, góp phần nâng cao năng lực trong nước và phục vụ xuất khẩu. Công nghiệp phân bón, hoá chất đã tăng mạnh về năng lực sản xuất, đáp ứng khá đầy đủ cho nhu cầu trong nước. Công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng, thực phẩm, đồ uống phát triển mạnh, đóng góp lớn vào kim ngạch xuất khẩu. Công nghiệp điện, than, khí đã đi trước một bước để đảm bảo được an ninh năng lượng quốc gia. Công nghiệp công nghệ thông tin đã trở thành ngành kỹ thuật quan trọng và có sự góp mặt của nhiều Tập đoàn lớn trên thế giới với số vốn đầu tư lên tới hàng chục tỉ USD.

Công tác phát triển thị trường xuất khẩu đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng nhờ các hoạt động hợp tác kinh tế, xúc tiến thương mại quốc gia, vừa ra thị trường mới, vừa khai thác tốt thị trường đang có. Công tác nhập khẩu đã góp phần bảo đảm cho nhu cầu máy móc, thiết bị vật tư đầu tư sản xuất trong nước cũng như xuất khẩu, trong đó tỉ trọng hàng nhập khẩu là tư liệu sản xuất chiếm đến 91,2%.

Thương mại nội địa đã đảm bảo cung ứng kịp thời, đầy đủ với giá cả khá ổn định các mặt hàng thiết yếu cho sản xuất, tiêu dùng xã hội nên đã giữ cho thị trường khá ổn định. Những mặt hàng chính sách đã được cung cấp đầy đủ cho các đối tượng.

Về hội nhập quốc tế, kinh tế Việt Nam đã hội nhập sâu rộng với kinh tế khu vực và thế giới, từ việc tham gia ASEAN, APEC, ASEM, đàm phán ký kết hiệp định thương mại tự do cho đến việc tham gia hợp tác đa phương. Điều này không những thể hiện sự chủ động, tích cực của ta trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế mà còn thể hiện chủ trương chủ động đón đầu xu hướng lớn của hợp tác kinh tế quốc tế trong khu vực và thế giới. Những thành tựu đã thu được trong lĩnh vực kinh tế đối ngoại của Việt Nam cũng đã có sự hỗ trợ, đóng góp to lớn của những thành công gặt hái được từ quá trình hội nhập kinh tế quốc tế và mở cửa thị trường.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng tặng hoa cho 11 tập thể Anh hùng Lao động và Anh hùng Lao động Nguyễn Hùng Dũng (ngoài cùng bên trái)

Những kết quả trong lĩnh vực thương mại và đầu tư trong thời gian vừa qua và đặc biệt là kết quả trong phong trào thi đua yêu nước của ngành Công Thương có đóng góp đáng kể cho những thành tích trên.

Chúng ta hết sức vui mừng với những kết quả sản xuất kinh doanh và qua báo cáo tổng kết phong trào thi đua của ngành Công Thương giai đoạn 2011-2015, ngành Công Thương đã có nhiều sáng tạo, khắc phục khó khăn, phấn đấu hoàn thành các nhiệm vụ được giao, đạt và vượt nhiều chỉ tiêu kinh tế xã hội, đóng góp vào sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Ngành Công Thương đã chủ động nghiên cứu, đề xuất với lãnh đạo Đảng, nhà nước các định hướng chính sách, lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế hợp lý, tích cực chủ trì phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành liên quan để tham gia và với sự tham gia của các tổ chức quốc tế để đàm phán, ký kết các hiệp định thương mại trong các lĩnh vực kinh tế, công nghiệp và thương mại.

Công tác xây dựng thể chế ngày càng được quan tâm. Bộ Công Thương đã xây dựng và trình Chính phủ để Chính phủ trình Quốc hội ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật quan trọng trong khuân khổ pháp lý cho hoạt động của nền kinh tế, trong nhiều lĩnh vực như công nghiệp, thương mại, thị trường và kinh tế đối ngoại. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, phát động phong trào thi đua yêu nước trong ngành Công Thương giai đoạn 2011-2015 cũng được triển khai mạnh mẽ, rộng khắp toàn ngành và các tỉnh thành trên cả nước. Hàng năm, BộC Công Thương lấy ngày 14-5 là ngày truyền thống của ngành làm dịp đánh giá các kết quả thi đua, biểu dương thành tích cho các tập thể, cá nhân trong toàn ngành. Nhiều phong trào thi đua như Học tập và làm theo gương bác Hồ vĩ đại; phong trào thi đua lao động sáng tạo, năng suất chất lượng, hiệu quả... và đặc biệt là cuộc vận động “người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” đã được triển khai, mang lại kết quả rất đáng khen ngợi.

Trong 5 năm qua, theo báo cáo, toàn ngành đã có hơn 100.000 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, làm lợi 20.000 tỉ đồng là một trong nhiều minh chứng cho kết quả ấn tượng đó. Toàn ngành Công Thương đã có 11 tập thể, 1 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động, 1 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang, 48 Chiến sỹ thi đua toàn quốc và hàng ngàn tấm gương điển hình tiên tiến, tiêu biểu xuất sắc. Thay mặt lãnh đạo Đảng, nhà nước, tôi xin được nhiệt liệt biểu dương những đóng góp quan trọng của các thế hệ cán bộ công chức, viên chức và người lao động của ngành Công Thương trong phong trào thi đua yêu nước thời gian vừa qua.

Tình hình thế giới, khu vực tiếp tục có những diễn biến nhanh chóng, phức tạp và rất khó lường đòi hỏi chúng ta phải theo dõi chặt chẽ, đánh giá đầy đủ, có những nhận định và thông tin chính xác để từ đó đưa ra các giải pháp, đối sách một cách chủ động, kịp thời, hạn chế thấp nhất những tác động tiêu cực và khai thác tốt nhất những mặt thuận lợi, các cơ hội.

Tôi thống nhất với những điểm mạnh cũng như những tồn tại, bài học kinh nghiệm mà báo tổng kết giai đoạn 2011-2015 của Bộ Công Thương. Đó chính là cơ sở quan trọng để xác định phương hướng thi đua của ngành Công Thương giai đoạn 2016-2020. Bên cạnh những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp mà báo cáo nêu ra, tôi đề nghị ngành Công Thương với vai trò là một ngành kinh tế hết sức quan trọng của đất nước tập trung vào một số nhiệm vụ:

Một là, công tác thi đua khen thưởng phải góp phần hoàn thành xuất sắc chức năng quản lý nhà nước về công nghiệp và thương mại. Tích cực tham gia vào công tác tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô, tập trung tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, trong đó đặc biệt quan tâm đến phát triển thị trường, gồm thị trường nội địa và thị trường xuất khẩu. Đảm bảo các cân đối hàng hoá, nhất là với các cân đối lớn của nền kinh tế. Thực hiện các chính sách, giải pháp để phát triển hệ thống phân phối, đẩy mạnh các hoạt động kết nối cung-cầu, tiêu thụ sản phẩm. Đẩy mạnh thực hiện các nhiệm vụ của Đề án phát triển thị trường trong nước gắn với cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” trong giai đoạn 2014-2020.

Hai là, tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu ngành Công Thương, sắp xếp đổi mới nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với các doanh nghiệp, cải cách thủ tục hành chính.

Ba là, quyết liệt tháo gỡ các rào cản về thị trường, chủ động, tích cực tham gia đàm phán, ký kết các Hiện định thương mại tự do và các thoả thuận thương mại khác theo hướng thúc đẩy mở cửa thị trường cho các loại hàng hoá nông, lâm, thuỷ sản của Việt Nam, bảo hộ hợp lý các ngành còn khó khăn. Đồng thời thông tin tuyên truyền về các các nội dung của các Hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương mà Việt Nam đã ký kết, cơ hội và thách thức đối với các doanh nghiệp cũng như với người dân, các thông tin cập nhật về nội dung, tác động của các Hiệp định thương mại, cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Bốn là, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác thi đua, xác định rõ trọng tâm, trọng điểm với những mục tiêu, chỉ tiêu rõ ràng, cụ thể và phù hợp. Phát huy sức mạnh tổng hợp của công tác thi đua khen thưởng với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của ngành vào công việc hàng ngày của cán bộ công chức, viên chức và người lao động trong công tác để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, nhà nước, Quốc hội đã giao cho ngành Công Thương. Kết hợp chặt chẽ phong trào thi đua yêu nước của ngành Công Thương với phong trào thi đua yêu nước của các ngành, các cấp trên toàn quốc với tinh thần “Người người thi đua, ngành ngành thi đua” như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh để góp phần xây dựng và bảo vệ tổ quốc.

Năm là, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, giữ vững đoàn kết nội bộ, đấu tranh phòng chống tham nhũng tích cực gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI về một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay và cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.

Tôi tin tưởng rằng, ngành Công Thương sẽ tiếp tục phát huy truyền thống thi đua yêu nước của ngành, đẩy mạnh hơn nữa những phong trào thi đua với những nội dung và phương pháp thích hợp, chú ý phát hiện nhân tố mới, nhân rộng các điển hình tiên tiến, kết hợp với việc làm tốt công tác khen thưởng, làm cho việc tham gia phong trào thi đua là hành động tự giác cách mạng trong toàn ngành.

Thanh Ngọc (ghi)

Năng lượng Mới