Sức sống Nguyễn Văn Linh

Năng lượng Mới số 435

Hãy nhớ lại, vào những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ XX, khi đất nước đang trong thời kỳ vô cùng khó khăn, với cương vị Bí thư Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh (TP HCM), đồng chí đã cùng với lãnh đạo thành phố có những chủ trương rất táo bạo trong việc xây dựng cơ chế mới trong quản lý kinh tế và cho thử nghiệm tại một số xí nghiệp.

Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh thăm Cảng dầu khí Vietsovpetro năm 1987

Nhớ thời gian đồng chí Nguyễn Văn Linh trở lại thành phố, thay thế ông Võ Văn Kiệt làm Bí thư Thành ủy. Đồng chí Nguyễn Văn Linh không những tiếp tục bảo vệ những vị giám đốc “xé rào” từ cuối thập niên 70, mà khi các nhà lãnh đạo Trung ương nổi tiếng “cứng rắn” đến TP HCM, đồng chí đã tạo điều kiện tốt để các vị này trực tiếp lắng nghe ý kiến từ người trong cuộc. Hồi ấy, có cán bộ cấp cao khi vào công tác tại TP HCM đã thốt lên rằng, vừa xuống sân bay Tân Sơn Nhất đã nghe mùi “xét lại” ở thành phố này. Điều ong tiếng ve về công cuộc thử nghiệm đổi mới ở TP HCM lan truyền theo cách rỉ tai và thấp thoáng của thông tin chính thống đến nỗi ở các cơ quan trung ương cũng có nhìn nhận không đồng tình với cách làm của thành phố năng động này. Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Trường Chinh đã phải thốt lên rằng: “Trước đây, tôi đã nghe nhiều báo cáo sai lầm”. Kể từ hôm đó, đồng chí Trường Chinh “buộc phải suy nghĩ lại một loạt vấn đề” và sau đó với cương vị Tổng bí thư - Chủ tịch Hội đồng Nhà nước đã ra sức ủng hộ Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Linh thử nghiệm đổi mới.

Còn nhớ vào tháng 7/1983, khi vào TP HCM công tác, chúng tôi đã không sao gặp được các giám đốc đang nổi như diều ở đây. Sau mới biết chuyện Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Linh đã “xé rào” khi đưa các giám đốc “xé rào” như: Giám đốc Thuốc lá Vĩnh Hội, Dệt Thành Công, Công ty Lương thực… đến Hội nghị Trung ương họp ở Đà Lạt để họ có được cơ hội trực tiếp báo cáo với Trung ương cách làm ăn năng động để cứu thành phố, cứu doanh nghiệp và cứu người lao động. Sau đó, chủ trương “xé rào” của  TP HCM đã được nhiều địa phương khác làm theo, dù cách làm không đúng với chính sách đương thời trên nhiều lĩnh vực: Hải Phòng và Vĩnh Phú cho “khoán chui”, An Giang cho xóa bỏ các trạm kiểm soát ngăn sông cấm chợ, tổ chức bán vật tư và thu mua lúa theo giá thị trường cho nông dân; Long An cho bán lương thực thực phẩm theo giá thị trường, đồng thời “bù giá vào lương” cho cán bộ, công nhân, viên chức và Hà Nội cũng cho thử nghiệm tại huyện Mê Linh.

Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh thăm, chúc tết cán bộ, xã viên xã Giai Phạm, huyện Mỹ Văn, tỉnh Hưng Yên (năm 1987)

Nhờ đúc kết những cách làm ăn mới và hiệu quả, Trung ương đã lấy kinh nghiệm của Đảng bộ TP HCM làm cơ sở hình thành “đường lối đổi mới của Đảng”. Với chương trình “khoán 10” trong nông nghiệp và chuyển sang “kinh tế hàng hóa nhiều thành phần” trong công nghiệp, nền kinh tế dần hồi phục và đời sống của nhân dân từng bước được cải thiện.

Đến Đại hội Toàn quốc lần thứ VI của Đảng (1986), đồng chí Nguyễn Văn Linh đã được Ban Chấp hành Trung ương tín nhiệm bầu làm Tổng bí thư. Ở cương vị này, đồng chí đã kiên trì tiếp tục sự nghiệp đổi mới của đất nước.

Với nền báo chí cách mạng Việt Nam, Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh là người đã phát động và viết nhiều bài báo quan trọng, làm sáng tỏ quan điểm đổi mới báo chí, đặc biệt là những chủ đề tấn công vào quan liêu, bảo thủ, trì trệ, vô trách nhiệm trong bộ máy Đảng và Nhà nước. Đồng chí nêu đích danh trên Báo Nhân dân dưới tiêu đề “Những việc cần làm ngay”. Những bài báo của ông đã phê phán quyết liệt và trăn trở tìm các giải pháp để có thể ngăn chặn một cách có hiệu quả tệ nạn tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Đồng chí luôn nhấn mạnh, tiến hành cuộc đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng và tiêu cực, cán bộ lãnh đạo các cấp phải gương mẫu đi đầu.

Và trong cương vị người đứng đầu Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Tổng bí thư luôn gương mẫu trong lối sống và có phong cách lãnh đạo sâu sát. Câu chuyện đồng chí yêu cầu không thay xe mới, mà chỉ sử dụng chiếc xe ôtô đời cũ đã để lại bài học cần kiệm cho các vị lãnh đạo khác. Những chuyến đi công tác cơ sở là cơ hội Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh chủ động đến thăm, gặp gỡ những cán bộ về hưu, những người dân thường để lắng nghe ý kiến, nắm tình hình thực tế trước khi đến họp với các lãnh đạo. Và đặc biệt, những ý kiến chỉ đạo tại các ngành, các địa phương của Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh thường không phải là những lời lẽ lý luận cao siêu, kinh nghiệm, mà luôn đi thẳng vào vấn đề cụ thể, cốt lõi, làm cho quần chúng dễ hiểu, tạo luồng sinh khí mới trong xã hội: dân chủ - công khai, nói thẳng, nói thật, có tác dụng thúc đẩy các cấp, các ngành, các tổ chức giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc trong thực tế cuộc sống hằng ngày, đấu tranh chống tiêu cực, tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ trong nếp nghĩ, cách làm của mỗi cán bộ, công chức.

Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, đồng chí Nguyễn Văn Linh đã từng trải qua biết bao gian khổ về vật chất và tinh thần, bình tĩnh trước mọi hiểm nguy và biến cố, có niềm tin vững chắc vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và tình thương yêu đồng bào, đồng chí sâu sắc.

Từ thực tiễn cách mạng, đồng chí Nguyễn Văn Linh đã có những đóng góp quan trọng và có hiệu quả vào việc hoạch định đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Là Tổng bí thư của Đảng trong nhiệm kỳ đầu tiên của thời kỳ đổi mới, đồng chí đã cùng tập thể lãnh đạo chủ động, sáng tạo, chèo lái con thuyền cách mạng Việt Nam vượt qua những bước hiểm nghèo trong thời kỳ đất nước ta đang lâm vào khủng hoảng kinh tế - xã hội sâu sắc. Sau khi chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ, đồng chí đã kiên trì thực hiện đổi mới có nguyên tắc - đổi mới nhưng luôn giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa, giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, kiên quyết thực hiện  phương châm “dân biết, dân làm, dân bàn, dân kiểm tra”.

Trong cuộc sống hằng ngày, đồng chí Nguyễn Văn Linh luôn thẳng thắn, trung thực, sâu sát với thực tế. Đồng chí là hình mẫu về sự giản dị, liêm khiết, dân chủ và kiên quyết chống tham ô, lãng phí, phô trương hình thức. Đồng chí rất được đồng bào, đồng chí tin yêu, kính phục. Do có nhiều công lao và thành tích xuất sắc đối với sự nghiệp cách mạng, đồng chí được Đảng và Nhà nước ta tặng thưởng Huân chương Sao vàng, Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng và nhiều huân, huy chương cao quý khác. Sinh khí Nguyễn Văn Linh truyền lại cho đời sau mãi mãi trong lành và bừng bừng sức sống!

Bảo Dân