Triều Tiên kết án công dân Mỹ 15 năm tù khổ sai

Một người Hàn Quốc xem tin về ông Kenneth Bae trên truyền hình tại một nhà ga xe lửa ở Seoul, Hàn Quốc, ngày 2/5

Trong một bản tin ngắn, thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA) ngày 2/5 nói Pae Jun-ho, còn được biết dưới tên Kenneth Bae ở Mỹ, đã bị tối cao pháp viện Triều Tiên kết án hôm 30/4.

Theo KCNA, ông Bae đã bị bắt ngày 3/11/2012 trong khi đang “phạm các hành vi thù nghịch” sau khi vào thành phố Rason trong tư cách một du khách. Rason là một đặc khu kinh tế nằm trên biên giới giáp với Trung Quốc và Nga.

Các giới chức Triều Tiên chưa cho biết cụ thể tội mà ông Bae bị cáo buộc là gì. Nhưng trong các bản tin phổ biết trước đây, ông Bae đã bị cáo buộc là có âm mưu lật đổ chính quyền.

Kim Yoon-tae, Tổng thư ký Mạng lưới Dân chủ và Nhân quyền Triều Tiên, nói rằng Bình Nhưỡng có thể sử dụng vụ này như đòn bẩy để làm áp lực hay thương lượng với Mỹ. Ông Kim nói dường như Triều Tiên muốn thôi thúc một chuyến thăm của một người Mỹ ở cấp bậc cao, như các vị cựu Tổng thống Bill Clinton hay Jimmy Carter, hay đặc sứ của Bộ Ngoại giao Mỹ đặc trách về Triều Tiên John King chẳng hạn.

Giới truyền thông Hàn Quốc loan tin ông Carter đang chuẩn bị đi Triều Tiên. Năm 2010, ông đã giúp phóng thích một người Mỹ khác ở đó bị buộc các tội tương tự.

Ông Kim cho rằng một chuyến thăm như thế có thể góp phần chuyển Bình Nhưỡng từ tư thế đối đầu qua đối thoại. Theo ông Kim, mặc dù Triều Tiên sẽ nhân một chuyến thăm như vậy mà yêu cầu việc nối lại viện trợ lương thực hay đàm phán chính thức.

Một phát ngôn viên Ðại sứ quán Mỹ ở Seoul nói rằng chính phủ Mỹ đang tìm cách xác nhận bản tin về việc kết án ông Bae, thông qua đại sứ quán Thụy Ðiển ở Bình Nhưỡng. Mỹ và Triều Tiên không có quan hệ ngoại giao.

Ðược hỏi về vụ này hôm 30/4, một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ gọi quyền lợi của các công dân Mỹ là “ưu tiên quan trọng và hàng đầu”.

Thân hữu mô tả ông Pae là một người tổ chức tua du lịch và một tín đồ Cơ đốc giáo thường đi đến Triều Tiên để nuôi ăn những trẻ mồ côi. Chuyến đi xấu số của ông đến đó hồi năm ngoái là cùng với một nhóm đi tua.

Năm người Mỹ khác đã bị bắt tại Triều Tiên trong những năm vừa qua. Tất cả cuối cùng đều bị trục xuất hay được phóng thích, một số sau khi có sự can thiệp cá nhân của những nhân vật nổi tiếng Mỹ đã đi đến Bình Nhưỡng để yêu cầu trả tự do cho họ.

Cơ sở hạt nhân Yongbyon, Triều Tiên, trước khi phá tháp làm nguội, ngày 27/6/2008

* Triều Tiên sắp khởi động lò phản ứng hạt nhân

Tin liên quan tới tình hình Triều Tiên, ngày 1/5, các nhà nghiên cứu Mỹ cho biết, Triều Tiên có thể khởi động lò phản ứng nước nhẹ trong vài tuần tới. Các chuyên gia của Viện nghiên cứu “Mỹ-Triều”, thuộc đại học John Hokins, ở Washington, khẳng định, các ảnh vệ tinh chụp được trong tháng 3 và tháng 4 cho thấy, sau khi hoàn tất phần xây dựng, Triều Tiên đang thực hiện những công việc cuối cùng bên trong lò phản ứng nước nhẹ.

Bên cạnh đó, nếu quả thực Triều Tiên đã tiến hành làm giàu uranium tại cơ sở Yongbyon, gần nơi xây dựng lò phản ứng nước nhẹ, như họ đã từng tuyên bố, thì Bình Nhưỡng sẽ có đủ nguyên liệu cho lò này hoạt động trong nhiều năm.

Trên blog của Viện nghiên cứu “Mỹ-Triều”, hai chuyên gia Mỹ, Jeffrey Lewis và Nick Hansen, nhận định: “Điều này có nghĩa là lò sẽ được khởi động trong vài tuần tới. Tuy nhiên, phải mất thêm từ 9 tháng đến một năm nữa thì khu nhà máy này mới có thể hoạt động hoàn toàn bình thường”.

Lò phản ứng nước nhẹ có thể cung cấp điện mà Triều Tiên đang thiếu nghiêm trọng, nhưng cũng có thể được sử dụng để sản xuất plutonium, nguyên liệu chế tạo vũ khí nguyên tử.

Chính quyền Seoul đánh giá những thông tin này là đáng “quan ngại”, nhưng cũng tìm cách trấn an dân chúng. Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cho rằng còn có nhiều trở ngại trong việc sử dụng lò phản ứng nước nhẹ vào mục đích chế tạo vũ khí nguyên tử.

Bình Nhưỡng đã thực hiện vụ thử hạt nhân lần thứ ba hồi tháng 2 vừa qua. Năm 2010, Triều Tiên đã tiết lộ những thông tin liên quan đến việc xây dựng lò phản ứng nước nhẹ, nhân chuyến viếng thăm không chính thức của các nhà khoa học Mỹ, tại cơ sở Yongbyon.

Th.Long (Theo AP, AFP)