Phong tục đón Tết Trung thu của các nước trên thế giới

Nhật Bản

Tại Nhật Bản, Tết Trung thu được gọi là Tsukimi - lễ hội ngắm trăng. Vào ngày này, người Nhật sẽ làm những món bánh truyền thống của mình, sau đó họ đặt những khay bánh ở kế bên hiên nhà. Họ quan niệm rằng nếu có trẻ em đến tự ý ăn bánh nhà mình thì họ sẽ gặp rất nhiều may mắn trong năm.

Hình ảnh đặc trưng của Tết Trung thu ở Nhật Bản

Vào ngày Lễ ngắm trăng, người Nhật thường bày bánh tsukimi dango hình tam giác trên một kệ gỗ, bên cạnh là bình cỏ susuki sau đó đặt mâm bánh ở bất cứ nơi nào có thể ngắm trăng rõ nhất, để vừa ăn bánh, vừa ngắm trăng, còn trẻ em được cha mẹ sắm cho những chiếc đèn lồng cá chép để tham gia vào hội rước đèn. Đèn lồng cá chép ở Nhật tượng trưng cho lòng can đảm, nhất là đối với các bé trai.

Ngoài 15/8 âm lịch, Otsukimi được tổ chức lần 2 vào khoảng một tháng sau - ngày 13/9 âm lịch, đêm 13 này còn được gọi là "trăng sau". Người Nhật quan niệm rằng một khi đã ngắm trăng đêm 15 thì nhất định phải ngắm trăng vào đêm 13. Bởi nếu chỉ ngắm trăng đêm 15 thì chắc chắn sẽ gặp xui xẻo hay tai họa, điều kiêng kị này trong tiếng Nhật được gọi là "Kata-tsukimi". Đây cũng là một nét khác biệt của Otsukimi Nhật Bản.

Hàn Quốc

Ngày Rằm tháng 8 ở Hàn Quốc có tên Chuseok. Vào dịp quan trọng này, người Hàn Quốc sẽ được nghỉ 3 ngày (14, 15 và 16 tháng 8 âm lịch) để về nhà và tề tựu bên những người thân yêu và gửi cho bạn bè, người thân của họ những món quà xuất phát từ tấm lòng.

Một gia đình Hàn Quốc mặc trang phục truyền thống chuẩn bị lễ cúng tổ tiên trong Tết Chuseok (Ảnh: Tagstory)

Trong ngày lễ Chuseok, người Hàn sử dụng các sản phẩm mới gặt hái được như thịt, cá, rau, hoa quả, bánh gạo... để chế biến các món ăn thành kính dâng lên tổ tiên, còn trẻ em thì mặc trang phục truyền thống như người lớn, được vui chơi và ăn bánh trung thu.

Bánh trung thu Hàn Quốc gọi là songpyeon, được làm từ bột gạo, đậu xanh, đường và lá thông, có hình trăng khuyết hoặc hình bán nguyệt chứ không phải hình tròn hoặc vuông như bánh trung thu ở nhiều nước châu Á. Ngoài màu trắng truyền thống, bánh còn được biến tấu với nhiều màu sắc sặc sỡ như xanh, vàng, hồng…

Singapore

Truyền thống từ xưa để lại, Tết Trung thu được người Hoa tổ chức tại Singapore thường rơi vào tháng 9 dương lịch, nhằm tưởng nhớ đến công lao to lớn của nàng Hằng Nga - người vợ thảo hiền nhưng có một ông chồng cai trị độc ác. Theo truyền thuyết, nàng đã uống tiên dược có tác dụng trường sinh bất tử với mục đích chấm dứt những hành động đầy tội ác của chồng mình.

Lễ hội đón Trung thu tại quảng trường Sengkang, Singapore.

Trung thu là dịp lý tưởng để người dân Singapore tặng quà cho người thân, bạn bè, đặc biệt là những đối tác làm ăn của họ. Món quà vừa ý nghĩa vừa thiết thực nhất chính là bánh Trung thu. Những chiếc bánh đầy sáng tạo của người Singapore gồm có: bánh dẻo nhân trà xanh, bánh nướng nhân bí đỏ hoặc sầu riêng, bánh trung thu lạnh cùng những hình dáng bánh là những nhân vật hoạt hình đáng yêu.

Thái Lan

Tết Trung thu ở Thái Lan được gọi là “lễ cầu trăng”, tổ chức vào đúng ngày 15/8 âm lịch. Trong đêm Trung thu ở Thái, tất cả già trẻ gái trai đều phải tham gia lễ cúng trăng, mọi người sẽ ngồi quây quần bên bàn thờ Quan Thế Âm Bồ Tát và Bát Tiên để cầu nguyện những điều tốt đẹp nhất.

Bánh trung thu ở Thái Lan có hình dáng quả đào.

Phía trên bàn thờ sẽ bày quả đào và bánh trung thu. Người Thái tin làm vậy Bát Tiên sẽ giúp mang đào tới cung trăng để chúc thọ Quan Âm, và các vị thần tiên sẽ ban phước lành cho mọi người. Vì vậy, bánh trung thu ở Thái Lan có hình dạng giống quả đào. Trong ngày này, người Thái cũng thường ăn bưởi - loại quả tượng trưng cho sự viên mãn, xum vầy và ngọt ngào.

Lào

Tại Lào, lễ hội That Luang là lễ hội lớn liên quan đến ngày trăng tròn. Lễ hội này diễn ra suốt một tuần trăng tròn vào trung tuần tháng 12 Phật lịch (rơi vào vào tháng 11 hoặc đôi khi là tháng 10 dương lịch).

Trung tâm lễ hội là Pha That Luang, ngôi bảo tháp linh thiêng và đẹp nhất của đất nước “Triệu Voi”. Vào những ngày lễ hội, các ngả đường đến Pha That Luang lung linh ánh nến và tòa tháp cùng được trang hoàng rực rỡ, tạo thành một không gian huyền diệu, linh thiêng.

Lễ hội That Luang tại Lào diễn ra suốt một tuần trăng tròn vào trung tuần tháng 12 Phật lịch.

Chính hội That Luang với các nghi thức cầu an, cầu phước cho hết thảy mọi người bắt đầu từ chiều ngày 13/12 với lễ rước Phasat Pheung (kiệu tháp) và kéo dài liên tục cho đến hết ngày 15/12 với lễ Taak Baat (khất thực).

Bên cạnh phần lễ nghi còn có phần hội kéo dài đến một tuần chủ yếu là các hoạt động vui chơi, giải trí dưới nhiều hình thức. Đồng thời, một Hội chợ triển lãm mang tầm vóc quốc tế cũng được tổ chức ở Buon That Luong thời gian này.

Campuchia

Tết Trung thu ở Campuchia diễn ra muộn hơn hẳn so với các nước châu Á khác. Người Campuchia thường tổ chức vào ngày 15/10 âm lịch.

Lễ hội đèn trời dịp Tết Trung thu tại Campuchia.

Lễ hội còn có tên là Ok Om Bok, thường được tổ chức vào ban đêm với các lễ vật như cốm dẹp, chuối, khoai, mía, súp sắn… Sáng sớm, người Campuchia sẽ tổ chức “bái nguyệt tiết” (lễ hội vái lạy trăng) truyền thống với lễ vật cúng nguyệt, gồm hoa tươi, súp sắn, gạo dẹt, nước mía.

Trong lễ hội, người Campuchia cũng thường tổ chức cuộc thi thả đèn trời. Đèn trời bay lên cao tượng trưng cho những ước vọng, niềm tin của người thả gửi tới thần mặt trăng, để cầu mong viên mãn.

Malaysia

Tết Trung thu Malaysia bắt đầu từ ngày 19/9 được đánh dấu bằng Lễ hội bánh trung thu và Lễ hội lồng đèn. Lễ hội này đánh dấu sự kết thúc của mùa thu hoạch và là một biểu tượng cho nền hòa bình và sự thịnh vượng mà người dân mong muốn.

Trong dịp lễ hội, những chiếc đèn lồng khổng lồ rực rỡ được trang trí khắp nơi hay trong những sạp hàng nhỏ nhắn bán lồng đèn giấy với nhiều hình dạng, kích cỡ cùng với rất nhiều loại bánh trung thu mang hương vị truyền thống với nhiều hình dáng độc đáo khiến cho không gian thêm náo nhiệt.

Lễ hội đón Tết Trung thu tại Malaysia.

Người Malaysia cũng thường làm bánh trung thu trong ngày rằm tháng 8. Ngoài ra, họ cũng thắp đèn lồng trong ngày này. Trong suốt mùa lễ hội, bánh trung thu được bày bán ở hầu hết các quầy hàng. Trong ngày này, người dân cũng tổ chức múa lân, múa sư tử và các hoạt động vui chơi giải trí được yêu thích khác.

Philippines

Ngày Rằm tháng 8 ở Philippines thường được tổ chức và lưu truyền bởi những người gốc Hoa, sinh sống và làm việc tại nước bản địa. Trong ngày Tết Trung thu, người gốc Hoa sống ở Philippines thường làm bánh trung thu rồi chia sẻ cho tất cả người thân, bạn bè và hàng xóm của mình.

Bánh trung thu ở Philippines được gọi là hopia.

Bánh trung thu ở Philippines, thường được gọi là hopia (bánh nướng ngon), gồm nhiều "phiên bản" như hopiang mungo (bán nướng đậu xanh), hopiang baboy (bánh nướng thịt heo), hopiang hapon (Bánh nướng Nhật Bản), hopiang ube (bánh nướng khoai lang tím)... Ngoài ra, trong ngày tết ngắm trăng, người Philippines tham gia vào một trò chơi có tên là Xúc xắc trung thu.

Lâm Anh (t/h)

Hà Nội: “Trung thu mùa Covid-19” với các em nhỏ khuyết tật, mồ côi

“Đêm hội trăng rằm" - Lồng đèn thắp sáng ước mơ

"Trung thu sum vầy" tại Hoàng thành Thăng Long

Nghề làm lân truyền thống Hội An nỗ lực vượt qua mùa dịch

Vì sao người Hà Nội vẫn ưu ái bánh Trung thu truyền thống?

Miệt mài giữ hồn Trung thu

Vui Trung thu tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam

Giữ hồn dân tộc qua đồ chơi trung thu