Những cảnh báo không thể bàng quan!

Thịt lợn, rau, thủy sản... vẫn nhiễm độc

Thu giữ hàng trăm chai thuốc bảo vệ thực vật nhập lậu

An toàn thực phẩm: Bắt đầu từ... người nông dân

Không làm nông nghiệp vẫn bị nhiễm

Theo Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường, trong đợt kiểm tra sức khỏe định tính định kỳ của Viện trên các mẫu ngẫu nhiên, 67 người (32 nam và 35 nữ) đã được lấy máu theo hình thức chọc kim lấy máu ở đầu ngón tay. Giọt đầu tiên bỏ đi, từ giọt thứ hai trở đi được cho vào lọ chuyên dụng rồi mang đi ly tâm, tách lấy huyết tương sau đó nhỏ vào chất chỉ thị màu để kiểm tra nồng độ thuốc BVTV.

Phun thuốc bảo vệ thực vật khi không có bảo hộ lao động rất nguy hiểm

Kết quả: Chỉ 35 người ở mức an toàn; 31 người ở mức nguy cơ, tức là đang có thuốc BVTV tồn lưu trong máu; 1 người ở mức rủi ro (nguy hiểm hơn ở mức nguy cơ). Tuy nhiên, điều đáng lưu ý là tất cả những người được xét nghiệm đều không phải là đối tượng trực tiếp tham gia sản xuất trên ruộng đồng hay trồng trọt như nông dân.

PGS.TS Doãn Ngọc Hải, Viện trưởng Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường, cho rằng, dù diện nghiên cứu, được xét nghiệm máu rất hẹp song kết quả này cũng cảnh báo với các cơ quan chức năng và người dân về dư lượng thuốc BVTV đang được sử dụng. Có thể thuốc BVTV tồn dư ở hoa quả, rau xanh… rồi vào cơ thể không chỉ qua đường ăn uống mà còn hít phải.

PGS.TS Doãn Ngọc Hải nói: “Trên thực tế, việc hấp thụ thuốc BVTV xảy ra qua các hình thức hít phải, ăn uống hoặc tiếp xúc qua da và niêm mạc… Vì vậy, có nhiều người dù không tiếp xúc trực tiếp với thuốc BVTV nhưng trực tiếp sử dụng các sản phẩm rau, củ, quả còn tồn dư lượng thuốc BVTV hoặc hít phải đều bị nhiễm”. Và đương nhiên khi có tồn dư thuốc BVTV trong cơ thể, sức khỏe sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng về lâu dài.

PGS.TS Doãn Ngọc Hải nhấn mạnh thêm, mọi người thường nghĩ thuốc BVTV chỉ có ở rau xanh, trái cây. Nhưng hoa tươi cũng có tồn dư thuốc BVTV. Nên khi mua hoa hoặc ngắm hoa ở các khu vườn, người ta hay hít, sờ vào hoa đó cũng là con đường dẫn đến tồn dư thuốc BVTV trong máu.

Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường từng làm thí nghiệm lấy một bó hoa tươi cắm vào nước rồi lấy nước đó xét nghiệm, kết quả dư lượng thuốc BVTV trong đó rất lớn. Nhiều người không biết, mua hoa về rồi hà hít và chạm sờ vào sau nhiều lần cũng có thể nhiễm thuốc BVTV.

Ảnh hưởng lớn đến sức khỏe

Trước thực tế đó và đặc biệt là 31 người có tồn dư thuốc BVTV trong máu, khả năng những người từ trực tiếp sản xuất nông nghiệp đến người sử dụng, ở thành thị và nông thôn đều có nguy cơ cao hấp thụ thuốc BVTV vào máu. Nếu người thuộc nhóm nguy cơ nhưng thời gian kéo dài sẽ thành ngộ độc mạn tính, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe.

Theo các chuyên gia y tế, trường hợp ngộ độc thuốc BVTV ở dạng cấp tính, người bệnh sẽ có những triệu chứng dễ thấy như nôn mửa, nhức đầu, chóng mặt, đổ mồ hôi... Tuy nhiên, khi ở dạng ngộ độc mạn tính, lúc đầu các biểu hiện thường không rõ ràng, về sau theo thời gian, chất độc mới chuyển hóa qua gan, gây nên rối loạn thần kinh, mất ngủ, kém trí nhớ, mờ mắt, giảm thính lực, suy nhược cơ thể, ở phụ nữ dễ gặp tai biến sảy thai, đẻ non, gây dị tật bẩm sinh ở trẻ, ung thư...

Đối với những người làm nông nghiệp tích tụ tồn dư thuốc BVTV qua những lần sử dụng để phun cho cây khi ngộ độc có khi không nặng bằng những người tồn dư gián tiếp qua con đường ăn uống nhưng cũng nguy hiểm.

PGS.TS Doãn Ngọc Hải cho biết, có nhiều trường hợp mệt mỏi, suy nhược cơ thể không rõ nguyên nhân, khi đi khám sức khỏe, xét nghiệm máu thì kết quả là men cholinesterase trong máu giảm nặng. Điều đó cho thấy người bệnh bị nhiễm độc mạn tính thuốc trừ sâu loại phospho hữu cơ. Những người làm nông nghiệp thường nhiễm độc như vậy.

Tình trạng tồn dư thuốc BVTV trong máu của những người không trực tiếp sản xuất nông nghiệp (như những người được xét nghiệm ở trên) thêm một lần nữa báo động đỏ về an toàn thực phẩm, về sử dụng thuốc BVTV trong nông nghiệp. Đã có quy định rất rõ ràng về việc sử dụng thuốc BVTV với khoảng thời gian cách ly sau khi phun phải từ 10 ngày trở lên, tùy từng loại cây mới được thu hoạch để bảo đảm an toàn hay khi phun phải sử dụng dụng bảo hộ lao động… Thế nhưng, có hiện tượng lưu tồn thuốc BVTV trong máu người nghĩa là những quy định đó đã bị vi phạm nghiêm trọng. Và chắc chắn nếu mở rộng xét nghiệm máu, không chỉ 31 người mà con số những người bị tồn lưu thuốc BVTV trong máu sẽ tăng hơn rất nhiều

Để phòng tránh các hiện tượng đó, không còn cách nào khác phải trông chờ vào ý thức, lương tâm của những người trực tiếp sản xuất nông nghiệp. Bởi dù những quy định có nghiêm ngặt đến đâu, các đợt thanh tra, kiểm tra về an toàn thực phẩm có mật độ dày đến đâu, với những người thiếu lương tâm và ý thức luôn tìm cách qua mắt các nhà chức trách, cố tình vi phạm các quy định, nhằm trục lợi thì công tác quản lý cũng khó có hiệu quả.

Chỉ khi chính bản thân người làm nông nghiệp phải trả giá, chịu hậu quả, nhiễm độc thuốc BVTV qua sản xuất trực tiếp nông nghiệp thì lương tâm của họ mới được đánh thức?