Nhiều sai phạm tại Tổng công ty Lương thực miền Nam

Tổng công ty Lương thực miền Nam thực hiện việc thu mua lúa gạo của người dân chưa đúng quy định của nhà nước.

Theo Thanh tra Chính phủ, những năm 2012-2013, mặc dù phải đối diện với nhiều khó khăn do những biến động kinh tế cả trong và ngoài nước nhưng kết quả sản xuất-kinh doanh của Tổng công ty Lương thực miền Nam vẫn có nhiều kết quả tích cực. Trong 2 năm, Tổng công ty đã mua lương thực quy gạo gần 6,2 triệu tấn và bán ra 6,1 triệu tấn; xuất khẩu đạt kim ngạch gần 1,7 tỉ USD; tạo việc làm, thu nhập ổn định cho hơn 8.397 lao động…

Ngoài ra, Tổng công ty và các đơn vị còn có nhiều đóng góp tích cực vào chương trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn, tham gia các hoạt động tại các địa phương và góp phần vào việc bình ổn thị trường lúa gạo, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, ổn định an ninh, chính trị trên địa bàn, góp phần xóa đói giảm nghèo…

Tuy nhiên, theo Thanh tra Chính phủ, trong quá trình hoạt động, Tổng công ty Lương thực miền Nam đã để xảy ra nhiều thiếu sót, vi phạm. Cụ thể:

Đối với Công ty mẹ: Thực hiện cho vay và bảo lãnh vay vốn cho một số đơn vị như Công ty cổ phần Tô Châu; Công ty TNHH Bình Tây; Công ty TNHH MTV Lương thực Sài Gòn; Công ty cổ phần Lương thực Hậu Giang không đúng quy định, vượt thầm quyền được giao với số tiền lên tới 1.780 tỉ đồng. Hầu quả là Tổng công ty phải trả thay vốn vay cho Công ty cổ phần Lương thực Hậu Giang 28 tỉ đồng; khó thu hồi vốn cho vay tại Công ty cổ phần Tô Châu hơn 80 tỉ đồng; có nguy cơ phải trả thay cho Công ty TNHH Bình Tây số tiền là 93 tỉ đồng và Công ty cổ phần Tô Châu gần 57 tỉ đồng.

Công ty mẹ Tổng công ty Lương thực miền Nam cũng đầu tư góp vốn và sử dụng vốn góp với giá trị 47 tỉ đồng để thành lập Công ty cổ phần Vận tải biển Hoa Sen có nhiều sai phạm, đầu tư không hiệu quả, kinh doanh thua lỗ, mất vốn nhà nước gần 23 tỉ đồng. Ngoài ra, Công ty mẹ đã mua cổ phần của Công ty Vận tải biển Việt Nam với số tiền 59,5 tỉ đồng chưa đúng quy định về trình tự thủ tục, đầu tư không hiệu quả; mua cổ phần cảu Công ty cổ phần nước khoáng Samvi không đúng mệnh giá hơn 450 triệu đồng, hàng năm Tổng công ty không được chia cổ thức, phải trích lập dự phòng giảm giá cổ phiếu hơn 55 tỉ đồng.

Việc chi hoa hồng môi giới với số tiền hơn 100 tỉ đồng cũng chưa đảm bảo công khai và chưa thông qua Hội đồng thành viên theo quy định; hạch toán chưa đúng chi phí môi giới 108 tỉ đồng…

Công tác thu mua lúa gạo tạm trữ chưa thực hiện đúng theo quy định của Nhà nước về thu mua lúa gạo tạm trữ, không giao dịch mua trực tiếp của người nông dân, không tổ chức lien kết được thành hệ thống trong mua bán nên chưa thực hiện đúng chính sách nhà nước với mục đích tạm trữ lúa gạo để đảm bảo cho người nông dân có lãi tối thiểu 30%.

Trụ sở Công ty cổ phần Lương thực Hậu Giang.

Đối với các Công ty hạch toán phụ thuộc, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra một số thiếu sót, vi phạm như việc mua bán hàng hóa tại một số đơn vị đã không tuân thủ các quy định về Quy chế tổ chức và hoạt động; Quy chế tiền hàng trong mua, bán, cung ứng hàng hóa, dịch vụ; Quy chế mua, bán hàng hóa, dịch vụ của Tổng công ty. Số tiền vi phạm được xác định là 62 ngàn tỉ đồng và điều này đang khiến Tổng công ty, các đơn vị bị chiếm dụng vốn, nợ khó đòi, nguy cơ mất vốn là rất lớn.

Việc sử dụng vốn và tài sản tại các Công ty hạch toán phụ thuộc cũng chưa được thực hiện đúng quy định, không có phương án xử lý đối với tài sản không sử dụng, ký kết hợp đồng và thanh toán khi dự án khả thi chưa được phê duyệt; mua vượt kế hoạch Tổng công ty giao; sử dụng vốn ngắn hạn thanh toán cho đầu tư mua sắm, huy động vốn khi không được sự đồng ý của Tổng công ty với giá trị hơn 3 ngàn tỉ và 62 triệu USD. Và điều này đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả sản xuất kinh doanh tại một số đơn vị như Công ty Bột mì Bình Đông, Công ty Lương thực An Giang, Công ty Lương thực Tiền Giang, Công ty Lương thực Long An, Công ty Lương thực Sóc Trăng…

Các Công ty hạch toán độc lập cũng tồn tại không ít vi phạm như Công ty TNHH MTV Lương thực TP Hồ Chí Minh đầu tư góp vốn vào Công ty cổ phần Phú Tam Khôi khi chưa có phương án kinh doanh, kết quả đầu tư không có lãi, lỗ mất phần vốn góp 6,1 tỉ đồng… Việc mua bán hàng hóa tại một số đơn vị như Công ty cổ phần Lương thực Hậu Giang, Công ty cổ phần Tô Châu, Công ty cổ phần Xây lắp-Cơ khi và Lương thực Thực phẩm, Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Nông sản Thực phẩm Cà Mau, Công ty TNHH MTV Xuất khẩu Kiên Giang, Công ty cổ phần Lương thực Thực phẩm Vĩnh Long được tiến hành không chặt chẽ, ký kết và thực hiện hợp đồng vi phạm quy định của Tổng công ty và của các đơn vị với số tiền 2,2 ngàn tỉ đồng.

Cũng tại Thông báo Kết luận thanh tra trên, Thanh tra Chính phủ còn chỉ ra một loạt các vấn đề vi phạm tại Tổng công ty Lương thực miền Nam và một số đơn vị thành viên trong công tác quản lý đất đai và đầu tư xây dựng…

Với những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xử lý hơn 205 tỉ đồng. Trong đó, Bộ Tài chính chủ trì nghiên cứu, đề xuất xử lý khoản tiền 196 tỉ đồng.

Thanh Ngọc