Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu nói về chỉnh đốn Đảng: Đã tắm thì phải biết gội đầu!

Với tác phong nhanh nhẹn, chính xác về giờ giấc, cách nói khúc triết và toát lên tinh thần trách nhiệm cao đối với vận mệnh của Đảng, ông đã dành cho Báo Năng lượng Mới cuộc trao đổi về công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng trong tình hình hiện nay.

PV: Thưa ông, tại Hội nghị Trung ương 4 khóa XI mới đây, công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng là một nội dung cực kỳ quan trọng được Ban Chấp hành Trung ương đưa ra bàn thảo. Qua bài phát biểu khai mạc và kết thúc Hội nghị thì thấy Đảng ta đang lo lắng về phẩm chất đội ngũ cán bộ đảng viên và rõ ràng đang còn nhiều vấn đề. Từ tháng 2/1998 tại Hội nghị Trung ương khóa VIII ra Nghị quyết một số vấn đề cơ bản cấp bách về công tác xây dựng Đảng, hồi đó ông là Tổng Bí thư. Đến bây giờ, trải qua từng đấy năm, nhưng tình hình xem ra ngày càng có những điều không bình thường. Theo ông, tình hình thoái hóa, biến chất của một bộ phận cán bộ đảng viên hiện nay ở mức độ nào, nó có thật sự nghiêm trọng đến mức độ đó không? Và liệu lần này có thực sự chuyển biến tiến bộ không?

Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu

Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu: Đảng ta ra đời từ năm 1930 của thế kỷ XX. Quá trình Bác Hồ đi tìm đường cứu nước đã tìm thấy chủ nghĩa Mác – Lênin và đem về truyền bá ở Việt Nam. Từ đó Đảng ta đã lấy chủ nghĩa Mác – Lênin làm kim chỉ nam vận dụng sáng tạo trong cuộc đấu tranh cách mạng của dân tộc. Khi mới thành lập còn hoạt động bí mật, bị kẻ thù săn lùng đàn áp hòng tiêu diệt, thì trong cương lĩnh, trong các văn kiện của Đảng cũng đã dự báo và đề phòng bệnh tả khuynh, hữu khuynh, chủ nghĩa cơ hội, chủ nghĩa cá nhân. Muốn ngăn chặn được và khắc phục các căn bệnh đó, Đảng đã đề ra nguyên tắc tập trung dân chủ; tự phê bình và phê bình, đọc lại các văn kiện của Đảng từ những ngày đầu cho đến các thời kỳ sau này, Đảng luôn luôn chỉ đạo đấu tranh khắc phục bệnh cá nhân chủ nghĩa, quan liêu trong nội bộ Đảng và bộ máy Nhà nước.

Vậy nên, về mặt tổ chức Đảng xác định nguyên tắc tập trung dân chủ – tự phê bình và phê bình là vấn đề cơ bản của một Đảng kiểu mới, nhờ đó Đảng ta đã vượt qua mọi thử thách thực sự là đội tiên phong của giai cấp công nhân, mới phòng tránh được bệnh cá nhân chủ nghĩa quan liêu xa rời quần chúng, mới phát huy được dân chủ, Đảng ngày càng vững mạnh trong sạch. Bác Hồ đã nói, trong điều lệ của Đảng cũng đã nói như vậy. Trong mỗi con người đảng viên vẫn có hai mặt – mặt tích cực là chủ yếu, là cơ bản nhưng có cả mặt tiêu cực, tùy ở động cơ giác ngộ lý tưởng, ở sự rèn luyện trong thực tiễn cuộc sống mà mức độ tích cực hoặc tiêu cực cao hay thấp, ít hay nhiều, chính vì vậy mà Đảng ta lấy tự phê bình và phê bình là quy luật tồn tại và phát triển của Đảng. Nếu như trong từng tổ chức và trong mỗi cá nhân đều nhận thức đúng và nghiêm túc chấp hành các nguyên tắc trên thì sức chiến đấu của Đảng ngày càng cao, những tiêu cực sẽ được khắc phục hiệu quả, chủ nghĩa cá nhân không thể làm mục ruỗng được nhân cách của người cách mạng.

Trải qua các cuộc chiến tranh khốc liệt, nếu chúng ta không có một đảng tiền phong cách mạng lãnh đạo, bản lĩnh vững vàng kiên định mưu trí sáng tạo, không có những người đảng viên luôn biết xông lên phía trước, hết lòng vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp thì liệu có giành được thắng lợi như ngày nay hay không? Biết bao đảng viên dám hy sinh, không nghĩ đến bản thân… Sự hy sinh đó đã làm nên chiến thắng. Tất nhiên lúc đó, trong quá trình đó cũng có những biểu hiện tiêu cực của chủ nghĩa cá nhân nhưng được đấu tranh khắc phục ngay, tức là cái diện nó không rộng, không kéo dài, trong mỗi con người, trong mỗi tổ chức đều luôn luôn cảnh giác không để cho bệnh cá nhân chủ nghĩa làm hủy hoại bản thân mình, nên sức mạnh của Đảng không ngừng được nâng cao, uy tín của Đảng ngày càng lớn trong nhân dân.

Trong quá trình tham gia cách mạng, mỗi tổ chức, mỗi đảng viên đều được Đảng phân công nhiệm vụ công tác nhất định, khi thực hiện có ưu điểm, có khuyết điểm, có đúng có sai, tất nhiên đúng nhiều hơn, không thế thì làm sao cách mạng phát triển và có được thành quả như ngày nay, ta có quyền tự hào nhưng không được chủ quan công thần tự mãn. Thấy sai phải nghiêm chỉnh khắc phục. Người đảng viên chân chính là người biết nghe lời nói thẳng, biết nghiêm túc nhìn ra cái sai của mình và quyết tâm khắc phục, gần gũi nhân dân, học tập dân, nếu xa dân, xa thực tiễn, xa phong trào cách mạng thì người đó không phải là người đảng viên chân chính.

Trong sinh hoạt tự phê bình và phê bình, có hiện tượng chỉ nói cái hay và nói đi nói lại, còn cái dở thì cứ giấu và giấu thật kỹ, né tránh, có khi ở dưới báo cáo lên, nhưng rồi cấp trên dìm lại, “cái xấu cất đi cái tốt bày ra”. Cho nên đã nói đến vấn đề cấp bách thì phải có biện pháp cấp bách để giải quyết, nói là củng cố, chấn chỉnh thì mọi người đảng viên phải tự “củng cố, tự chấn chỉnh” mình trước. Tự phê bình và phê bình như là người rửa mặt ấy, là đảng viên, kể cả đảng viên thường hay đảng viên cao cấp trước hết mình phải nhìn lại mình, cái gì ưu thì phát huy, cái gì khuyết điểm thì sửa chữa. Đồng thời phải giúp đồng chí mình sửa chữa, có ưu thì mình nói cho đồng chí biết, có khuyết thì giúp cho đồng chí nhận ra.

Đối với tổ chức thì phải tôn trọng giữ vững và chấp hành nguyên tắc một cách triệt để, từ đảng viên thường cho đến các đồng chí lãnh đạo cấp cao, mà trước hết phải từ Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành TƯ Đảng – Bộ Tham mưu tối cao của Đảng, vì đây là một đảng duy nhất cầm quyền, Bộ Tham mưu tối cao ở đây là Ban Chấp hành Trung ương trong đó Bộ Chính trị phải là mẫu mực thực thi những nguyên tắc này. Bản thân Trung ương cũng như các đồng chí trong Bộ Chính trị, Ban Bí thư phải làm rõ vì sao tình hình suy thoái trong Đảng kéo dài và khắc phục mãi chưa được? Trách nhiệm Trung ương, Bộ Chính trị và Ban Bí thư như thế nào, đã rút ra được những kết luận gì, bài học gì về tình hình Đảng hiện nay và biện pháp khắc phục ra sao?

Đảng ta là Đảng duy nhất cầm quyền, cho nên dù chỉ là một vài hiện tượng cá biệt hoặc một bộ phận không nhỏ suy thoái nhưng mà tính chất nghiêm trọng và tác hại của nó ảnh hưởng lớn đến uy tín của toàn Đảng, đến vị trí, vai trò của đảng cầm quyền, nhất là những đảng viên giữ trọng trách cao trong Đảng, trong bộ máy Nhà nước mà hư hỏng thì tác hại sẽ rất lớn. Một đảng viên ở dưới thôn mà hư hỏng thì chỉ ảnh hưởng đến thôn đó thôi, chứ một người đứng đầu tổ chức Đảng, đứng đầu một cơ quan Nhà nước, thì ảnh hưởng đến cả quốc gia. Nghĩa là tính chất, tác hại sẽ khác nhau. Cho nên tự phê bình và phê bình cấp trên phải làm gương trước “trên trước dưới sau”, “đã tắm thì phải biết gội đầu”.

PV: Thưa ông, có một vấn đề là Đảng đã nhìn thấy sự thoái hóa biến chất trong một bộ phận không nhỏ đảng viên. Như lúc đầu ông đã nói là, khi chiến tranh giải phóng dân tộc, cán bộ đảng viên không sợ hy sinh gian khổ, tất cả vì lợi ích của Tổ quốc. Khi ấy mọi đảng viên đều mang trong mình lý tưởng cao đẹp và sẵn sàng đương đầu với tất cả mọi gian khổ hy sinh. Nhưng bây giờ khi đã chuyển đổi nền kinh tế từ tập trung quan liêu bao cấp sang kinh tế thị trường thì mặt trái của kinh tế thị trường đã phát tác đến mức không kiểm soát được mà biểu hiện rõ nhất ở đấy là đồng tiền?

Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu: Từ khi loài người biết sử dụng tiền đồng, bằng bạc, bằng vàng, bằng kim loại… đến tiền giấy như ngày nay để trao đổi trên thị trường, thì tiền có vị trí quan trọng trong xã hội. Nhưng nói đồng tiền có tiếng nói quyết định tôi cho không phải hoàn toàn như thế. Ai làm ra của cải vật chất? Ai quản lý và phân phối vật chất ấy khi xã hội còn giai cấp, còn có bộ máy Nhà nước cai trị, thì đương nhiên bộ máy Nhà nước do giai cấp nào lãnh đạo giai cấp ấy sẽ chi phối đồng tiền, chi phối thị trường có lợi cho giai cấp ấy. Tiền, kinh tế thị trường thời phong kiến; tiền, kinh tế thị trường thời tư bản chủ nghĩa ai cũng rõ, “quyền và tiền dính chặt nhau”. Còn như nước ta, Đảng ta đang đi con đường xã hội chủ nghĩa, tiền, kinh tế thị trường là kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, khác hẳn về bản chất với chế độ phong kiến và chế độ tư bản. Cho nên nói đồng tiền có tiếng nói quyết định và chính đồng tiền làm hư hỏng cán bộ các cấp là không đúng!

Tôi đồng ý có hiện tượng này, nhưng không phải là tất cả đều hư hỏng, nhiều cán bộ đảng viên ở các cấp, các ngành đang ngày đêm lăn lộn, đem tài sức ra phục vụ đất nước mà tiền lương còn rất hạn chế nhưng họ đều tự giác hiểu được vì sao khi đất nước còn đang khó khăn: Khi nước mất, dám xả thân để giành cho được độc lập, nay nước còn nghèo phải đem tài đem sức ra để xây dựng, cần cù sáng tạo trong lao động, tiết kiệm trong chi tiêu để đất nước giàu lên, mạnh lên. Những kẻ bị đồng tiền quyến rũ và làm tha hóa chỉ là số ít, tôi nói như vậy không phải là tôi không thấy tính chất nguy hại, mặt trái của cơ chế thị trường, lợi dụng đồng tiền làm sa đọa cán bộ của Đảng và Nhà nước. Đạo đức của người cán bộ cách mạng là phục vụ nhân dân, là đầy tớ nhân dân, chức và quyền không phải là mục tiêu mà mục tiêu cao cả nhất là phục vụ nhiều nhất, tốt nhất cho lợi ích của nhân dân, của cả dân tộc.

PV: Thưa ông! Ông cảm nhận và đánh giá như thế nào về ngành công nghiệp Dầu khí của nước ta hiện nay?

Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu: Tôi rất vui và chúc mừng những thành công mà ngành công nghiệp Dầu khí đạt được những năm qua. Ngành công nghiệp Dầu khí của nước ta còn rất trẻ, nhưng bước phát triển, tiến bộ lại nhanh và rất năng động. Chúng ta biết ơn nhân dân, các chuyên gia ngành dầu khí Liên Xô trước đây và Nga bây giờ, đã giúp chúng ta ngay từ buổi ban đầu từ tấn dầu đầu tiên, dù là dầu thô nhưng đó là bước khởi đầu thành công mở ra một triển vọng mới, một niềm tin mới về nguồn tài nguyên quý giá của đất nước, cũng là một lĩnh vực kinh tế công nghiệp đi tiên phong góp phần quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa kinh tế nước nhà.

Điều quan trọng là ngành Dầu khí đã đào tạo được một đội ngũ cán bộ quản lý, các nhà khoa học, kỹ sư, nhân viên kỹ thuật phát triển nhanh cả về số lượng và chất lượng, đủ trình độ tiếp cận với công nghệ mới trong các lĩnh vực như: nghiên cứu thăm dò, khai thác, chế biến, vận chuyển (đã có dầu, có lọc dầu, có khí v.v…). Mới đây đã đóng được giàn khoan tự nâng Mộc Tinh, hoạt động được ở độ sâu 90m nước, được đánh giá là một trong 10 sự kiện khoa học lớn trong năm 2011.

Ngành công nghiệp Dầu khí đã hợp tác đầu tư ra nước ngoài khai thác như: Nga, Algeria… Tuy ta chưa sánh được với những nước mạnh về dầu mỏ, nhưng ta có quyền tự hào về bước trưởng thành của ngành công nghiệp dầu khí của nước ta. Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đánh giá rất cao công lao của các nhà quản lý, các nhà khoa học, các cán bộ kỹ thuật, công nhân, những người lao động trong Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.

PV: Thưa ông, với tất cả sự quan tâm của ông đối với ngành Dầu khí. Xin ông cho một số ý kiến về công tác xây dựng Đảng ngành Dầu khí thời gian tới?

Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu: Công nghiệp dầu khí là một mũi nhọn của nền kinh tế nước ta về công tác Đảng tuy có những điểm giống như các ngành, các lĩnh vực khác (như công nghiệp cơ khí, thương mại, dịch vụ…), nhưng dầu khí lại là một lĩnh vực rất đặc thù, hoạt động chủ yếu khai thác tài nguyên dưới biển, quan hệ cũng rất đa dạng, nhiều đối tác khác nhau đến nước ta và ngược lại nước ta sang hợp tác để khai thác dầu khí ở nước ngoài. Vì vậy, Đảng bộ ngành Dầu khí phải đi sâu nghiên cứu để có phương thức lãnh đạo sao cho phù hợp với từng lĩnh vực, sự quản lý, phân công, phân bổ đảng viên sao cho hợp lý để mỗi đảng viên làm tròn được nhiệm vụ trong công tác chuyên môn, học hỏi thêm được kinh nghiệm của chuyên gia bạn và thể hiện được tinh thần thân ái, hình ảnh văn hóa của người Việt Nam trên đất nước ta và nước bạn.

PV: Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này. Nhân dịp Xuân mới, toàn thể cán bộ, phóng viên Báo Năng lượng Mới kính chúc ông mạnh khỏe và vui.