Làm thế nào năng lượng mặt trời có thể trở thành một phần trong tương lai của Big Oil?

Nếu báo cáo của Liên Hợp Quốc đưa ra thông điệp “báo động đỏ” đối với nhân loại về những hậu quả thảm khốc của biến đổi khí hậu, thì đó cũng là "báo động đỏ" cho ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch. Các chính phủ, cơ quan quản lý và cổ đông yêu cầu ngành phải thích nghi trong kỷ nguyên giảm phát thải carbon. Giám đốc điều hành công ty Occidental Vicki Hollub cho rằng không phải nhiên liệu hóa thạch, mà khí thải carbon mới là vấn đề. Nếu các công ty sử dụng nhiên liệu hóa thạch có thể tìm cách loại bỏ khí thải trên quy mô đủ lớn, khi đó họ có thể thuyết phục các cổ đông và các bên liên quan rằng họ đang hướng tới tương lai một cách bền vững hơn.

Giảm lượng khí thải carbon trong khoan dầu khí

Các công ty như ExxonMobil đã nỗ lực giảm phát thải trong các hoạt động của mình. Những gì các công ty dầu khí làm để giảm khí thải hoạt động đều quan trọng, như giảm khí thải năng lượng sử dụng để cung cấp năng lượng cho hoạt động khoan, các con đường cho xe tải đến và đi từ các địa điểm khoan. Chris Archer, Trưởng Bộ phận châu Mỹ của Tập đoàn Đầu tư Xanh Macquarie Capital cho biết, việc các công ty dầu khí sử dụng điện là một đóng góp nhỏ trong việc giảm khí thải carbon của họ.

Một dự án năng lượng mặt trời cung cấp cho các hoạt động dầu khí của Chevron ở California. Ảnh: David McNew/Getty Images.

Occidental là công ty đi đầu trong nhiều phương pháp tiếp cận công nghệ mới để giảm lượng khí thải của ngành kinh doanh dầu khí. Một phần đang phát triển trong tư duy công nghệ mới cho các hoạt động khai thác dầu khí, được dự đoán sẽ phát triển hơn trong tương lai, là năng lượng mặt trời, với các mảng bảng điều khiển năng lượng mặt trời trải rộng ở những nơi như bể dầu Permian giúp giảm lượng khí thải của dầu và hoạt động khí đốt. Occidental đã có một trang trại năng lượng mặt trời 16 megawatt ở Permian, dự án năng lượng mặt trời quy mô lớn đầu tiên cung cấp năng lượng trực tiếp cho các hoạt động khai thác dầu khí ở Texas và sẽ bổ sung thêm nhiều năng lượng mặt trời hơn theo thời gian.

Lịch sử ngành dầu khí với năng lượng mặt trời

Năng lượng mặt trời không phải là điều mới đối với dầu và khí đốt. Từ 2003 Chevron đã có một dự án cung cấp năng lượng cho các hoạt động tại mỏ dầu Kern, California. BP đã sản xuất bảng điều khiển năng lượng mặt trời trong nhiều thập kỷ. Hiện nay, một số công ty lớn của châu Âu và Mỹ đang đầu tư lớn trở lại vào lĩnh vực năng lượng tái tạo, trong đó có BP và Royal Dutch Shell, và tất cả các công ty dầu khí lớn đều có ít nhất một vài dự án điện mặt trời.

Trong những năm gần đây ExxonMobil đã bổ sung danh mục năng lượng tái tạo của mình. ExxonMobil đã mua 500 megawatt năng lượng gió và năng lượng mặt trời vào năm 2018 từ công ty năng lượng tái tạo Orsted của Đan Mạch, thỏa thuận năng lượng tái tạo lớn nhất từng được một công ty năng lượng Mỹ ký kết.

Benjamin Shattuck, Giám đốc nghiên cứu về dầu khí thượng nguồn châu Mỹ tại công ty tư vấn năng lượng Wood Mackenzie, cho biết đa số các công ty ở Mỹ vẫn trong giai đoạn đầu của hành trình hướng tới mô hình giảm thiểu carbon, nhưng khi hiệu suất môi trường và tiêu chuẩn môi trường, xã hội và quản trị (ESG) trở thành chủ đạo hơn, nhiều công ty dầu khí nói về mục tiêu trung hòa carbon, tình hình đang thay đổi nhanh chóng. Các công ty đang có những suy nghĩ táo bạo, đẩy nhanh việc áp dụng năng lượng mặt trời, lưu trữ và thu giữ carbon lâu dài.

Những nơi như bể dầu Permian ở Texas và New Mexico rất thích hợp với năng lượng tái tạo, với vùng đất rộng và khuôn khổ pháp lý thuận lợi cho phát triển dự án, dù là dầu khí hay năng lượng tái tạo, nhưng cần có tính kinh tế. Ngày càng nhiều công ty phát triển dự án ở đây. Lưu vực Permian là một trong những nơi tốt nhất ở Mỹ làm địa điểm phát triển năng lượng mặt trời, với nhiều mảnh đất bằng giá rẻ và bức xạ thực sự tốt. Năng lượng mặt trời đã trở thành một sự lựa chọn kinh tế hơn so với máy phát điện chạy dầu diesel. Điều đó có nghĩa là các dự án năng lượng mặt trời và gió đang được phát triển nhờ vào tính cạnh tranh kinh tế trong sản xuất điện. Năng lượng mặt trời đã trở nên kinh tế ở những nơi như bể dầu Permian, nếu các công ty dầu khí nghiêm túc coi đây là một chiến lược thì có thể thấy nhiều dự án như vậy được phát triển.

Để các hoạt động khoan dầu khí có thể sử dụng năng lượng tái tạo 100%, từ việc vận hành các giàn khoan đến các máy phát điện và máy nén khí và xe tải vận chuyển đưa người đến và rời khỏi mỏ, là một quá trình phức tạp. Năng lượng cần được sử dụng để chuẩn bị và khoan các giếng mới lớn hơn so với các giếng hiện có, các cơ sở lại di chuyển quanh Permian từ Tây Texas đến New Mexico với nhu cầu điện thay đổi. Nếu xây dựng một nhà máy năng lượng mặt trời tại một khu vực thì không dễ dàng di chuyển nó sang nơi khác, nơi có nhiều giếng dầu đang được tập trung hơn. Đó là lý do tại sao nhiều công ty dầu khí ký kết các thỏa thuận mua bán điện với các nhà phát triển dự án. Trong một số trường hợp, việc ký thỏa thuận như vậy làm giảm bớt rủi ro về vốn.

Một máy bơm dầu tại giếng dầu trong bể dầu Permian gần Carlsbad, New Mexico. Ảnh: Joe Raedle/Hulton Archive/Getty Images.

Giảm khí thải ở các mỏ dầu là một mục tiêu có thể đạt được

ExxonMobil cho rằng việc lựa chọn sử dụng năng lượng tái tạo ở các giếng dầu là một mục tiêu có thể đạt được. Điện khí hóa mỏ dầu là rất quan trọng, năng lượng mặt trời và gió có thể đóng một vai trò nhất định để giải quyết một vấn đề lớn hơn. Ngày nay, không tồn tại một giải pháp duy nhất mà cần có những giải pháp đa công nghệ. Điều này sẽ không dễ dàng nhưng kết quả đạt được sẽ giúp các công ty kiểm tra phản ứng của thị trường, của các nhà đầu tư và các bên liên quan, và đi vào con đường năng lượng tái tạo. Năng lượng tái tạo không phải là những gì các công ty dầu khí thường làm trong quá khứ, mà đây sẽ là một phần nỗ lực của các công ty dầu khí để giành lại các nhà đầu tư trong những năm tới.

Một trong những câu hỏi lớn nhất cho tương lai của ngành công nghiệp dầu khí gắn với câu hỏi về mức độ phát triển năng lượng tái tạo mà ngành theo đuổi, là bao nhiêu phần trăm trong tổng chi tiêu dành cho việc giảm phát thải carbon.

Trong những năm gần đây, các nhà đầu tư đang gây sức ép buộc ngành dầu khí cắt giảm chi tiêu và điều hành hoạt động trên cơ sở thận trọng hơn. Kỷ luật vốn là ưu tiên hàng đầu để được các nhà đầu tư ủng hộ. Các nỗ lực giảm thiểu thải carbon, trong đó có các dự án năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, là một cách suy nghĩ khác với việc quyết định chi tiêu cho hoạt động thăm dò dầu khí, nhưng chúng có một điểm giống nhau: các công ty đang có bước nhảy vọt về mục tiêu và khi công nghệ được triển khai, công nghệ sẽ đóng vai trò người chơi trong một lĩnh vực mà các nhà đầu tư sẽ quyết định là ai là người có khả năng chiến thắng.