Theo BS Nguyễn Thị Nga, Khoa Hồi sức tích cực, BV Trung ương Quân đội 108 cho biết, trong 2 tuần đầu tháng 6, BV đã tiếp nhận 3 bệnh nhân bị sốc nhiệt dẫn đến hôn mê, tổn thương thần kinh, trụy tim mạch, suy đa tạng. 2 bệnh nhân đã tử vong. Bệnh nhân còn lại đang điều trị tích cực.

BS Nga cho biết, một nữ bệnh nhân 50 tuổi nhập viện Trung ương Quân đội 108 ngày 22/6 trong tình trạng hôn mê sâu, nhiệt độ cơ thể lên đến 42 độ C, suy đa tạng. Các bác sĩ đã lọc máu và điều trị tích cực cho bệnh nhân. Hiện, nhiệt độ cơ thể về bình thường, song tình trạng còn rất nặng, hôn mê vì tổn thương thần kinh do sốc nhiệt gây ra. Bệnh nhân làm lao động tự do, trong nắng nóng gay gắt.

Bệnh nhân bị sốc nhiệt đang điều trị tại BV Trung ương Quân đội 108 hiện vẫn hôn mê

Còn trước đó, cũng vì sốc nhiệt 2 bệnh nhân đã bị trụy tim mạch, sốt cao trên 40 độ C, tổn thương chức năng gan, thận và rối loạn đông máu. Sau đó 2 bệnh nhân tử vong.

Các bệnh nhân bị sốc nhiệt, theo BS Nga đều có đặc điểm chung là lao động nhiều giờ trong điều kiện nắng nóng, không nghỉ ngơi và bổ sung nước đầy đủ. Khi có biểu hiện choáng ngất và hôn mê, được đưa vào viện đã bị sốc nhiệt nặng, tổn thương nghiêm trọng nhiều cơ quan. Dù được cấp cứu điều trị tích cực bằng hạ thân nhiệt, lọc máu liên tục... song không qua khỏi, hoặc để lại các di chứng nặng nề về thần kinh, hôn mê kéo dài, như bệnh nhân đang điều trị tích cực hiện tại.

Hiện nay, cả nước đang trải qua một đợt nắng nóng cao độ với nhiệt độ ngoài trời thường xuyên trên 40 độ C. Điều kiện thời tiết khắc nghiệt rất dễ dẫn đến các vấn đề sức khỏe do nóng như cháy nắng, chuột rút, ngất, say nắng... trong đó nguy hiểm nhất là sốc nhiệt.

Nhóm có nguy cơ cao bị sốc nhiệt là người già, trẻ em, người mắc bệnh lý mạn tính như bệnh tim mạch, gan, ung thư, những người lao động ngoài trời như công nhân, nông dân, vận động viên thể thao, bộ đội huấn luyện ngoài thao trường...

Những người lao động, hoạt động trong thời tiết nắng nóng, có thể có các triệu chứng ra mồ hôi nhiều, đau cơ, yếu cơ, chuột rút, chóng mặt, đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn, nôn hoặc ngất. Biểu hiện sốc nhiệt là sốt cao trên 39-40 độ C, da khô, nóng, rối loạn ý thức như mê sảng, co giật, hôn mê. Đây là tình trạng đe dọa đến tính mạng, cần được xử trí tại chỗ ngay và đưa đi cấp cứu.

Việc phát hiện và xử trí tại chỗ khi xảy ra say nắng hoặc sốc nhiệt BS Nga cho rằng rất quan trọng vì thân nhiệt cao kéo dài sẽ dẫn đến nguy cơ tổn thương thần kinh và các cơ quan khác không hồi phục. Bởi vậy, đầu tiên, cần nhanh chóng di chuyển nạn nhân ra khỏi khu vực nắng nóng vào nơi mát mẻ. Đặt nạn nhân nằm xuống, cởi bớt quần áo, sử dụng nước lạnh hoặc khăn ướt phủ lên toàn bộ cơ thể đồng thời dùng quạt thổi để hạ nhiệt. Cho uống nước ngay nếu còn tỉnh và không nôn nhiều.

Đồng thời, gọi ngay xe cấp cứu để chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Trên đường vận chuyển, cần mở điều hòa hoặc cửa sổ xe cứu thương, tiếp tục đắp khăn ướt và nước lạnh lên cơ thể. Truyền dịch tĩnh mạch nếu có thể, theo dõi sát nhiệt độ cơ thể.

Để phòng tránh sốc nhiệt, người lao động cần mặc áo chống nắng, kính bảo hộ khi ra ngoài trời. Bố trí thời gian làm việc ngoài trời và nghỉ ngơi hợp lý, tránh tiếp xúc môi trường nhiệt độ cao quá lâu. Uống đủ nước, tránh mất nước và muối khi làm việc ngoài trời nóng. Tăng cường rèn luyện sức khỏe, tăng khả năng thích nghi với thời tiết khắc nghiệt; học cách xử trí khi gặp các vấn đề liên quan đến nắng nóng

Nguyễn Bách