Cứu sống cả mẹ và con sản phụ thai kỳ 33 tuần bị bóc tách động mạch chủ

Phẫu thuật robot cứu thai phụ mang song thai thoát cơn nguy kịch

Cứu sống thai phụ bị vỡ túi phình động mạch não nguy hiểm

Cứu sống thai phụ nguy kịch do sốt xuất huyết

Đó là trường hợp sản phụ N.T.Đ (33 tuổi, ngụ tại phường Tân Thuận Tây, quận 7) được người nhà đưa đến cấp cứu tại BV ĐHYD TP HCM. Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán chị Đ.bị bóc tách động mạch chủ ngực type A, phình gốc động mạch chủ - Hở van động mạch chủ nặng - Hội chứng Marfan - Thai 33 tuần 5 ngày chậm tăng trưởng. Các bác sĩ yêu cầu người bệnh nhập viện gấp vì tình trạng bệnh rất nguy hiểm.

Trước đó, chị Đ. xuất hiện những triệu chứng như khó thở, thường xuyên ngất xỉu, gia đình nghĩ là do các triệu chứng của sản phụ vì từ trước đến nay chị Đ. không hề thấy dấu hiệu của bệnh tim. Sau khi đi khám thai định kỳ ở Từ Dũ, bệnh viện nghi ngờ chị Đ. bị bệnh lý động mạch chủ cấp tính nên đề nghị chuyển viện sang BV ĐHYD TP HCM.

Mổ lấy thai

Tại Khoa Cấp cứu, các bác sĩ nhận định đây là một ca bệnh khó, cần phối hợp liên chuyên khoa để điều trị cho người bệnh. Vấn đề nan giải được đặt ra cho đội ngũ các bác sĩ là mổ tim trước hay mổ lấy thai trước. Vì thai nhi là thai non 33 tuần và hiện đang trong tình trạng suy dinh dưỡng, khó có thể thích nghi với môi trường bên ngoài. Nếu lấy thai sớm, động mạch chủ của người mẹ đang ở trong tình trạng nguy cấp, trong lúc phẫu thuật lấy thai có thể xảy ra rất nhiều rủi ro.

PGS TS BS. Nguyễn Hoàng Định - Phó Giám Đốc Trung tâm tim mạch, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim mạch BV ĐHYD TP HCM nhận định, bóc tách động mạch chủ là một cấp cứu ngoại khoa, nếu không xử trí kịp chỗ bóc tách sẽ bị vỡ vào khoang màng tim, gây chảy máu, mất máu, chèn ép tim làm tim không co bóp được nữa và người bệnh sẽ tử vong. Riêng trong trường hợp này, vì người bệnh mang thai nên bệnh lý của người mẹ có thể ảnh hưởng đến tính mạng của cả hai mẹ con. Vấn đề đặt ra là làm sao để cứu cả mẹ và con là lý tưởng nhất. Đối với người mẹ, cần phải phẫu thuật càng sớm càng tốt, vì càng để lâu thì nguy cơ vỡ mạch máu càng lớn.

Về mặt sản khoa, TS BS. Trần Nhật Thăng - Trưởng khoa Phụ sản BV ĐHYD TP HCM cho biết: “Đây là trường hợp thai kỳ vừa non tháng vừa chậm tăng trưởng mạn tính kéo dài, vì vậy khi em bé sinh ra sẽ có những khó khăn trong thích nghi với cuộc sống sau sinh. Nhưng xét về tình trạng của người mẹ tại thời điểm đó, nếu không mổ lấy thai thì những biến chứng của bóc tách động mạch chủ có thể dẫn đến nguy hiểm tính mạng người mẹ, như vậy cũng không thể an toàn cho thai nhi được”.

Sau khi tiến hành hội chẩn liên chuyên khoa, các bác sĩ đã quyết định mổ lấy thai ra trước rồi sau đó tiến hành phẫu thuật động mạch chủ cho người mẹ. “Khi mổ lấy thai cũng có những nguy hiểm, vì trong quá trình mổ sẽ gây một tác động lớn lên người mẹ, huyết áp có thể thay đổi lên xuống, động mạch chủ có thể vỡ ra ngay trong lúc mổ. Vì vậy chúng tôi đã chuẩn bị các ê-kíp sẵn sàng, nếu trong trường hợp người mẹ bị vỡ mạch máu trong lúc lấy em bé thì sẽ tiến hành ngay việc phẫu thuật cho người mẹ”, PGS.TS.BS. Nguyễn Hoàng Định cho biết thêm.

Phẫu thuật tim cho bệnh nhân

Ngày 29/06/2019, TS BS. Trần Nhật Thăng cùng ê-kíp Khoa Phụ sản thực hiện mổ lấy thai cho sản phụ tại phòng mổ tim (mổ ngang đoạn dưới tử cung lấy thai, thắt động mạch tử cung 2 bên dự phòng), bên cạnh là ê-kíp mổ tim, sẵn sàng thực hiện phẫu thuật tim bất cứ lúc nào. May mắn quá trình mổ lấy thai diễn ra thuận lợi, một bé gái khỏe mạnh nặng 1,8kg ra đời, được chuyển đến nằm phòng dưỡng nhi.

Sau ca mổ lấy thai, sản phụ được nghỉ ngơi một ngày để hồi sức chuẩn bị cho cuộc phẫu thuật tiếp theo. Ngày 01/07/2019, PGS TS BS. Nguyễn Hoàng Định cùng ê-kíp Trung tâm Tim mạch thực hiện một cuộc đại phẫu cho chị Đ. (thực hiện thay gốc động mạch chủ, đặt stent graft động mạch chủ ngực xuống), ca phẫu thuật đã thành công trong sự hân hoan của đội ngũ bác sĩ và nhân viên y tế.

Đến ngày 09/07/2019, em bé đã khỏe mạnh và được xuất viện. Một tuần sau phẫu thuật, chị Đ. cũng phục hồi theo hướng tích cực và đang tiếp tục nằm viện để theo dõi.

M.P