Nông dân "ngại" tham gia bảo hiểm nông nghiệp

Nông dân thờ ơ

Theo thống kê của Cục Quản lý, Giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), tính đến giữa năm 2016, cả nước có 304.017 hộ nông dân, tổ chức sản xuất nông nghiệp tham gia bảo hiểm nông nghiệp. Giá trị được bảo hiểm là 7.747 tỉ đồng (trong đó giá trị bảo hiểm cây lúa là 2.151 tỉ đồng, giá trị bảo hiểm vật nuôi là 2.713 tỉ đồng, giá trị bảo hiểm thủy sản là 2.883 tỉ đồng). Theo các chuyên gia kinh tế, con số này quá khiêm tốn so với một đất nước gần 70% người dân làm nông nghiệp như nước ta.

Đa phần người dân “ngại” tham gia bảo hiểm nông nghiệp (ảnh minh họa)

Ngoài ra, tổng doanh thu phí bảo hiểm chỉ đạt 394 tỉ đồng, nhưng số tiền bồi thường bảo hiểm lên tới 712,9 tỉ đồng. Trong số các hộ tham gia bảo hiểm nông nghiệp có đến 91,9% là hộ nghèo, cận nghèo được Nhà nước hỗ trợ 100% hoặc 75% phí bảo hiểm nông nghiệp.

Từng đăng đàn trả lời báo chí về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Lê Quốc Doanh lý giải, quy mô sản xuất nông nghiệp ở nước ta phần lớn là nhỏ lẻ nên ảnh hưởng đáng kể tới hoạt động bảo hiểm nông nghiệp. Trong khi tại nhiều nước trên thế giới, nông dân thường tham gia bảo hiểm cho diện tích sản xuất từ 100ha trở lên, vật nuôi cũng từ vài nghìn con, thì ở Việt Nam, nông dân tham gia bảo hiểm chỉ với chục con bò, vài chục con lợn hay vài héc-ta cây trồng… Chính quy mô sản xuất nhỏ lẻ, không theo quy trình khép kín, rủi ro cao khiến các doanh nghiệp bảo hiểm nông nghiệp thua lỗ, không còn mặn mà với chương trình.

Bên cạnh đó, theo thống kê của Sở NN&PTNT Hà Nội, người dân cũng “thờ ơ” với việc tham gia bảo hiểm nông nghiệp. Trên địa bàn thành phố Hà Nội có 14.000 con bò và 30.000 con lợn được bảo hiểm trên tổng số đàn trâu bò 170 nghìn con và 2 triệu con lợn.

Doanh nghiệp bảo hiểm cần tích cực hơn

Trao đổi với phóng viên Báo Năng lượng Mới, Phó chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam (AHAV) - Tiến sĩ Nguyễn Quốc Đạt - thừa nhận, bảo hiểm nông nghiệp rất quan trọng với người nông dân bởi trong tất cả các ngành thì nông nghiệp là ngành rủi ro nhất, rủi ro về biến động giá cả, về bệnh tật, về thiên tai… Tuy nhiên, hiện tại có rất ít người tham gia loại hình bảo hiểm này.

Theo Phó chủ tịch AHAV, nguyên nhân khiến người nông dân “ngại” tham gia bảo hiểm nông nghiệp là do nền nông nghiệp Việt Nam vẫn chủ yếu là sản xuất nhỏ lẻ với hơn 50% các hộ làm nông nghiệp mang tính chất gia đình nên khó tránh khỏi dịch bệnh. Nước ta chưa xây dựng được các vùng an toàn dịch bệnh hay quy trình về phòng dịch bệnh cũng chưa được áp dụng ở tất cả các vùng nên khi một vùng bị dịch bệnh thì ảnh hưởng đến cả các vùng khác. Chưa kể đến việc, khi đã công bố dịch bệnh thì tất cả các trang trại không thể xuất sản phẩm ra thị trường. Bên cạnh đó, vì thiệt hại trong nông nghiệp rất lớn nên các đơn vị làm bảo hiểm đòi hỏi mức phí tham gia bảo hiểm rất cao so với đơn giá sản phẩm.

“Ngoài những yếu tố trên, trong nông nghiệp, việc xác minh mức độ, nguyên nhân thiệt hại là rất khó, doanh nghiệp bảo hiểm nhiều khi cũng chưa đủ nhân lực để xác minh nguyên nhân thiệt hại cho bà con để tiến hành công tác đền bù. Hơn nữa, để được hưởng bảo hiểm, mô hình chăn nuôi của bà con phải đảm bảo các tiêu chí của bên bảo hiểm, nếu không sẽ không được đền bù. Vậy nên bà con ngại tham gia bảo hiểm nông nghiệp” - Tiến sĩ Nguyễn Quốc Đạt nói.

Phó chủ tịch AHAV cho rằng, người nông dân sẽ tham gia bảo hiểm nông nghiệp nếu họ làm chủ một mô hình chăn nuôi chuyên nghiệp, quy mô lớn, vành đai an toàn dịch bệnh tốt. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần nghiên cứu kỹ những ưu đãi cho doanh nghiệp bảo hiểm cũng như người dân để có phương án hài hòa lợi ích của hai bên. Ngoài ra, doanh nghiệp bảo hiểm và người dân cũng cần ngồi lại với nhau để có những phương án hợp lý nhất.