Lô tên lửa S-300 đầu tiên của Nga đã tới Syria

>> Vì sao Mỹ và Israel sợ tên lửa S-300 của Nga?

>> Tên lửa S-300 sẽ làm nản lòng “những cái đầu hiếu chiến” tại Syria

Lô tên lửa S-300 đầu tiên đã tới Syria

Theo như hãng thông tấn Surya al-Ain của Syria đưa tin, ông Bashar al-Assad đã tuyên bố về điều này trong một cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình Al-Manar, được phát đi toàn bộ vào tối 30/5. Ông Assad khẳng định tên lửa phòng thủ S-300 có thể ngăn chặn sự can thiệp quân sự của nước ngoài.

Như vậy những tin tức đồn đoán về khả năng Nga bán tên lửa S-300 cho chính phủ Syria theo hợp đồng đã được ký từ trước đã rõ ràng.

Việc chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad có được tên lửa “khủng” của Nga diễn ra đúng vào thời điểm phương Tây bắt đầu dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí với phe đối lập ở Syria, một quyết định làm Matxcơva phản đối dữ dội.

Chuyên gia phân tích kỳ cựu về Trung Ðông, Timor Goksel, chủ biên trang web Al Monitor của Thổ Nhĩ Kỳ, nói rằng việc bán tên lửa sẽ có ảnh hưởng đến “quyền tự do bay trên không phận Syria” nhưng sẽ không tác động gì đến cuộc nội chiến ở Syria giữa lực lượng chính phủ và phe nổi dậy.

Chuyên gia Goksel nói: “Tôi không thấy có liên hệ nào với vụ khủng hoảng ở Syria. Tôi tin đó là điều liên quan chủ yếu đến phía Israel. Những vũ khí đó không phải để sử dụng trong vụ khủng hoảng ở Syria. Chúng không có công dụng ở đó. Bất cứ nơi nào chúng được bố trí trên không phận Syria sẽ tác động đến sự an toàn của máy bay Israel trên không phận Syria”.

Trong một chuyến đi thăm Nga hồi đầu tháng này, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu kêu gọi Tổng thống Nga Vladimir Putin chớ nên bán hệ thống tên lửa phòng không S-300 cho Damas. Và ông này còn “dọa” rằng nếu Nga cứ bán thì Israel sẽ biết mình phải làm gì. Giờ đây nếu thông tin về việc Syria nhận lo tên lửa S-300 đầu tiên được xác nhận, dư luận thế giới sẽ thấy được phản ứng của Israel như thế nào. Từ hơn một tháng nay, Israel và Mỹ đã yêu cầu Nga không xúc tiến vụ mua bán tên lửa với Syria vì họ e rằng hệ thống phòng không này sẽ đe dọa tới an ninh của Israel và gây phức tạp cho những hành động quân sự mà họ có thể thực hiện ở Syria.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Moshe Yaalon hôm 29/5 cảnh báo rằng Israel có thể sẽ có hành động trả đũa nếu tên lửa của Nga được đưa tới Syria. Ông Yaalon nói: "Hiển nhiên là theo quan điểm của chúng tôi thì đây là một mối đe dọa trong giai đoạn này. Tôi không thể xác nhận là quá trình chuyển giao đã được tăng tốc. Tôi có thể xác nhận là các chuyến hàng chưa khởi hành và tôi hy vọng là các chuyến tàu sẽ không rời bến. Nhưng nếu chẳng may các tên lửa đó được đưa tới Syria thì chúng tôi sẽ biết phải làm gì".

Lời khẳng định về hệ thống tên lửa được đưa ra giữa tin tức nói rằng các đại diện của Mỹ, Nga và Liên Hiệp Quốc sẽ họp tại Geneve vào tuần tới để bàn luận về vụ xung đột ở Syria. Ông Goksel nói ông nghĩ rằng phía Nga có thể đang củng cố thế đứng trong các cuộc đàm phán. Chuyên gia Peter Harling thuộc nhóm Khủng hoảng Quốc tế nói rằng Tổng thống Nga Putin đang đóng một vai trò quân bình tế nhị, một mặt là lãnh đạo ủng hộ Israel nhiều nhất mà Nga từng biết, trong khi mặt khác lại tăng cường hậu thuẫn dành cho chế độ Syria vốn là nước từ lâu thù nghịch với Israel. Harling nói ngay lúc này, phía Nga và Israel đang kín đáo gửi các thông điệp trấn an lẫn nhau.

Tổng thống Bashar al-Assad nói lô tên lửa S-300 của Nga đã tới Syria ngày 30/5

Các nhà phân tích cho rằng việc Nga bán tên lửa phòng không cho Damas, điều đó sẽ làm cho Mỹ và các cường quốc Tây phương gặp nhiều khó khăn trong việc chấp hành một lệnh cấm bay ở Syria.

Một số các nhà lập pháp hàng đầu của Mỹ đã hối thúc chính phủ của Tổng thống Obama xem xét tới việc thiết lập một vùng cấm bay để ngăn không cho quân đội Syria thực hiện những vụ không kích quân nổi dậy trong cuộc xung đột kéo dài hơn 2 năm qua.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov hôm 28/5 nói rằng sự chuyển giao này là “một yếu tố tạo ổn định” và sẽ ngăn chặn những người mà ông gọi là “những cái đầu nóng” tính tới việc đưa lực lượng nước ngoài đến can thiệp vào cuộc xung đột ở Syria.

Ben MacQueen, một chuyên gia về Trung Đông của Đại học Monash ở Australia, cho biết rằng tên lửa đất đối không của Nga sẽ tăng cường đáng kể khả năng phòng không của Syria.

Ông McQueen nói: "Tên lửa S-300 có khả năng bắn rơi các loại tên lửa đạn đạo và các loại máy bay bay cao. Vì thế cho nên việc Syria sở hữu tên lửa S-300 chắc chắn sẽ tạo ra thêm những sự khó khăn cho việc chấp hành một lệnh cấm bay".

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Ryabkov cũng chỉ trích việc Liên minh châu Âu quyết định hủy bỏ một lệnh cấm vận vũ khí đối với Liên minh Quốc gia Syria, nhóm đối lập chính ở Syria, trong lúc duy trì các biện pháp chế tài chống lại chính phủ Syria.

Ông Ryabkov tố cáo liên minh gồm 27 nước thành viên này “châm dầu vào lửa” cho cuộc xung đột ở Syria và “gây phương hại” cho triển vọng tổ chức một hội nghị hòa bình do Nga và Mỹ khởi xướng nhằm chấm dứt cuộc nội chiến ở Syria.

Trong một phát biểu riêng rẽ, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tố cáo các cường quốc Tây phương tiến hành “một loạt các hành động khác nhau” để gây phương hại cho kế hoạch tổ chức hội nghị hòa bình.

Bộ Ngoại giao Syria đưa ra một lời đả kích kịch liệt hơn nhắm vào Liên minh châu Âu. Họ nói rằng liên minh này vi phạm luật pháp quốc tế qua việc hỗ trợ cho “các phần tử khủng bố” và gây cản trở cho những nỗ lực quốc tế nhằm tìm kiếm một giải pháp chính trị cho cuộc xung đột này.

Trong một tuyên bố mới nhất, Tổng thư ký LHQ Ban ki-moon cũng đã lên tiếng phản đối việc cung cấp vũ khí cho cả 2 phe ở Syria. Ông Ban cũng thừa nhận việc giàn xếp cho hội nghị hòa bình quốc tế Syria không có nhiều tiến bộ và chưa thể ấn định ngày khai mạc hội nghị. Về phía phe đối lập tại Syria, ngày 30/5, phe này đòi cộng đồng quốc tế ấn định thời hạn chót để Tổng thống Bashar al-Assad rời khỏi chức vụ, đồng thời tuyên bố từ chối tham gia hội nghị quốc tế. Khalid Saleh, người đại diện của tổ chức này cho biết không nhận thấy ý nghĩa của hoạt động ngoại giao khi bạo lực vẫn tiếp diễn ở đất nước.

Hiện chưa có sự kiểm chứng độc lập về khẳng định của ông Assad và chưa có lời bình tức khắc từ phía Nga. Nếu được xác nhận, việc chuyển giao các tên lửa phòng không tinh vi của Nga sẽ là một sự nâng cấp quan trọng trong các hệ thống phòng không của Syria.

H.Phan (Tổng hợp)