Việc tranh cãi xung quanh Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam 2012:

Không có chuyện "lợi ích nhóm"

17:31 | 23/01/2013

1,453 lượt xem
Theo dõi PetroTimes trên
|
(Petrotimes) – Hội Nhà văn Việt Nam khẳng định không có chuyện "lợi ích nhóm", việc xét giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam 2012 vừa qua là hợp lệ.

Câu chuyện hai nhà văn Y Ban và Phạm Ngọc Cảnh từ chối nhận bằng khen từ Giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam 2012 đang làm ồn ào dư luận. Họ cho rằng việc chấm giải thiếu khách quan và thuyết phục. Theo nhà văn Y Ban thì ngay từ đầu việc bỏ phiếu bình chọn đã có vấn đề, cuốn Trò chơi chơi hủy diệt cảm xúc của chị có 2 phiếu trắng, có người trong hội đồng giám khảo còn chưa đọc qua tác phẩm, hoặc có giám khảo chỉ bỏ phiếu duy nhất cho tác phẩm mình đã đọc. Tương tự nhà văn Phạm Ngọc Cảnh Nam cũng từ chối nhận bằng khen trao cho cuốn tiểu thuyết Một thế kỉ bị mất với lý do là giải thưởng đã không được xét đúng theo tiêu chí văn chương và có phần không trung thực.

Nhà văn Y Ban từ chối giải thưởng vì cho rằng thiếu khách quan, thuyết phục

Xung quanh chuyện mà hai nhà văn phản ánh trên báo chí vừa qua, Hội Nhà văn Việt Nam vừa ra thông báo chính thức với nội dung bác bỏ những phản ánh đó. Theo đó, tác phẩm Trò chơi hủy diệt cảm xúc của nhà văn Y Ban thì thông báo của Hội khẳng định rằng: “Trong mùa giải năm 2012, các thành viên Sơ khảo đến Chung khảo đều đọc kỹ tác phẩm, có chính kiến và bỏ phiếu bầu hợp lệ. Hoàn toàn không có cái gọi là “phiếu trắng”. Hội Nhà văn cho biết việc xét Giải thưởng văn học năm 2012 đã được tiến hành theo đúng Quy chế giải thưởng chứ không có gì sai sót. Tất cả từ khâu nhận tác phẩm đăng ký dự giải đến quá trình xét của Hội đồng Sơ khảo và Hội đồng Chung khảo đều được thực hiện đúng quy trình, thể thức và tiến độ quy định…

Lẽ thường là vậy, chuyện một giải thưởng văn học hay giải thưởng ở một loại hình nghệ thuật khác gây tranh cãi đã là chuyện xảy ra hàng năm. Song cái cách từ chối giải thưởng của hai nhà văn này cùng chuyện dấy động dư luận xung quanh giải thưởng là điều đáng nói. Trong thư ngỏ trước đó của nhà văn Y Ban có nhắc đến cụm từ "lợi ích nhóm" để phản ánh về sự thiếu công bằng minh bạch trong việc chấm giải thưởng. Chính từ ngữ này trong lời qua tiếng lại khiến cho câu chuyện lùm xùm về giải thưởng năm nay thêm phần nghiêm trọng. Tuy nhiên, nhà văn Y Ban chỉ nói mà không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào để chứng minh lời mình nói. Việc đó cũng giống như là sự đánh động dư luận, làm giảm uy tính của ban giám khảo cũng như của một giải thưởng lớn chính thống tồn tại hơn 50 năm qua của Hội Nhà văn Việt Nam.

Vừa qua, Hội nhà văn cũng lên tiếng khẳng định lại chuyện “lợi ích nhóm” mà nhà văn Y Ban đã đề cập. Hội cho biết quy chế giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam quy định: các tác giả là hội viên của Hội và chưa phải hội viên đều có quyền tham dự. “Việc các uỷ viên Ban chấp hành tham dự giải là quyền và trách nhiệm của một hội viên, hoàn toàn không có cái gọi là “lợi ích nhóm”.

Dẫu nhà văn Y Ban cho rằng mình từng là ủy viên Hội đồng văn xuôi của Hội Nhà văn nên có thể tường tận mọi điều. Nghe qua thì có tính thuyết phục lòng tin, xong sẽ thật khó tin khi tất cả chỉ mới dừng lại lời nói. Hẳn những nhà văn, những người yêu văn chương bấy lâu nay đã và đang kỳ vọng, tin vào sự công bằng trong thẩm định của ban giám khảo sẽ không lung lay vì những phát ngôn mạnh bạo nhưng thiếu căn cứ như thế.

Sự việc sẽ đi đến kết luận cuối cùng với kết quả rõ ràng, minh bạch hay chỉ dừng lại ở mức độ ồn ào trên truyền thông được vài ngày rồi thôi như rất nhiều tranh cãi ở các giải thưởng khác?! Chưa thể trả lời chính xác câu hỏi này! Song, vấn đề dễ thấy ở đây là việc nhà văn Y Ban tranh cãi về giải thưởng đang xuất phát ở những chuyện bên lề, chuyện số phiếu bình chọn mà bản thân chị không thể kiểm chứng… Cái người ta quan tâm nhất, đó là giá trị của tác phẩm chị. Sự thật thì quyển tiểu thuyết Trò chơi hủy diệt cảm xúc của nhà văn Y Ban cũng chưa tạo được một làn sóng, một cú hích mạnh mẽ đến công chúng văn học.

Có lẽ chuyện ồn ào này cũng giống như một sự kiện truyền thông, giống như chuyện các giải thưởng âm nhạc do một cá nhân nào đó thổi phồng lên, gây tranh cãi thời gian vừa qua! Điều đáng tiếc nhất là chuyện lùm xùm này đến từ một người có chữ nghĩa nhưng "văn hóa từ chối" chưa xứng tầm!

Hoàng Lan