Hát nhép hay hát đè

Mới đây, nhóm nhạc SuperM của Hàn Quốc đã có buổi biểu diễn tại bang Texas, Mỹ. Sau show diễn, cây viết Stefan Stevenson nhận xét rằng, phần lớn ca khúc trong show diễn là hát nhép, hát đè.

Bích Phương thừa nhận hát đè

“7 thành viên dành thời gian cho vũ đạo đồng bộ, điều góp phần làm nên sức hấp dẫn đối với fan K-pop. Có đôi lúc ca sĩ cũng hát live chen vào hoặc ít nhất là hát đè làm sinh động thêm các bài hát đã được thu sẵn”, Stefan Stevenson viết.

Sự việc này nhanh chóng tạo ra một cuộc tranh cãi giữa Stefan Stevenson với cộng đồng người hâm mộ SuperM. Nhiều người đồng tình với ý kiến của anh nhưng cũng không ít người phản bác và cho rằng, anh cố tình làm quá sự việc bởi nhóm nhạc sử dụng vũ đạo nhiều trên sân khấu nên phải hát đè là chuyện bình thường.

Cũng nằm trong câu chuyện hát đè gây tranh cãi là sự kiện của ca sĩ Bích Phương khi biểu diễn ở Hạ Long bị một khán giả lên sân khấu giật micro. Đáng chú ý, khi bị giật micro, nhiều người bất ngờ vì giọng hát của Bích Phương vẫn vang trên sân khấu. Từ đây đã gây ra một cuộc tranh cãi lớn về việc cô hát nhép hay hát đè.

Bích Phương khẳng định không hát nhép, đó là phần hát đè được cô thu âm sẵn để bảo đảm cho phần trình diễn tốt nhất. Nhưng nhiều người vẫn không chấp nhận và khẳng định Bích Phương hát nhép, thiếu tôn trọng khán giả.

Sau đó, Bích Phương bị cơ quan quản lý xử phạt 9 triệu đồng liên quan đến việc hát đè. Trả lời về trường hợp này, Chánh Thanh tra Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Quảng Ninh cho biết, Bích Phương sai luật.

Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Quảng Ninh đã căn cứ vào bản nhạc phía Bích Phương nộp cũng như các video ghi lại sự việc để đưa ra kết luận cuối cùng. Theo đó, giọng ca 30 tuổi không hát nhép. Tuy nhiên, quy định hiện hành của Nhà nước không có khái niệm hát đè, chỉ có điều khoản về việc ca sĩ phải hát trên nền âm thanh mộc, không được phép có giọng hát “đỡ” phía dưới. Vì vậy, Bích Phương vẫn sai luật.

Sau câu chuyện Bích Phương bị xử phạt, nhiều tranh luận nổ ra xung quanh những câu hỏi: Hát nhép và hát đè nên hiểu sao cho đúng? Sử dụng hát đè như thế nào để không sai luật, bị xử phạt?... Bởi việc ca sĩ sử dụng thủ thuật hát đè ở showbiz Việt cũng như trên thế giới rất phổ biến, nhưng Bích Phương bị phạt hát đè là trường hợp đầu tiên.

Ca sĩ Sơn Tùng M-TP thường sử dụng hát đè bởi tính chất nhạc điện tử, hip hop thường có tiết tấu nhanh, nhiều hiệu ứng âm thanh, nên hầu hết phần trình diễn đều được nam ca sĩ chuẩn bị backing vocal (giọng hát thu sẵn, được làm nhỏ) ở điệp khúc, đoạn rap hay thậm chí cả bài. Sơn Tùng cũng không che giấu việc sử dụng playback và luôn coi đó là một thủ thuật để anh có phần biểu diễn hoàn hảo trên sân khấu.

Sơn Tùng M-TP

Nói về câu chuyện hát đè, ca sĩ - nhạc sĩ Khắc Việt cho rằng, trên thế giới, nhiều dòng nhạc có tiết tấu nhanh, do không có đủ điều kiện đưa nhóm bè đi theo lưu diễn nên các ca sĩ cần phải dựa vào giọng hát hỗ trợ (backing vocal) để làm nền. Khắc Việt mong khán giả hãy tìm hiểu kỹ, sớm cập nhật xu hướng biểu diễn ca nhạc hiện đại trước khi lên tiếng trách nghệ sĩ.

Còn nhớ, có lần ca sĩ Britney Spears sử dụng thủ thuật hát đè và bị chỉ trích là hát nhép, phải giải thích: “Bởi phải tập trung vào vũ đạo nên tôi dùng thêm chút nhạc playback. Vì vậy, giọng của tôi lẫn cùng nhạc playback”.

Có thể nói, việc các ca sĩ thực hiện các bản phối có lời hát đè trong biểu diễn không còn quá lạ lẫm, thậm chí nhiều người sử dụng hát đè đến 70-80% ca khúc. Như vậy, nếu nói thẳng ra thì hát đè không khác mấy với hát nhép. Tuy nhiên, trong khi hát nhép đã có quy định chế tài xử phạt rõ ràng thì khái niệm hát đè vẫn còn mơ hồ, chưa có một quy định cụ thể.

Với xu thế âm nhạc điện tử phát triển như hiện nay, thủ thuật hát đè vẫn sẽ được các ca sĩ sử dụng. Các nhạc sĩ, nhà sản xuất cũng khẳng định việc hát đè không hề xấu nhưng vẫn cần phải có quy định rõ ràng thế nào là hát đè và hát nhép, hát đè bao nhiêu phần trăm ca khúc là đúng, thể loại nào phù hợp?

Nếu như các cơ quan quản lý văn hóa không có quy định rõ ràng thì chuyện hát nhép hay hát đè vẫn không ngừng gây tranh cãi và ca sĩ vẫn cứ lên sân khấu hát nhép và “cãi” là hát đè.