Chính phủ Anh xem xét can thiệp khi các công ty năng lượng vật lộn trong cuộc khủng hoảng khí đốt

Đầu mối cung cấp khí đốt Ayr Gas Terminal ở Talacre, xứ Wales, Anh. Ảnh: Christopher Furlong/ Getty Images.

Sau cuộc gặp với các công ty năng lượng, hôm thứ Ba, Bộ trưởng Kinh doanh Anh Kwasi Kwarteng đã phát biểu với hãng tin SkyNews rằng “rất nhiều lựa chọn” hiện đang được xem xét, bao gồm cả các khoản vay tiềm năng được nhà nước hậu thuẫn. Bộ trưởng Kwarteng cũng nhấn mạnh không phải nhà cung cấp năng lượng nào cũng đủ điều kiện để hưởng lợi từ chương trình hỗ trợ. Tình hình tài chính của các công ty sẽ được xem xét để đánh giá xem liệu công ty có nên được chính phủ cấp bất kỳ hỗ trợ tài chính tiềm năng nào hay không. Mỗi năm ở Anh có từ 5 đến 8 công ty năng lượng rời khỏi thị trường. Hai năm trước ở Anh có 65 nhà cung cấp năng lượng, ngày nay con số này là 55. Chính phủ Anh không thể hỗ trợ tất cả 55 công ty và sẽ không hỗ trợ cho những công ty hoạt động tồi tệ. Bộ trưởng Kwarteng cho biết cần đảm bảo cơ chế giúp khách hàng chuyển đổi sang nhà cung cấp năng lượng mới nếu nhà cung cấp hiện tại của họ sụp đổ, việc này cần được thực hiện mạnh mẽ hơn trước mùa đông để đảm bảo cung cấp năng lượng liên tục. Start-up Bulb, nhà cung cấp năng lượng lớn thứ sáu của Vương quốc Anh, đang tìm kiếm một gói cứu trợ, trong khi bốn đối thủ cạnh tranh nhỏ hơn gần đây đã ngừng giao dịch. Giám đốc điều hành của nhà cung cấp Green, một công ty cạnh tranh của Start-up Bulb, cho biết triển vọng của công ty là "ảm đạm."

Hôm Thứ Hai, Hiệp hội thương mại ngành năng lượng Anh Energy UK cho biết họ đang thảo luận với Chính phủ Anh và cơ quan quản lý năng lượng Anh Ofgem về những biện pháp có thể được thực hiện để quản lý tình hình và các cuộc đàm phán này sẽ quy tụ các nhà cung cấp năng lượng trong nước ở mọi quy mô. Không có giải pháp nào dễ dàng, nhưng ưu tiên của tất cả những bên có liên quan là bảo vệ khách hàng càng nhiều càng tốt, xem xét việc hỗ trợ thêm cho khách hàng trên cơ chế hiện có, đồng thời cố gắng giảm thiểu sự gián đoạn hơn nữa đối với thị trường bán lẻ. Hôm thứ Ba, Người phát ngôn của Energy UK nói với CNBC rằng đây rõ ràng là một thị trường rất khó khăn cho các nhà cung cấp nhưng trọng tâm của các cuộc thảo luận với chính phủ Anh cho đến nay là bảo vệ khách hàng hơn là hỗ trợ tài chính trực tiếp cho các công ty năng lượng.

Tại sao Anh lại bị ảnh hưởng nặng nề như vậy?

Khí đốt là nguồn cung cấp năng lượng rất quan trọng đối với Anh, đóng vai trò quan trọng trong sưởi ấm, hoạt động công nghiệp và sản xuất điện. Hơn 22 triệu hộ gia đình được kết nối với mạng lưới khí đốt của Anh. Nguồn cung cấp khí đốt lớn nhất trong cả nước là Thềm lục địa của Anh, chiếm khoảng 48% tổng nguồn cung vào năm 2020. Tuy nhiên, thềm lục địa của Anh là một nguồn đã trưởng thành, có nghĩa là nó phải được bổ sung bằng khí nhập khẩu từ các thị trường quốc tế.

Anh có quy định về giới hạn mức giá mà các nhà cung cấp có thể tính phí năng lượng cho người tiêu dùng, với giới hạn giá được chính phủ xem xét sáu tháng một lần. Một số công ty năng lượng được cho là đang ép chính phủ Anh dỡ bỏ những giới hạn đó, nhưng Bộ trưởng Kwarteng nhấn mạnh rằng ông sẽ không hủy bỏ quy định này. Trong một ghi chú hôm thứ Ba, các nhà phân tích tại Barclays cảnh báo rằng một mùa đông khắc nghiệt có thể sẽ khiến giá cả tăng cao vào năm 2022 và đẩy lạm phát giá lên cao hơn. Giá khí đốt tăng mạnh cho đến nay đã làm tăng thêm 1% vào chỉ số CPI của Anh so với cùng kỳ năm ngoái, và có thể sẽ kéo dài đến gần hết năm 2022.

Một kho lưu trữ khí đốt của Gazprom ở châu Âu. Ảnh: Tư liệu.

Vấn đề toàn cầu

Trong khi Anh nỗ lực giảm thiểu tác động của cuộc khủng hoảng giá khí đốt, tác động của nó cũng đang được cảm nhận trên toàn châu Âu. Các nguồn tin trong ngành năng lượng đã cảnh báo rằng vấn đề này là một vấn đề toàn cầu. Giá bán buôn khí đốt tăng vọt một phần là do nhu cầu tăng cao, đặc biệt là từ châu Á, khi các nền kinh tế phục hồi sau giai đoạn đóng cửa do đại dịch Covid-19. Mùa đông và mùa xuân ở châu Âu thiếu khí đốt cũng có nghĩa là nguồn cung cấp đã bị cạn kiệt nhiều trong mùa hè. Trong khi sản lượng nội địa giảm, thời tiết bất lợi ở Mỹ ảnh hưởng tới sản lượng khí đốt và việc phải thực hiện các công trình bảo dưỡng thiết yếu đã làm cho thị trường khí đốt thắt chặt, việc dự trữ nguồn cung cấp khí đốt trước mùa đông trở nên khó khăn trên toàn khu vực. Nhập khẩu qua đường ống dẫn khí hạn chế, do thị trường Nga thắt chặt hơn, cũng góp phần vào cuộc khủng hoảng. Các nhà phân tích tại công ty nghiên cứu Engie EnergyScan cho biết nếu không có thêm nguồn cung từ Nga, người mua châu Âu sẽ phải cạnh tranh gay gắt với các đối tác châu Á để thu hút lượng hàng khí đốt tự nhiên hóa lòng (LNG) cần thiết.

Trong tuần, Chính phủ Tây Ban Nha đã ban hành một sắc lệnh để giới hạn giá năng lượng bán lẻ trong bối cảnh khủng hoảng giá khí đốt. Một số chuyên gia đã suy đoán rằng cuộc khủng hoảng khí đốt có thể làm hỏng tham vọng năng lượng xanh của Liên minh châu  (EU), vì các chính phủ có thể ưu tiên giữ năng lượng giá rẻ hơn là chuyển đổi sang các giải pháp thay thế xanh hơn./.