"3 lằn ranh đỏ" và khởi nguồn của bong bóng bất động sản Trung Quốc

08:52 | 21/08/2023

52 lượt xem
Theo dõi PetroTimes trên
|
Xoay vòng nợ phải trả từng được coi là mô hình lý tưởng để doanh nghiệp bất động sản Trung Quốc phát triển thần tốc. Nhưng cũng chính mô hình này đã đẩy hàng trăm doanh nghiệp đến bờ vực phá sản.
"3 lằn ranh đỏ" và khởi nguồn của bong bóng bất động sản Trung Quốc

Mô hình lý tưởng

Evergrande được thành lập năm 1996 tại Quảng Châu (Trung Quốc) và từng là một trong những doanh nghiệp lớn nhất thế giới. Evergrande cũng từng là một trong 3 công ty bất động sản lớn nhất Trung Quốc với quỹ đất "khủng". Không chỉ hoạt động trong lĩnh vực bất động sản, công ty còn có nhiều khoản đầu tư vào xe điện, giải trí , bóng đá, truyền thông, thực phẩm...

Và cũng giống như phần lớn doanh nghiệp bất động sản, Evergrande phát triển hoạt động chủ yếu dựa trên việc xoay vòng nợ phải trả, tiền đặt cọc của người mua sẽ được dùng để xây dựng dự án.

3 lằn ranh đỏ và khởi nguồn của bong bóng bất động sản Trung Quốc - 1
Evergrande từng là một trong 3 công ty bất động sản lớn nhất Trung Quốc (Ảnh: Bangkok Post).

Các doanh nghiệp sau đó tiếp tục sử dụng những dự án đã được phê duyệt để làm cơ sở huy động thêm vốn vay từ ngân hàng hoặc phát hành trái phiếu để đấu thầu nhiều lô đất mới. Có đất rồi, họ lại nhận tiền cọc của người mua để xây nhà, nợ sẽ chỉ được trả đồng thời với tiến độ bán nhà.

Trong bối cảnh thị trường phát triển và kinh tế tăng trưởng tốt thì đây được xem là mô hình lý tưởng để doanh nghiệp mở rộng đầu tư. Tuy nhiên, chính mô hình này lại khiến Evergrande ôm quả bom nợ lên đến 300 tỷ USD cùng với doanh thu từ hoạt động kinh doanh giảm mạnh khiến tiền mặt của tập đoàn dần cạn kiệt.

"Bong bóng" bất động sản

Giá nhà ở Trung Quốc đã tăng gấp 6 lần trong vòng 15 năm qua, khiến cho các thành phố lớn ở nước này đắt đỏ hơn cả London (Anh). Khoản nợ khổng lồ của các công ty bất động sản Trung Quốc chính là yếu tố thúc đẩy giá nhà tăng cao, khi các doanh nghiệp phải tăng thu để có thể chi trả các nghĩa vụ tài chính.

Với việc có tới 8/10 nhà phát triển bất động sản đang có những khoản nợ lớn nhất thế giới đều đến từ Trung Quốc, nước này đã thống nhất ban hành một chiến dịch mạnh tay mang tên là "3 lằn ranh đỏ".

Chính sách đó được đưa ra nhằm giới hạn tỷ lệ nợ mà các nhà phát triển bất động sản tại Trung Quốc phải tuân thủ trước khi có thể tiếp cận thêm các nguồn tài chính mới. Cách tiếp cận của Trung Quốc đã và đang thay đổi một lĩnh vực kinh tế quan trọng, vốn chiếm tới gần 30% GDP của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới.

3 lằn ranh đỏ và khởi nguồn của bong bóng bất động sản Trung Quốc - 2
Trung Quốc đã thống nhất ban hành chiến dịch "3 lằn ranh đỏ" nhằm kiểm soát thị trường bất động sản (Ảnh: AFR).

Nỗi sợ "bong bóng" bất động sản cùng hệ quả khôn lường của nó khi phát nổ cũng khiến các nhà lập pháp Trung Quốc có những quan điểm cứng rắn hơn.

Ngân hàng Trung ương Trung Quốc cùng Bộ Nhà ở quốc gia đã soạn thảo những điều luật tài chính nhắm vào các công ty phát triển bất động sản.

Các công ty này muốn tiếp cận với các nợ vay mới phải đáp ứng được 3 tiêu chí: tỷ lệ nợ phải trả trên tài sản, không bao gồm các khoản thu trước, phải thấp hơn 70%, tỷ lệ nợ ròng trên vốn chủ sở hữu nhỏ hơn 100%, tỷ lệ tiền mặt trên nợ ngắn hạn ít nhất là 1.

Tùy mức độ không đáp ứng được của các doanh nghiệp với 1-2 hay cả 3 lằn ranh đỏ, các cơ quan quản lý sẽ đưa ra các hạn chế về khả năng vay tiền từ ngân hàng.

Đặc biệt, với các công ty vi phạm cả "3 lằn ranh đỏ" thì tỷ lệ tăng dư nợ là 0%, nghĩa là tổng số dư nợ không được thay đổi, thậm chí phải giảm dư nợ để tránh vi phạm các lằn ranh. Nếu như doanh nghiệp đáp ứng đủ cả 3 điều kiện trên, họ có thể gia tăng tỷ lệ nợ lên tối đa 15% trong năm kế tiếp.

Doanh nghiệp lao đao vì "3 lằn ranh đỏ"

Từ khi chính quyền Trung Quốc đã áp dụng kỷ luật tài chính mới kìm hãm đòn bẩy tài chính trong lĩnh vực bất động sản, Evergrande đã rơi vào tình trạng khó khăn về thanh khoản, buộc phải tìm cách huy động tiền mặt từ rất nhiều nguồn, bao gồm việc phát hành công khai lần đầu (IPO) mảng kinh doanh quan trọng nhất của mình tại sàn chứng khoán Thâm Quyến nhưng đã thất bại.

Chính sách này đã khiến nhiều tập đoàn bất động sản hàng đầu của Trung Quốc không thể tiếp tục kéo dài các khoản nợ của mình, đồng thời phải nỗ lực điều chỉnh tình hình tài chính để đáp ứng các quy định này. Tập đoàn đã giảm giá các căn hộ chung cư để bán nhanh hơn, thu về tiền mặt cũng như buộc phải tạm dừng các dự án để bảo toàn tiền mặt.

Đến cuối năm 2021, Evergrande đã chính thức bị công ty xếp hạng tín nhiệm lớn của Mỹ - Fitch Rating tuyên bố "vỡ nợ giới hạn", điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp đã vỡ nợ nhưng chưa nộp đơn phá sản, xin thanh lý tài sản.

3 lằn ranh đỏ và khởi nguồn của bong bóng bất động sản Trung Quốc - 3
"3 lằn ranh đỏ" đã khiến nhiều tập đoàn bất động sản hàng đầu của Trung Quốc không thể tiếp tục kéo dài các khoản nợ (Ảnh: SCMP).

Trước nguy cơ đổ vỡ của Evergrande, Chính phủ Trung Quốc vẫn không phát tín hiệu về việc đảo ngược chính sách "3 lằn ranh đỏ" hay khả năng giải cứu tập đoàn này thông qua các gói cứu trợ. Thậm chí, Trung Quốc còn thể hiện thái độ cứng rắn.

Điều này cũng buộc Evergrande phải tự cứu mình hoặc tự phá sản hoặc buộc. Gần 800 dự án mà Evergrande sở hữu bị đình trệ mặc dù đã tiến hành giảm giá bán nhà từ 25 - 30% để thu hút người mua.

Việc ép buộc giảm quy mô vay nợ hay giảm tỷ lệ đòn bẩy của các công ty bất động sản như Evergrande là một trong nhiều chiến dịch Trung Quốc đang sử dụng để kiểm soát chặt chẽ các công ty cũng như tái thiết đất nước.

Chính sách "3 lằn ranh đỏ" cũng được xem là dấu hiệu chính quyền Bắc Kinh siết chặt ngành bất động sản. Những quy định ra đời nhằm giảm tỷ lệ đòn bẩy của các doanh nghiệp, giảm rủi ro trong lĩnh vực tài chính, đưa giá nhà ở về mức hợp lý nhằm đạt mục tiêu thịnh vượng chung.

Nhiều quy định mới trong ngành bất động sản cũng được đưa ra nhằm giải quyết vấn đề giá nhà đất tăng vọt.

Đoàn tàu "3 toa"

Một loạt quy định khắt khe về nợ và dòng tiền đối với các công ty bất động sản đã bóp nghẹt thanh khoản đối với doanh nghiệp có đòn bẩy cao, góp phần gây ra tình trạng vỡ nợ, tạm dừng các hoạt động xây dựng gây sụt giảm doanh số bán hàng trên toàn quốc.

Với việc phần lớn kênh tiếp cận tín dụng bị đóng băng, có 140 trái phiếu bất động sản Trung Quốc đã vỡ nợ trong năm 2022, theo số liệu của Bloomberg. Các doanh nghiệp đã lỡ hẹn thanh toán tổng cộng 50 tỷ USD nợ trong nước và quốc tế.

Khi các cơ quan quản lý của Chính phủ đẩy mạnh chiến dịch chống lại đòn bẩy, những vết nứt lớn đầu tiên bắt đầu xuất hiện trong hoạt động kinh doanh của Evergrande.

Công ty này được xem là rơi vào tình trạng vỡ nợ vào cuối năm 2021 sau khi không thanh toán được một số trái phiếu đến hạn. Những công ty khác cũng rơi vào cảnh tương tự bao gồm Kaisa Group Holdings và Sunac China Holdings.

Những thương vụ vỡ nợ trên đã khiến thị trường trái phiếu có lợi tức cao, sôi động và sinh lợi nhất thế giới sụp đổ.

3 lằn ranh đỏ và khởi nguồn của bong bóng bất động sản Trung Quốc - 4
Bất động sản Trung Quốc thực sự đã có thời điểm rơi vào khủng hoảng (Ảnh: SCMP).

Hoạt động kinh doanh của Evergrande có nhiều rủi ro do xuất phát từ mô hình tăng trưởng dựa trên mở rộng vay nợ. Các khoản nợ tăng lên khi công ty này đi vay để đầu tư vào nhiều mục đích khác nhau, rời xa khỏi lĩnh vực kinh doanh cốt lõi.

Trong nhiều năm, các công ty bất động sản Trung Quốc bị thúc đẩy bởi đoàn tàu "3 toa" - doanh thu cao, lợi nhuận gộp cao và tỷ lệ đòn bẩy cao. Các chủ đầu tư sử dụng tiền vay để mua đất, thu tiền bán trước khi các dự án bắt đầu, sau đó vay thêm tiền để đầu tư vào các dự án mới.

Nhu cầu nhà mới dần giảm nhiệt, Evergrande đã phải bán sản phẩm trong tình trạng giá nhà bán mới bị giảm đến 25%, khiến doanh thu lợi nhuận công ty giảm theo, bào mòn dòng tiền và giảm khả năng trả nợ.

Điều này đã khiến Evergrande trở thành công ty bất động sản mắc nợ nhiều nhất Trung Quốc, với khoản nợ lên đến hơn 300 tỷ USD.

Đến khi rủi ro lan truyền từ Evergrande khiến nhiều công ty bất động sản dừng hoạt động, Chính phủ Trung Quốc mới can thiệp vào quá trình này để phòng tránh những rủi ro hệ thống tác động đến nền kinh tế.

(Còn tiếp)

Theo Dân trí

Trung Quốc cân nhắc nới lỏng Trung Quốc cân nhắc nới lỏng "3 lằn ranh đỏ", bất động sản qua cơn bĩ cực?
Bất động sản Trung Quốc: Cú vấp Bất động sản Trung Quốc: Cú vấp "ba lằn ranh đỏ" và bài học cho Việt Nam

Giá vàng

DOJI Mua vào Bán ra
AVPL/SJC HN 114,900 ▼1100K 117,200 ▼800K
AVPL/SJC HCM 114,900 ▼1100K 117,200 ▼800K
AVPL/SJC ĐN 114,900 ▼1100K 117,200 ▼800K
Nguyên liệu 9999 - HN 10,850 11,200
Nguyên liệu 999 - HN 10,840 11,190
Cập nhật: 07/06/2025 11:45
PNJ Mua vào Bán ra
TPHCM - PNJ 111.000 ▼1000K 113.600 ▼800K
TPHCM - SJC 114.900 ▼1100K 117.200 ▼800K
Hà Nội - PNJ 111.000 ▼1000K 113.600 ▼800K
Hà Nội - SJC 114.900 ▼1100K 117.200 ▼800K
Đà Nẵng - PNJ 111.000 ▼1000K 113.600 ▼800K
Đà Nẵng - SJC 114.900 ▼1100K 117.200 ▼800K
Miền Tây - PNJ 111.000 ▼1000K 113.600 ▼800K
Miền Tây - SJC 114.900 ▼1100K 117.200 ▼800K
Giá vàng nữ trang - PNJ 111.000 ▼1000K 113.600 ▼800K
Giá vàng nữ trang - SJC 114.900 ▼1100K 117.200 ▼800K
Giá vàng nữ trang - Đông Nam Bộ PNJ 111.000 ▼1000K
Giá vàng nữ trang - SJC 114.900 ▼1100K 117.200 ▼800K
Giá vàng nữ trang - Giá vàng nữ trang Nhẫn Trơn PNJ 999.9 111.000 ▼1000K
Giá vàng nữ trang - Vàng Kim Bảo 999.9 111.000 ▼1000K 113.600 ▼800K
Giá vàng nữ trang - Vàng Phúc Lộc Tài 999.9 111.000 ▼1000K 113.600 ▼800K
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 999.9 110.500 ▼800K 113.000 ▼800K
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 999 110.390 ▼800K 112.890 ▼800K
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 9920 109.700 ▼790K 112.200 ▼790K
Giá vàng nữ trang - Vàng nữ trang 99 109.470 ▼790K 111.970 ▼790K
Giá vàng nữ trang - Vàng 750 (18K) 77.400 ▼600K 84.900 ▼600K
Giá vàng nữ trang - Vàng 585 (14K) 58.760 ▼460K 66.260 ▼460K
Giá vàng nữ trang - Vàng 416 (10K) 39.660 ▼330K 47.160 ▼330K
Giá vàng nữ trang - Vàng 916 (22K) 101.110 ▼730K 103.610 ▼730K
Giá vàng nữ trang - Vàng 610 (14.6K) 61.580 ▼490K 69.080 ▼490K
Giá vàng nữ trang - Vàng 650 (15.6K) 66.100 ▼520K 73.600 ▼520K
Giá vàng nữ trang - Vàng 680 (16.3K) 69.490 ▼540K 76.990 ▼540K
Giá vàng nữ trang - Vàng 375 (9K) 35.030 ▼300K 42.530 ▼300K
Giá vàng nữ trang - Vàng 333 (8K) 29.940 ▼260K 37.440 ▼260K
Cập nhật: 07/06/2025 11:45
AJC Mua vào Bán ra
Trang sức 99.99 10,990 ▼20K 11,410 ▼30K
Trang sức 99.9 10,980 ▼20K 11,400 ▼30K
NL 99.99 10,740 ▼20K
Nhẫn tròn ko ép vỉ T.Bình 10,740 ▼20K
N.Tròn, 3A, Đ.Vàng T.Bình 11,200 ▼20K 11,470 ▼30K
N.Tròn, 3A, Đ.Vàng N.An 11,200 ▼20K 11,470 ▼30K
N.Tròn, 3A, Đ.Vàng H.Nội 11,200 ▼20K 11,470 ▼30K
Miếng SJC Thái Bình 11,490 ▼110K 11,720 ▼80K
Miếng SJC Nghệ An 11,490 ▼110K 11,720 ▼80K
Miếng SJC Hà Nội 11,490 ▼110K 11,720 ▼80K
Cập nhật: 07/06/2025 11:45

Tỉ giá

Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng TCB
AUD 16380 16648 17235
CAD 18487 18764 19394
CHF 31053 31431 32090
CNY 0 3530 3670
EUR 29048 29317 30362
GBP 34416 34807 35772
HKD 0 3188 3392
JPY 172 177 183
KRW 0 18 19
NZD 0 15355 15946
SGD 19657 19938 20475
THB 710 773 827
USD (1,2) 25784 0 0
USD (5,10,20) 25823 0 0
USD (50,100) 25851 25885 26240
Cập nhật: 07/06/2025 11:45
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng BIDV
USD 25,881 25,881 26,241
USD(1-2-5) 24,846 - -
USD(10-20) 24,846 - -
GBP 34,842 34,937 35,867
HKD 3,262 3,272 3,371
CHF 31,242 31,339 32,210
JPY 177.2 177.52 185.46
THB 761.53 770.94 825.07
AUD 16,692 16,753 17,208
CAD 18,808 18,869 19,378
SGD 19,916 19,978 20,610
SEK - 2,671 2,765
LAK - 0.92 1.28
DKK - 3,926 4,062
NOK - 2,540 2,629
CNY - 3,590 3,687
RUB - - -
NZD 15,393 15,536 15,992
KRW 17.83 - 19.97
EUR 29,331 29,354 30,605
TWD 786.63 - 952.32
MYR 5,762.33 - 6,500.14
SAR - 6,831.99 7,190.82
KWD - 82,650 87,991
XAU - - -
Cập nhật: 07/06/2025 11:45
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng Agribank
USD 25,900 25,901 26,241
EUR 29,258 29,376 30,491
GBP 34,771 34,911 35,907
HKD 3,258 3,271 3,376
CHF 31,209 31,334 32,245
JPY 177.02 177.73 185.11
AUD 16,644 16,711 17,246
SGD 19,921 20,001 20,546
THB 778 781 815
CAD 18,742 18,817 19,345
NZD 15,511 16,019
KRW 18.37 20.25
Cập nhật: 07/06/2025 11:45
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng Sacombank
USD 25865 25865 26225
AUD 16556 16656 17221
CAD 18685 18785 19344
CHF 31308 31338 32212
CNY 0 3590 0
CZK 0 1125 0
DKK 0 3905 0
EUR 29383 29483 30256
GBP 34760 34810 35912
HKD 0 3270 0
JPY 177.23 178.23 184.79
KHR 0 6.032 0
KRW 0 18 0
LAK 0 1.152 0
MYR 0 6255 0
NOK 0 2510 0
NZD 0 15500 0
PHP 0 440 0
SEK 0 2680 0
SGD 19863 19993 20726
THB 0 743.7 0
TWD 0 850 0
XAU 11200000 11200000 11800000
XBJ 10000000 10000000 11750000
Cập nhật: 07/06/2025 11:45
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng OCB
USD100 25,850 25,900 26,220
USD20 25,850 25,900 26,220
USD1 25,850 25,900 26,220
AUD 16,582 16,732 17,810
EUR 29,397 29,547 30,747
CAD 18,618 18,718 20,048
SGD 19,919 20,069 20,561
JPY 177.53 179.03 183.83
GBP 34,818 34,968 35,785
XAU 11,598,000 0 11,802,000
CNY 0 3,471 0
THB 0 778 0
CHF 0 0 0
KRW 0 0 0
Cập nhật: 07/06/2025 11:45